REGULACJE PRAWNE W ZAKRESIE BHP

AKTEM PRAWNYM

OKREŚLAJĄCYM PRAWA

ORAZ OBOWIĄZKI

PRACODAWCY JEST

KODEKS PRACY

A ZWŁASZCZA JEGO DZIAŁ X

POD TYTUŁEM

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA

PRACY

REALIZUJĄC TEN PODSTAWOWY

OBOWIĄZEK , PRACODAWCA MUSI W

SZCZEGÓLNOŚCI ZAPEWNIAĆ :

•

- organizację pracy i jej warunków w sposób bezpieczny i

organizację pracy i jej warunków w sposób bezpieczny i

higieniczny

•

- przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad

bhp , wydawanie poleceń usunięcia uchybień w tym

zakresie oraz kontrolowanie wykonania tych poleceń

•

- wykonanie nakazów , wystąpień , decyzji i zarządzeń

wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy

•

- wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy

•

- zapewnienie pracownikom przeszkolenia w dziedzinie

bhp

•

- zapewnienie opieki zdrowotnej nad pracownikami

•

- egzekwowanie przestrzegania przez pracowników

przepisów i zasad bhp

•

- dbanie o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń

pracy i wyposażenia technicznego

OBOWIĄZKI PRACODAWCY CD :

•

- kierowanie pracowników na profilaktyczne badania

kierowanie pracowników na profilaktyczne badania

lekarskie pracowników

•

-wyposażenie stanowisk pracy w urządzenia i maszyny

spełniające wymagania określone w odpowiednich

przepisach

•

- organizację pracy na stanowiskach w szczególności

wyposażonych w monitory ekranowe zgodnie z przepisami i

zasadami ergonomii

•

- przenoszenie pracownika na inne stanowisko w przypadku

stwierdzenia przeciwwskazań – ze względów zdrowotnych –

do zatrudniania na określonym stanowisku pracy

•

- określenie warunków refundacji okularów korygujących

wzrok osobom zatrudnionym przy obsłudze monitorów

ekranowych

•

- przydzielanie pracownikom sprzęt ochrony indywidualnej

oraz odzież roboczą na poszczególnych stanowiskach pracy

OBOWIĄZKI PRACOWNIKA

• ZNAĆ PRZEPISY I ZASADY BHP , BRAĆ UDZIAŁ W SZKOLENIU I

INSTUKTAZU BHP ORAZ PODDAWAC SIĘ EGZAMIONOM
SPRAWDZAJĄCYM

• WYKONYWAĆ PRACĘ W SPOSÓB ZGODNY Z PRZEPISAMI I

ZASADAMI BHP ORAZ STOSOWAC SIĘ DO WSKAZÓWEK
PRZEŁOŻONYCH DOTYCZĄCYCH BHP

• DBAĆ O PORZĄDEK I ŁAD W MIEJSCU PRACY
• PODDAWAĆ SIĘ WSTĘPNYM , OKRESOWYM I KONTROLNYM

BADANIOM LEKARSKIM I STOSOWAC SIĘ DO WSKAZAŃ
LEKARSKICH

• NIEZWŁOCZNIE ZAWIADOMIĆ PRZEŁOŻONEGO O

ZAUWAŻONYM W ZAKŁADZIE PRACY WYPADKU ALBO
ZAGROŻENIU ŻYCIA LUB ZDROWIA LUDZKIEGO ORAZ OSTRZEC
WSPÓŁPRACOWNIKÓW , A TAKŻE INNE OSOBY ZNADUJĄCE SIĘ
W REJONIE ZAGROŻENIA O GROŻACYM IM
NIEBEZPIECZEŃSTWIE

PRAWA PRACOWNIKA

•

PRACOWNIK MA PRAWO DO POWSTRZYMANIA SIĘ OD

WYKONIANIA PRACY :

Gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i

stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia

pracownika albo gdy wykonywania przez niego praca

grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom

Gdy stan psychofizyczny pracownika nie zapewnia

bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie

dla innych osób

O POWSTRZYMANIU SIĘ OD WYKONYWANIA PRACY

PRACOWNIK MA OBOWIĄZEK POWIADOMIĆ

PRZEŁOŻONEGO

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

WYKROCZENIA

•

Kto będąc odpowiedzialnym za stan

bezpieczeństwa i higieny w zakładzie pracy

albo kierując pracownikami lub innymi osobami

fizycznymi , nie przestrzega przepisów lub

zasad bhp, podlega karze grzywny

od 1.000 do

30.000 zł

•

Karze grzywny za wykroczenia podlegają :

