Przewlekła obturacyjna
choroba płuc
Medyczne Studium
Zawodowe
ZDZ Katowice
Maja Grzanka
POChP - definicja
Przewlekła obturacyjna choroba płuc to
stan chorobowy, któremu można
zapobiegać i który można leczyć.
Charakteryzuje się niecałkowicie
odwracalnym ograniczeniem przepływu
powietrza przez drogi oddechowe
Ma zwykle charakter postępujący i
towarzyszy mu nieprawidłowa odpowiedź
zapalna płuc na pyły i gazy (dym
tytoniowy)
POChP - epidemiologia
W Polsce na POChP choruje około 10 %
populacji po 40 roku życia
W grupie wiekowej > 45 lat to 4
przyczyna zgonów
Umieralność w Polsce ocenia się na
około 17 000 zgonów na rok
POChP – czynniki ryzyka
POChP rozwija się w wyniku interakcji
czynników środowiskowych i
osobniczych
Najważniejszy czynnik to palenie
tytoniu czynne i bierne (90%)
Inne czynniki to narażenie na pyły,
gazy, zanieczyszczenie powietrza i
rzadko uwarunkowania genetyczne
Czynniki osobnicze: mała masa
urodzeniowa, nadreaktywność
oskrzeli, częste zakażenia DO w
dzieciństwie
POChP – mechanizm uszkodzenia
płuc
Przewlekłe zapalenie dróg oddechowych,
miąższu i naczyń płucnych
Proteoliza
Stres oksydacyjny
Sekwencja zmian:
-
Nadprodukcja śluzu, upośledzenie oczyszczania
rzęskowego
-
Ograniczenie przepływu powietrza
-
Rozdęcie płuc
-
Upośledzenie wymiany gazowej
-
Rozwój nadciśnienia płucnego i serca płucnego
POChP
POChP - objawy
Objawy podmiotowe są nieswoiste i zwykle wykazują
wahania nasilenia w ciągu dnia
Przewlekły kaszel
Przewlekłe odkrztuszanie plwociny
Duszność początkowo wysiłkowa potem
spoczynkowa – nasilenie duszności (skala MRC)
Wdechowe ustawienie klatki piersiowej (beczkowata)
Zmniejszona ruchomość oddechowa przepony
Wypuk nadmiernie jawny
Ściszony szmer pęcherzykowy, świsty, furczeni
Widoczna praca dodatkowych mięśni oddechowych,
zaciąganie międzyżebrzy przy wdechu, wydech
przez „zasznurowane usta”
POChP - objawy
Skala MRC –
nasilenia duszności
0
Duszność występuje jedynie podczas dużego wysiłku
fizycznego
1
Duszność występuje podczas szybkiego marszupo
płaskim terenie lub wchodzenia na niewielkie
wzniesienie
2
Z powodu duszności chory chodzi wolniej niż rówieśnicy
lub musi się zatrzymywać dla nabrania tchu
3
Po przejściu około 100m lub po kilku minutach marszu
po płaskim terenie chory musi się zatrzymać dla
nabrania tchu
4
Duszność uniemożliwia choremu opuszczanie domu lub
występuje przy ubieraniu się lub rozbieraniu
POChP – napęd oddechowy
„
Sini dmuchacze” – chorzy z małym napędem
oddechowym
-
Mniejsza duszność, Dobra toleracja wysiłku
-
Niedostateczna wentylacja – hipoksemia i hiperkapnia
-
Najczęstsza przyczyna zgonu – niewydolność serca
„Różowi sapacze” – chorzy z dużym napędem
oddechowym
-
Hiperwentylacja, duża duszność i wysiłek oddechowy
-
Zła tolerancja wysiłku
-
Najczęstsza przyczyna zgonu – ostra niewydolność
oddechowa
POChP – napęd oddechowy
Różowy sapacz
Siny dmuchacz
POChP – napęd oddechowy
POChP - klasyfikacja
POChP - zaostrzenie
Zaostrzenie
POChP to epizod
charakteryzujący
się nasileniem
duszności, kaszlu
lub odkrztuszania
plwociny większym
niż zwykle
POChP - zaostrzenie
Przyczyny zaostrzeń:
zakażenie układu oddechowego
wzrost zanieczyszczenia powietrza
zatorowość płucna
odma opłucnowa
płyn w jamie opłucnej
niewydolność serca
uraz klatki piersiowej
leki (beta-blokery, leki uspokajające i
nasenne)
POChP - zaostrzenie
Wybór postępowania:
I stopień – można leczyć ambulatoryjnie
jeżeli nie ma chorób współistniejących
takich jak zastoinowa niewydolnosć
serca, ChNS, cukrzyca, niewydolność
nerek lub wątroby; należy wykonać
pomiar SaO
2
II stopień – konieczna hospitalizacja
III stopień (niewydolność oddechowa) –
konieczna hospitalizacja i często leczenie
w OIT
POChP - zaostrzenie
Postępowanie:
Tlenoterapia – celem jest osiągnięcie wartości PaO
2
>60 mmHg = 90% SaO
2
Leczenie farmakologiczne:
-
leki rozszerzające oskrzela (beta – mimetyki
krótkodziałające, leki przeciwcholinergiczne) wziewnie,
w razie braku reakcji można zastosować
metyloksantyny i.v. (teofilina)
-
glikokortykosteroidy – prednizon 30-40 mg p.o. lub
hydrokortyzon 200 – 300 mg i.v.
Oczyszczenie dróg oddechowych jeśli konieczne
(odessanie zalegającej wydzieliny)
POChP - powikłania
Nadciśnienie płucne i
niewydolność prawej
komory serca
Żylna choroba
zakrzepowo –
zatorowa
Depresja i zaburzenia
lękowe
POChP – leczenie operacyjne
Wycięcie pęcherzy
rozedmowych
Operacja zmniejszenia
objętości płuc
Przeszczepienie płuc