FORMY PRACY Z DZIEĆMI
O SPECJALNYCH
POTRZEBACH
EDUKACYJNYCH
Przez specjalne (specyficzne
potrzeby) edukacyjne należy
rozumieć te potrzeby, które w
procesie rozwoju dzieci i
młodzieży wynikają z ich
niepełnosprawności lub są
efektem innych przyczyn
trudności w uczeniu się.
Trudności w uczeniu się to bardzo szeroki
problem odnoszący się do bardzo
zróżnicowanej grupy zaburzeń takich jak
znaczące trudności w opanowaniu, stosowaniu
umiejętności słuchowych, mówienia, czytania,
pisania, rozumienia oraz umiejętności
matematycznych.
Formy:
praca indywidualna – dziecko samodzielne
wykonuje czynność;
praca zbiorowa, wszystkie dzieci pracują
wspólnie;
praca zespołowa, dzieci pracują w stałych
zespołach;
praca grupowa, dzieci pracują w
jednorazowych grupach.
Rozpoznawanie i zaspokajanie tych potrzeb
dotyczy wszystkich dzieci – zarówno tych
z zaburzeniami i dysfunkcjami rozwojowymi,
jak również tzw. przeciętnych oraz wybitnie
zdolnych. Im wcześniej dokona się
rozpoznania i zdiagnozowania deficytu u
dziecka, tym większa będzie skuteczność w
zaspokajaniu jego specyficznych potrzeb.
Nauczyciel pracujący z uczniem o specjalnych
potrzebach edukacyjnych powinien respektować
w praktyce trzy zasady:
Częściowego udziału – dziecko niepełnosprawne nie
jest w stanie wykonać wszystkich zadań
w czasie lekcji, mimo to jest sensowna i celowa.
Korzystania z koncepcji intelektualnego
zaangażowania – dziecko powinno otrzymywać
polecenia i zadania adekwatne do swoich możliwości.
Inteligencji wielorakich według teorii Gardena,
zgodnie z którą nie istnieją
tylko dwa rodzaje inteligencji: logiczno-
matematyczna i werbalno- lingwistyczna, mierzone w
teście na inteligencję, istnieją również inne
inteligencje- muzyczno-rytmiczna, wzrokowo-
przestrzenna, fizyczno-ruchowa czy interpersonalna.
Dzieci z trudnościami w uczeniu się mają
prawo do specjalnej pomocy
psychologiczno- pedagogicznej. Pomoc ta
może być organizowana w formie zajęć
dydaktyczno- wyrównawczych, zajęć
korekcyjno- kompensacyjnych oraz klas
wyrównawczych.
Organizacja procesu edukacji
Dla uczniów którzy mają znaczny opóźnienia
w opanowaniu programów obowiązkowych
przedmiotów nauczania. Zajęcia prowadzi
nauczyciel danego przedmiotu.
Zajęcia dydaktyczno-
wyrównawcze
Dla uczniów u których nieprawidłowości
rozwojowe utrudniają opanowanie określonych
umiejętności. Prowadzi to nauczyciel z
umiejętnościami w zakresie terapi
pedagogicznej.
Zajęcia korekcyjno-
kompensacyjne
Celem działań korekcyjno- wyrównawczych ,organizowanych
dla dzieci z normą intelektualną ,ale nieharmonijnie
rozwijających się, jest:
1.
stymulowanie ogólnego rozwoju dziecka,
2.
wyrównywanie dysharmonii rozwojowych, korygowanie
zaburzonych funkcji, a tym samym ułatwienie dziecku
opanowania umiejętności czytania i pisania przez: ćwiczenie
koordynacji uwagi, rozwijanie spostrzegawczości,
usprawnianie koordynacji wzrokowo- ruchowej i sprawności
manualnej, rozwijanie percepcji słuchowej, kształtowanie
umiejętności porównywania, segregowania i samokontroli.
3.
ułatwienie dzieciom opanowania tych wiadomości,
umiejętności, które są przewidziane programem nauczania.