PRACODAWCA

OSOBY KIERUJĄCE PRACOWNIKAMI

PRZEDSIĘBIORCA NIEBĘDACY PRACODAWCĄ ,

ORGANIZUJĄCY PRACĘ WYKONYWANA PRZEZ

OSOBY FIZYCZNE

KAŻDY INNY PRACOWNIK , KTÓRY WŚRÓD

SWOICH OBOWIĄZKÓW ZAWODOWYCH MA

ODPOWIEDZIALNOŚĆ W ZAKRESIE BHP

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

KARNA

• Kto , będąc odpowiedzialnym za

bezpieczeństwo i higienę pracy , nie

dopełnia wynikającego stąd obowiązku i

przez to naraża pracownika na

bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty

życia albo ciężkiego uszczerbku na

zdrowiu podlega karze z KODEKSU

KARNEGO

POZBAWIENIA WOLNOŚCI DO

LAT 3

• a jeśli sprawca działał nieumyślnie ,

podlega

GRZYWNIE , KARZE

OGRANICZENIA WOLNOŚCI ALBO

POZBAWIENIA WOLNOŚCI DO ROKU

UPRAWNIENIA ZWIĄZANE Z

RODZICIELSTWEM

•

POWSZECHNA OCHRONA KOBIET W

PRACY PODLEGA NA

ZAKAZIE

ZATRUDNANIA ICH PRZY PRACACH

UCIĄŻLIWYCH LUB SZKODLIWYCH

DLA ZDROWIA ,

KTÓRYCH WYKAZ

OKREŚLAJĄ PRZEPISY ROZPORZĄDZENIA

RADY MINISTRÓW Z DNIA 10 WRZEŚNIA

1996R. W SPRAWIE WYKAZU PRAC

SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH LUB

SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA KOBIET

OCHRONA KOBIET W CIĄŻY I WE

WSZESNYM OKRESIE MACIERZYŃSTWA

•

KOBIETY W CIĄŻY I WE WCZESNYM OKRESIE

MACIERZYŃSTWA PRACODAWCA NIE MOŻE :

ZWOLNIĆ – ROZWIĄZAĆ STOSUNKU PRACY Z

KOBIETĄ W CIĄŻY

ZATRUDNIAĆ W PORZE NOCNEJ I W GODZIACH

NADLICZBOWYCH

DELEGOWAĆ BEZ JEJ ZGODY POZA STAŁE MIEJSCE

PRACY

ZATRUDNIAĆ BEZ JEJ ZGODY W SYSTEMIE

PRZERYWANEGO ROZKŁADU CZASU PRACY

OCHRONA KOBIET W CIĄŻY I WE WCZESNYM

OKRESIE MACIERZYŃSTWA

•

Pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze :

18 tygodni przy pierwszym porodzie

20 tygodni przy każdym następnym porodzie

28 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego

dziecka przy jednym porodzie

Za czas urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński

na zasadach i warunkach określonych odrębnymi przepisami

Stan ciąży powinien być stwierdzony świadectwem lekarskim

Pracodawca jest obowiązany udzielać pracownicy ciężarnej

zwolnień od pracy na zalecone przez lekarza badania

lekarskie przeprowadzane w zawiązku z ciążą . Za czas

nieobecność w pracy z tego powodu pracownica zachowuje

prawo do wynagrodzenia

Pracownica karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch

półgodzinnych przerw w pracy wliczanych do czasu pracy

Choroby zawodowe

•

Chorobami zawodowymi są choroby ,

które są ujęte w

wykazie chorób

zawodowych

zawartym w załączniku

do Rozporządzenia Rady Ministrów z 30

lipca 2002 w sprawie wykazu chorób

zawodowych , szczegółowych zasad

postępowania w sprawach zgłaszania

podejrzenia , rozpoznawania i

stwierdzania chorób zawodowych oraz

podmiotów właściwych w tych sprawach

Choroby zawodowe u

nauczycieli

•

Przewlekłe choroby narządu głosu

spowodowane nadmiernym wysiłkiem

głosowym , trwającym co najmniej 15lat

- Guzki głosowe twarde

- Wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych

- Niedowład mięśni przywodzących i

napinających fałdy głosowe z

niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą

dysfonią

Przy tych chorobach można się starać o

stwierdzenie zachorowania do 2 lat po

ustaniu zatrudnienia

Uprawnienia z tytułu wypadku w

drodze do pracy lub z pracy

• Po zaistnieniu wypadku w drodze do pracy lub z

pracy pracodawca sporządza kartę wypadku w
drodze do lub z pracy w ciągu 14 dniu od dnia
zgłoszenia wypadku

