Badanie

Badanie

histopatologiczne

histopatologiczne

Badanie histopatologiczne jest to

Badanie histopatologiczne jest to

badanie mikroskopowe materiału

badanie mikroskopowe materiału

cytologicznego – komórkowego lub

cytologicznego – komórkowego lub

histopatologicznego – tkankowego.

histopatologicznego – tkankowego.

W badaniu tym można wyróżnić dwa

W badaniu tym można wyróżnić dwa

etapy:

etapy:

Pobranie materiału różnymi metodami

Pobranie materiału różnymi metodami

Laboratoryjne techniki przygotowania

Laboratoryjne techniki przygotowania

oceny pobranego materiału.

oceny pobranego materiału.

Czemu służy badanie

Czemu służy badanie

histopatologiczne

histopatologiczne



Najogólniej mówiąc stanowi w wielu jednostkach

Najogólniej mówiąc stanowi w wielu jednostkach

chorobowych stanowi podstawę w ustalaniu

chorobowych stanowi podstawę w ustalaniu

rozpoznania. Nie ma rozpoznania nowotworu

rozpoznania. Nie ma rozpoznania nowotworu

bez badania histopatologicznego.

bez badania histopatologicznego.



Sprecyzowanie rozpoznania w oparciu o wynik

Sprecyzowanie rozpoznania w oparciu o wynik

badania hist-pat może być za życia lub po

badania hist-pat może być za życia lub po

śmierci.

śmierci.



Wstępem do każdego postępowania leczniczego

Wstępem do każdego postępowania leczniczego

jest zebranie, za pomocą dostępnych metod

jest zebranie, za pomocą dostępnych metod

diagnostycznych jak najwięcej informacji o

diagnostycznych jak najwięcej informacji o

chorobie, szczególnie gdy w rachubę może

chorobie, szczególnie gdy w rachubę może

wchodzić schorzenie nowotworowe

wchodzić schorzenie nowotworowe

Współczesne zasady

Współczesne zasady

onkologii

onkologii



Zabraniają podejmowania decyzji

Zabraniają podejmowania decyzji

terapeutycznych bez rozpoznania

terapeutycznych bez rozpoznania

histopatologicznego.

histopatologicznego.



Na wybór rodzaju badania zasadniczy wpływ

Na wybór rodzaju badania zasadniczy wpływ

mają takie czynniki jak: podejrzewany typ

mają takie czynniki jak: podejrzewany typ

nowotworu, rodzaj nakłuwanej tkanki,

nowotworu, rodzaj nakłuwanej tkanki,

osiągalność guza, użycie miejscowego lub

osiągalność guza, użycie miejscowego lub

ogólnego znieczulenia, metoda operacyjna w

ogólnego znieczulenia, metoda operacyjna w

przypadku stwierdzenia nowotworu.

przypadku stwierdzenia nowotworu.



Używanych jest kilka metod

Używanych jest kilka metod

diagnostycznych.

diagnostycznych.

1.Cytologia

1.Cytologia

złuszczeniowa

złuszczeniowa



Materiał do badania pobiera się tępymi lub

Materiał do badania pobiera się tępymi lub

tępo ostrymi narzędziami z powierzchni

tępo ostrymi narzędziami z powierzchni

ciała, otworów naturalnych, jam ciała.

ciała, otworów naturalnych, jam ciała.

Bada się zeskrobimy, wydaliny, popłuczyny

Bada się zeskrobimy, wydaliny, popłuczyny

lub materiał uzyskany w wyniku

lub materiał uzyskany w wyniku

bezpośredniego przytknięcia szkiełka

bezpośredniego przytknięcia szkiełka

podstawowego do powierzchni

podstawowego do powierzchni

owrzodziałych guzów.

owrzodziałych guzów.



Cytologia złuszczeniowa ma dwa cele:

Cytologia złuszczeniowa ma dwa cele:

służy ocenie cytoonkologicznej i

służy ocenie cytoonkologicznej i

cytohormonalnej.

cytohormonalnej.

Techniki pobierania

Techniki pobierania

materiału

materiału



1. Cytologia złuszczeniowa

1. Cytologia złuszczeniowa



2. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa – BAC.

2. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa – BAC.



3. Biopsja gruboigłowa

3. Biopsja gruboigłowa



4. Biopsja wiertarkowa

4. Biopsja wiertarkowa



5.Biopsja otwarta

5.Biopsja otwarta



6. Biopsja śródoperacyjna – badanie

6. Biopsja śródoperacyjna – badanie

doraźne – intra.

doraźne – intra.