4.
zapobieganie powstawaniu wtórnych zaburzeń
emocjonalnych w zachowaniu
5.
wyrobienie u dzieci tych cech osobowości, które warunkują
dalsze samodzielne funkcjonowanie w systemie szkolnym;
rozbudzanie zainteresowań i wyrobienie właściwej
motywacji do nauki.
Dla uczniów z wieloma brakami w opanowaniu
programów obowiązkowych przedmiotów
nauczania.
Klasy wyrównawcze
Dennisona - Metoda, której twórcą jest Paul
Dennison, zwana jest "Gimnastą Mózgu" lub inaczej
Kinezjologią Edukacyjną (kines - od sł. ruch; logos -
nauka), Jest to metoda ukierunkowana na
usprawnianie procesu uczenia się, na stymulowanie
rozwoju intelektualnego dziecka, aktywizowanie
systemu nerwowego i uwalnianie od blokad, które
pojawiają się podczas stresu. Od innych metod
wspomagających proces uczenia wyróżnia się tym,
że jest oparta w głównej mierze na ruchu.
Formy rewalidacyjne w pracy z dzieckiem
ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Muzykoterapia - jedna z metod
oddziaływania diagnostycznego,
rehabilitacyjnego, terapeutycznego i
profilaktycznego, poprzez wieloaspektowy
wpływ muzyki na stan psychofizyczny i rozwój
człowieka.
Arteterapia - terapia poprzez sztukę. obejmuje terapię
z użyciem sztuk plastycznych, w szerokim znaczeniu
obejmuje natomiast muzykoterapię, biblioterapię, a
ponadto działania terapeutyczne z wykorzystaniem
teatru, filmu oraz malarstwa, rzeźby, grafiki i innych
sztuk plastycznych. Do technik stosowanych w
arteterapii zalicza się: rysunek, malarstwo pędzlem lub
palcami, lepienie z plasteliny lub w glinie, rzeźba,
tkanina artystyczna, collage. Terapia poprzez kontakt
ze sztuką zakłada swoiste odreagowanie w samym
procesie tworzenia, bez nastawienia na efekt zadania
Relaksacja - pomaga w zachowaniu wewnętrznej
równowagi, umiejętnie wykorzystuje wszelkie chwile
spokoju i odprężenia. Umiejętnie prowadzony relaks to
świadome działania na pograniczu ćwiczeń fizycznych i
umysłowych, pozwalające na pełne poznanie własnego
ciała i jego możliwości oraz uświadomienie sobie
znaczenia swojej woli. Dzięki własnej aktywności dziecko
w wieku od 2 do 6 lat stopniowo poznaje fizyczne
możliwości swojego ciała, uczy się panowania nad nim
oraz umiejętności opisania go. Zgodnie z wymaganiami
otoczenia - zarówno w domu, jak i w przedszkolu -
korzysta ze swych umiejętności. Władzę, jaką posiada
nad samym sobą, pozwalającą wykonywać i kontrolować
własne czyny i gesty uświadomienia sobie krok po kroku.
Dzięki temu lepiej panuje nad swoimi popędami, potrafi
zahamować nierozważne ruchy, co ułatwia wysłuchanie
innych osób, pomaga w koncentracji uwagi i skupieniu się
na wykonywanych czynnościach.
Wymienione metody znajdują więc zastosowanie
w takich formach pracy jak:
- zajęcia organizowane przez nauczycielkę z całą
grupą lub z małym zespołem dzieci w I i II części
dnia;
- zabawy różnego rodzaju(tematyczne, badawcze,
konstrukcyjne) organizowane przez nauczycielkę
lub samorzutnie podejmowane przez dzieci;
- czynności samoobsługowe dzieci i prace
związane z potrzebami gospodarstwa
przedszkolnego;
- spacery, wycieczki i uroczystości.
1.
Fintan J. O’regan „ Jak pracować z dziećmi o specjalnych
potrzebach edukacyjnych”
2.
Red. Piotr Majewicz „ Diagnoza i rewalidacja dziecka ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”
3.
Krystyna Barłóg – notatki z wykładu Teoretyczne Podstawy
Oddziaływań Terapeutycznych
4.
http://www.cdie-
wloclawek.pl/dokumenty/ODN/Chojnowska_Marzena.pdf
bibliografia