Metastatic bone disease
dr hab. n. med. Bogna
Drozdzowska
Katedra i Zakład Patomorfologii w
Zabrzu
SUM w Katowicach
Metastatic bone disease
U DOROSŁYCH
• kości zajmują III miejsce po płucach i
wątrobie jako miejsce przerzutów npl
(w raku piersi zajmują I miejsce)
• przerzuty dają głównie raki
• u dorosłych w wieku 40-70 lat przerzuty
do kości są głównymi zmianami npl
(vs zmiany pierwotne)
Metastatic bone disease
• 93% przerzutów u dorosłych dają
(w
kolejności):
1. rak piersi
2. rak prostaty
3. rak płuca
4. rak nerki
5. rak tarczycy
potem raki: żołądka, j.grubego, trzustki i
inne
(teoretycznie każdy rak)
Metastatic bone disease
• lokalizacja przerzutów
- powstają drogą krwionośną żylną: 1. żyły
płucne, 2. żyła wrotna, 3. żyła gł.dolna
(tkanka kostna nie posiada naczyń
chłonnych)
- tam gdzie szpik czynny bo zawiera
naczynia włosowate
Metastatic bone disease
• lokalizacja przerzutów
to głównie szkielet osiowy:
1. kręgi Th, potem L, potem C (bóle, niedowłady,
porażenia, złamania)
2. miednica – głównie kość biodrowa
3. bliższa nasada kości udowej
4. bliższa nasada kości ramiennej
5. potem: czaszka, żebra, mostek
• szkielet obwodowy rzadko
– paliczki (rak nerki, j.grubego, płuc)
Metastatic bone disease
miejsce przerzutu do kości preferowane jako
1-sze:
• rak piersi, rak tarczycy
- kręg. C, czaszka
• rak prostaty, rak trzonu macicy
- kręg. L, kość krzyżowa, kość biodrowa
• rak płuca
- kości kończyn aż do obwodu (paliczki)
Metastatic bone disease
podział przerzutów:
• mnogie
(częściej, bo to wynika z natury meta-)
• pojedyncze
- trudne do diagnostyki
- symulują zmianę pierwotną
- może to być 1-szy objaw
- rak nerki, rak tarczycy
Metastatic bone disease
podział przerzutów:
• osteolityczne
– najczęstsze
(prawie wszystkie raki)
• osteoblastyczne
– najrzadsze
(rak prostaty, rakowiak atypowy, rak
neuroendokrynny)
• mieszane
= domieszka drugiej składowej
(rak piersi, rak prostaty)
Metastatic bone disease
• dlaczego przerzuty do kości stanowią
problem?
1. są częste i dają objawy klin.
(bóle kostne,
złamania patolog.)
złamanie patolog. = najczęstsze
powikłanie, dot. 70% osób z przerzutami
2. stanowią problem diagnostyczny
(badanie, przedmiotowe i podmiotowe, badania
dodatkowe – laboratoryjne, RTG lub inne obrazowe,
biopsja zmiany) – czasem nie da się ustalić punktu
wyjścia
Metastatic bone disease
3. stanowią problem terapeutyczny
- lecz. miejscowe:
rtg-terapia
- lecz. ogólne:
bisfosfoniany, chemioterapia
- lecz. operacyjne:
- kk.długie – resekcja fragmentu kości z guzem i przeszczep
kostny
- trzony kręg. – zapobiec powikłaniom neurolog. (uszkodz.
rdzenia lub korzeni nerw.; naciekanie łuku; złam. patolog.)
- z dojścia tylnego (łatwiejsze, ale trudno usunąć całą
zmianę – u osób z gorszym rokowaniem)
- z dojścia przedniego (trudne, ale da się usunąć cały
przerzut – u osób z lepszym rokowaniem)
Metastatic bone disease
U DZIECI
• przerzuty do kości dają głównie mięsaki
• najczęściej przerzuty dają:
- nephroblastoma (guz Wilmsa)
- neuroblastoma
- rhabdomyosarcoma
- osteosarcoma
- sarcoma Ewing
dziękuję za uwagę