W 2002r. wypadki te zostały wyłączone z ustawy

wypadkowej co oznacza , że nie przysługują
ubezpieczonemu odszkodowania jak w przypadku
wypadków przy pracy lub chorób zawodowych

Z tytułu ww. wypadków przysługuje zasiłek

choroby w wysokości 100% wynagrodzenia

Wypadki przy pracy

•

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe

zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną,

powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w

związku z pracą :

•

- podczas lub w związku z wykonywaniem przez

pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych

•

- podczas lub w związku z wykonywaniem przez

pracownika zwykłych czynności na rzecz pracodawcy ,

nawet bez jego polecenia

•

- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji

pracodawcy w drodze pomiędzy siedzibą pracodawcy a

miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze

stosunku pracy

Brak związku z pracą

Związek z pracą zostaje zerwany wówczas ,

gdy pracownik :

1. Bez usprawiedliwienia nie wykonuje pracy w

czasie i miejscu w którym pracę powinien
wykonywać

2. Opuścił miejsce pracy w godzinach pracy w

celu załatwienia jego prywatnych spraw , a
wypadek nastąpił po opuszczeniu przez
pracownika miejsca pracy

WYPADKI ZRÓWNANE Z

WYPADKAMI PRZY PRACY

Wypadki zrównane z wypadkami przy pracy

to wypadki zaistniałe :

W czasie podróży służbowej

Przy wykonywaniu zadań zleconych przez

działające u pracodawcy organizacje

związkowe

Podczas szkolenia w zakresie

powszechnej samoobrony

Rodzaje wypadków przy pracy

•

ŚMIERTELNY

– wypadek w wyniku którego nastąpiła

śmierć w okresie nieprzekraczajacym 6 miesięcy od

dnia wypadku

•

ZBIOROWY

- wypadek , któremu w wyniku tego

samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby

•

CIĘŻKI

–

wypadek , w wyniku którego nastąpiło

ciężkie uszkodzenie ciała takie jak : utrata wzroku ,

słuchu , mowy , zdolności rozrodczej lub inne

uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia naruszające

podstawowe funkcje organizmu , a także choroba

nieuleczalna lub zagrażająca życiu , trwała choroba

psychiczna , całkowita lub częściowa niezdolność do

pracy w zawodzie albo trwałe , istotne zeszpecenie

lub zniekształcenie ciała

Obowiązki pracodawcy w razie

wypadku

Zabezpieczyć miejsce wypadku

Podjąć niezbędne działania eliminujące lub

ograniczające zagrożenie

Zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom

poszkodowanym

Ustalić okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy

Niezwłocznie zawiadomić okręgowego inspektora

pracy i prokuratora , jeżeli wypadek przy pracy

był śmiertelny , ciężki lub zbiorowy

Postępowanie powypadkowe

•

Ustaleniem okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy zajmuje się

zespół powypadkowy powołany przez pracodawcę w składzie :

•

1. Pracownik służby bhp

•

2. Społeczny inspektor pracy

Obowiązki zespołu powypadkowego to

Obowiązki zespołu powypadkowego to
-

Dokonanie oględzin miejsca wypadku

Sporządzenie szkicu lub fotografii miejsca wypadku

Wysłuchania wyjaśnień poszkodowanego

Zebrania informacji o zaistniałym zdarzeniu od świadków wypadku

Zasięgnięcie opinii lekarza

Zebranie innych dowodów dotyczących wypadku

Dokonanie kwalifikacji prawnej zdarzenia wypadkowego w

zakresie jego rodzaju i skutków

Określenie wniosków i środków profilaktycznych w celu

zapobieżenia zaistnieniu podobnych wypadków w przyszłości

Protokół powypadkowy

• Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół

powypadkowy sporządza protokół powypadkowy . Protokół
powinien być sporządzony nie później niż w ciągu 14 dni od
uzyskania zawiadomienia o wypadku

• Do protokołu powypadkowego dołącza się zapis wyjaśnień

poszkodowanego , informacje świadków wypadku oraz inne
dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i
przyczyn wypadku ( szkice , fotografie , opinię lekarską o
wypadku itp..)