7. Diagnostyczne otwarcie jamy brzusznej.

7. Diagnostyczne otwarcie jamy brzusznej.

Ad.1. cd cytodiagnostyka

Ad.1. cd cytodiagnostyka



Stosowana jest najczęściej w

Stosowana jest najczęściej w

diagnostyce zmian chorobowych szyjki

diagnostyce zmian chorobowych szyjki

macicy, układu oddechowego, płynu z

macicy, układu oddechowego, płynu z

jam ciała: otrzewnowej, opłucnowej.

jam ciała: otrzewnowej, opłucnowej.



W rozpoznaniu raka przewodu

W rozpoznaniu raka przewodu

pokarmowego, sutka, nerek, gruczołu

pokarmowego, sutka, nerek, gruczołu

krokowego badanie cytoonkologiczne

krokowego badanie cytoonkologiczne

wydzielin, zeskrobin lub popłuczyn ma

wydzielin, zeskrobin lub popłuczyn ma

wartość ograniczoną lub wątpliwą.

wartość ograniczoną lub wątpliwą.

Ad. 2. BAC.

Ad. 2. BAC.



Nazywamy metodę pobierania materiału

Nazywamy metodę pobierania materiału

komórkowego – cytologicznego, poprzez

komórkowego – cytologicznego, poprzez

nakłucie guza cienką igłą.

nakłucie guza cienką igłą.



Zaleta – uzyskanie materiału do oceny

Zaleta – uzyskanie materiału do oceny

cytologicznej guzów położonych głęboko

cytologicznej guzów położonych głęboko

wśród tkanek, w sposób mało

wśród tkanek, w sposób mało

inwazyjny,nie wymagający znieczulenia

inwazyjny,nie wymagający znieczulenia

ogólnego i bez konieczności pobierania

ogólnego i bez konieczności pobierania

wycinka.

wycinka.



Przydatny w raku sutka, gruczołu

Przydatny w raku sutka, gruczołu

krokowego, schorzeń układu

krokowego, schorzeń układu

krwiotwórczego, oraz przerzutów do

krwiotwórczego, oraz przerzutów do

węzłów chłonnych.

węzłów chłonnych.

Ad 2. BAC – cd.

Ad 2. BAC – cd.



Badanie to stosuje się także w

Badanie to stosuje się także w

diagnostyce raków ślinianek, tarczycy,

diagnostyce raków ślinianek, tarczycy,

płuc, wątroby.

płuc, wątroby.



Zgodność biopsji aspiracyjnej

Zgodność biopsji aspiracyjnej

cienkoigłowej z rozpoznaniem

cienkoigłowej z rozpoznaniem

ostatecznym waha się od 80%-95% dla

ostatecznym waha się od 80%-95% dla

zmian wyczuwalnych, natomiast dla

zmian wyczuwalnych, natomiast dla

niewyczuwalnych waha się w granicach

niewyczuwalnych waha się w granicach

60%-70%.

60%-70%.



Część badań biopsyjnych przeprowadza

Część badań biopsyjnych przeprowadza

się pod kontrolą USG, TK.

się pod kontrolą USG, TK.

Ad. 3. Biopsja

Ad. 3. Biopsja

gruboigłowa

gruboigłowa

(oligobiopsja)

(oligobiopsja)



Jest to jedna z technik punkcyjnych, której

Jest to jedna z technik punkcyjnych, której

celem jest uzyskanie materiału tkankowego z

celem jest uzyskanie materiału tkankowego z

guza. Do tego celu stosuje się różne typy

guza. Do tego celu stosuje się różne typy

igieł biopsyjnych o średnicy powyżej 1,2 mm.

igieł biopsyjnych o średnicy powyżej 1,2 mm.



Zabieg jest bolesny.

Zabieg jest bolesny.



Oligobiopsja powinna być wykonana jedynie

Oligobiopsja powinna być wykonana jedynie

po uprzedniej biopsji cienkoigłowej o ile ta

po uprzedniej biopsji cienkoigłowej o ile ta

nie dała wystarczającej informacji

nie dała wystarczającej informacji

diagnostycznej.

diagnostycznej.

Ad 3. Oligobiopsja-

Ad 3. Oligobiopsja-

wskazania

wskazania



Wyczuwalnych guzów sutka

Wyczuwalnych guzów sutka



kości

kości



Wątroby

Wątroby



Tkanek miękkich

Tkanek miękkich



Węzłów chłonnych

Węzłów chłonnych



Płuc

Płuc



prostaty

prostaty

Ad 3. Oligobiopsja –

Ad 3. Oligobiopsja –

technika wykonania

technika wykonania



Dezynfekcja skóry nad guzem

Dezynfekcja skóry nad guzem



Znieczulenie skóry, zmiany chorobowej i

Znieczulenie skóry, zmiany chorobowej i

otaczających tkanek

otaczających tkanek



Nacięcie skóry

Nacięcie skóry



Wprowadzenie igły biopsyjnej do guza

Wprowadzenie igły biopsyjnej do guza



Pobranie materiały tkankowego

Pobranie materiały tkankowego



Założenie opatrunku, ew. szwu.

