PAULINA GRABKA
OLGA ZYRA
MAGDA TRYC
Znaczna cześć codziennego życia-
myślenia, odczuwania, działania- jest
automatyczna, w tym sensie, że jest ona
sterowana przez aktualnie postrzegane
właściwości środowiska (np. ludzi,
przedmioty, zachowania innych,
okoliczności, role i normy społeczne) za
pośrednictwem automatycznego,
pozbawionego udziału refleksji i
świadomych wyborów, przetwarzania
informacji.
SFERA MYŚLENIA- jeżeli interakcja
społeczna może mieć doniosłe skutki
dla jednostki to wkłada ona
dodatkowy wysiłek poznawczy,
zamiast zaklasyfikować go do
istniejącej już w umyśle zbiorczej
kategorii.
SFERA ODZUWANIA- ludzie
znajdujący się w stanie podudzenia
mają tendencję do interpretowania
swoich odczuć w kategoriach reakcji
emocjonalnych, obserwowanych u
innych uczestników sytuacji.
SFERA ZACHOWANIA- osoba skłonna
jest wykonać każde polecenia osoby
obdarzonej autorytetem nawet jeżeli
wymaga to od niej kłamstwa.
„Postęp cywilizacji polega na tym, że
wzrasta liczba istotnych działań,
które potrafimy, nie zastanawiając
się nad nimi, wykonać”
Whitehead
Cytat ten można również odnieść do
skromnej jednostki ludzkiej np.
Mistrz szachowy może przewidywać
posunięcia o wiele ruchów naprzód,
ponieważ obliczenia obciąjące uwagę
jego przeciwnika, on sam czyni
nieświadomie.
Dobry tenisista przedświadomie
podejemuje decyzje, dotyczące tego
dokąd pobiec oraz dokonuje
przewidywań, jak uderzy przeciwnik.
Pozwala mu to na zaskakiwanie
przeciwnika nową strategią.
Devine 1989 – badanie wrogości na
stereotypie Afro – Amerykanina
Po podprogowej ekspozycji twarzy
czarnoskórej, osoby badane
poddawano prokowacji mającej na
celu wzbudzenie agresji u osób z tym
aktywnym stereotypem
Wyniki:
Zjawisko automatycznej aktywizacji
stereotypu powdoduje wystąpienie
zgodne z nim zachowania
(podprogowe twarze Afro-
Amerykanów wzbudzały większą
wrogość na prowokacje niżeli osoby,
którym eksponowano twarze białych.
Lang i inni 1990
Badano podstawowe zachowania odruchowe na
osobach o negatywnym i pozytywnym
nastawieniu emocjonalnym.
Zachowania odruchowe typu wzdrygniecie się
po nagłym usłyszeniu hałasu oraz odruch
kolanowy okazały się silniejsze u osób
znajdujących się w stanie negatywnym.
Pozytywne odruchy takie jak reakcja śliinienia
się na smaczne jedzenie nasilały się u osob
badanych znajdujących się w pozytywnym
stanie emocjonalnym a słabły u osób z
negatywnym nastawieniem.
Pozytywne i negatywne stany
emocjonalne predysponują jednostkę
do zgodnych z ich znakiem
zachowań dążenia vs. Unikania na
poziomie automatycznym,
nieintencjonalnym.
Cacioppo i inni 1993
Ruchy wyciągania i przewodzenia rąk
wzbudzały u badanych odczucia
dążenia i unikania.
Uczestnikom eksperymentu bardziej
podobały się bodźce gdy ich ramie
było zgięte (pozycja przyciągania
czegoś) niż wtedy gdy ich ramie było
wyprostowane(odpychanie)
W powyżym eksperymencie
uzyskany efekt nie posiadał ani
intencjonalnego ani świadomego
charatkeru, ponieważ uczestnicy
badania nie zdawali sobie sprawy z
jakiegokolwiek związku między
pozycją ich rąk a wartościowaniem
ich bodźców.
Jung twierdził, że ludzie często
powtarzają rutynowe wzorce
zachowań, chociaż mogą oni nie mieć
świadomego dostępu do ich motywów.
Gazzaniga zauważył to samo zjawisko,
polegające na racjonalizowaniu
zachowań a wywołanych przez
nieświadomą aktywizację celów np. u
pacjentów z zespołem Korsakowa.
Jeżeli do prawej półkuli pacjenta podawano
komunikat aby wstał i wyszedł z pokoju
pozyskiwano pożądane zachowanie. Kiedy
zapytano go czemu wychodzi natychmiast
pojawiała się odpowiedź np. „Chciałem napić się
wody”.
Ludzie w stanie hipnozy pod kontrolą hipnotyzera
posiadali taką samą zdolność racjonalizacji
działań, których nie wywołali samodzielnie.
Hilgrad przytacza przykład osoby badanej, która
otrzymała polecenie aby po przebudzeniu
chodziła na czworaka po podłodze wokół pokoju.
Gdy pacjentka obudziła się i zaczęła czołgać się
po pokoju powiedziała: „Chyba gdzieś tu zgubiłam
kolczyk”
Bargh i inni 1995
Ci, którzy dopuszczają się
molestowania seksualnego lub
agresji czynią tak przynajmniej po
części ze względu na automatyczne
powiązanie pojęcia władzy z celem,
jakim jest kontakt seksualny.