• Po sporządzeniu protokołu zespół powypadkowy musi

zapoznać poszkodowanego z treścią protokołu przed jego
zatwierdzeniem , przekazać pracodawcy protokół
pracodawcy do zatwierdzenia

OBOWIĄZKI PRACODAWCY W ZAKRESIE

PROTOKÓŁU POWYPADKOWGO

• Pracodawca nie później niż w ciągu

5 dni

5 dni od dnia

sporządzenia protokołu musi :

• Zatwierdzić go albo zwrócić niezatwierdzony zespołowi

powypadkowemu , w celu uzupełnienia i wyjaśnienia

• Zatwierdzony protokół pracodawca niezwłocznie doręcza

poszkodowanemu pracownikowi a w razie wypadku
śmiertelnego – członkom rodziny uprawnionym do
zapoznania się z treścią protokołu powypadkowego

• W sytuacji wypadków śmiertelnych , ciężkich i zbiorowych

pracodawca musi również niezwłocznie dostarczyć protokół
powypadkowy właściwemu inspektorowi pracy

Odszkodowanie z tytułu

wypadku przy pracy

lub

choroby zawodowej

przysługują

następujące świadczenia:

• zasiłek chorobowy w wysokości 100%

• świadczenie rehabilitacyjne,

• zasiłek wyrównawczy,

• jednorazowe odszkodowanie,

• renta z tytułu niezdolności do pracy, w tym renta

szkoleniowa,

• renta rodzinna,

• dodatek do renty rodzinnej — dla sieroty zupełnej,

• dodatek pielęgnacyjny,

• pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i

szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w

przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym

ustawą.

Komu przysługują świadczenia?

Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób

zawodowych wypłacane są z tzw. ubezpieczenia

wypadkowego. Prawo do świadczeń mają osoby objęte

tym ubezpieczeniem z racji zatrudnienia na podstawie

umów: o pracę, cywilnoprawnych (zlecenie, umowa

agencyjna), gdzie praca wykonywana jest w siedzibie

zleceniodawcy, a także przedsiębiorcy opłacający

składkę wypadkową z tytułu prowadzenia działalności

gospodarczej, twórcy, artyści, duchowni, bezrobotni

odbywający staż lub szkolenie, posłowie, senatorowie.

Świadczenia wypadkowe wypłacane są:

• pracownikom, którzy doznali uszczerbku na zdrowiu

wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej,

• członkom rodzin pracowników zmarłych wskutek

wypadku lub choroby zawodowej.

Komu nie przysługują

świadczenia?

•

Świadczenia nie przysługują ubezpieczonemu,

jeżeli:

•

wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione

naruszenie przez ubezpieczonego przepisów

dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane

przez niego umyślnie lub wskutek rażącego

niedbalstwa,

•

ubezpieczony, będąc w stanie nietrzeźwości lub pod

wpływem środków odurzających bądź substancji

psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do

spowodowania wypadku.

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO

Analiza i ocena ryzyka zawodowego w

zakładzie i na poszczególnych
stanowiskach pracy powinna zawierać :

• 1. identyfikację występujących zagrożeń ,

w szczególności ekspozycji na czynnik
szkodliwy lub niebezpieczny

• 2. określenie potencjalnych zagrożeń

zdrowotnych i prawdopodobieństwo ich
wystawienia

OCENA RYZYKA

• PO PRZEPROWADZENIU OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

PRACOWNIK POWINIEN BYĆ POINFORMOWANY O :

• - ZAGROŻENIACH WYSTĘPUJĄCYCH NA STANOWISKACH PRACY
• - METODACH I ŚRODKACH OCHRONY PRZED ZAGROŻENIAMI
• - WPŁYWIE WARUNKÓW ŚRODOWISKA PRACY NA POWSTANIE

CHOROB ZAWODOWYCH I INNYCH SCHORZEŃ ZWIĄZANYCH Z
WARUNKAMI PRACY

• - ZAISTNIAŁYCH WYPADKACH PRZY PRACY I PRZYCZYNACH JE

POWODUJĄCYCH

• - WYSTĘPUJĄCYCH W ŚRODOWISKU PRACY CZYNNIKACH

SZKODLIWYCH , UCIĄŻLIWYCH I NIEBEZPIECZNYCH

•

PRACOWNIK POWINIEN BYĆ POINFORMOWANY O RYZYKU ,

KTÓRE WIĄŻE SIĘ Z WYKONYWANĄ PRZEZ NIEGO PRACĄ ,

PRZED DOPUSZCZENIEM PRACOWNIKA DO PRACY NA DANYM

STANOWISKU PRACY

Document Outline