Założenie opatrunku, ew. szwu.

Ad. 4. Biopsja

Ad. 4. Biopsja

wiertarkowa

wiertarkowa



Jest odmianą biopsji gruboigłowej.

Jest odmianą biopsji gruboigłowej.



Technika wykonania jest podobna do

Technika wykonania jest podobna do

biopsji gruboigłowej z tym że zamiast igły

biopsji gruboigłowej z tym że zamiast igły

używa się trepany, które wprowadza się

używa się trepany, które wprowadza się

w ruch za pomocą silnika elektrycznego.

w ruch za pomocą silnika elektrycznego.



Zastosowanie w przypadku konieczności

Zastosowanie w przypadku konieczności

pobrania do badania hist-pat. Większej

pobrania do badania hist-pat. Większej

ilości materiału tkankowego.

ilości materiału tkankowego.

Ad 5. Biopsja otwarta

Ad 5. Biopsja otwarta



Jest to metoda pobierania masy guza nożem

Jest to metoda pobierania masy guza nożem

chirurgicznym lub innym narzędziem.

chirurgicznym lub innym narzędziem.



Materiał można pobrać w dwojaki sposób:

Materiał można pobrać w dwojaki sposób:



Biopsja wycinkowa – pobranie wycinka z

Biopsja wycinkowa – pobranie wycinka z

guza

guza



Biopsja wycięciowa – wycięcie całego guza.

Biopsja wycięciowa – wycięcie całego guza.

Wykonuje się w przypadku małych zmian np.

Wykonuje się w przypadku małych zmian np.

czerniak skóry, powiększone węzły chłonne,

czerniak skóry, powiększone węzły chłonne,

zmiany guzowate w sutku.

zmiany guzowate w sutku.



Biopsji wycinkowej nie należy wykonywać w

Biopsji wycinkowej nie należy wykonywać w

przypadku podejrzenia czerniaka skóry.

przypadku podejrzenia czerniaka skóry.

Ad 6. biopsja

Ad 6. biopsja

śródoperacyjna – badanie

śródoperacyjna – badanie

doraźne - intra

doraźne - intra



Jest to metoda pobierania materiału tkankowego

Jest to metoda pobierania materiału tkankowego

do badań w trakcie trwania zabiegu operacyjnego.

do badań w trakcie trwania zabiegu operacyjnego.

Zwykle z pobranych tkanek wykonuje się preparaty

Zwykle z pobranych tkanek wykonuje się preparaty

mrożone. Dzięki temu jeszcze w czasie zabiegu

mrożone. Dzięki temu jeszcze w czasie zabiegu

można szybko uzyskać ocenę histopatologiczną

można szybko uzyskać ocenę histopatologiczną

badanych fragmentów tkanki, co może istotnie

badanych fragmentów tkanki, co może istotnie

wpłynąć na dalsze postępowanie chirurgiczne.

wpłynąć na dalsze postępowanie chirurgiczne.



Celem badania Intry jest skrócenie czasu między

Celem badania Intry jest skrócenie czasu między

usunięciem guza a wykonaniem radykalnego

usunięciem guza a wykonaniem radykalnego

zabiegu, ocena jałowości marginesu usuniętych

zabiegu, ocena jałowości marginesu usuniętych

tkanek, pomaga w określeniu rozległości zabiegu.

tkanek, pomaga w określeniu rozległości zabiegu.

Ad 7. Diagnostyczne

Ad 7. Diagnostyczne

otwarcie jamy brzusznej

otwarcie jamy brzusznej



Lub Laparotomia zwiadowcza – jest to

Lub Laparotomia zwiadowcza – jest to

typ zabiegu operacyjnego polegający na

typ zabiegu operacyjnego polegający na

otwarciu jamy brzusznej, oglądaniu i

otwarciu jamy brzusznej, oglądaniu i

ocenia narządów jamy brzusznej z

ocenia narządów jamy brzusznej z

jednoczesnym pobraniem materiału

jednoczesnym pobraniem materiału

tkankowego do badania h-p. oraz ocena

tkankowego do badania h-p. oraz ocena

stopnia zaawansowania nowotworu.

stopnia zaawansowania nowotworu.