CECHY

MOTORYCZNE



Motoryka lub motoryczność to pojęcie
obejmujące całokształt czynności ruchowych
człowieka inaczej sferę ruchowej aktywności,
słowem to wszystko, co dotyczy poruszania
się człowieka w przestrzeni na skutek zmian
położenia całego ciała lub poszczególnych
jego części względem siebie.

MOTORYKA



Najogólniej przez cechy motoryczne rozumie
się zdolności charakteryzujące możliwości
ruchowe danego osobnika.



1. cechują się jednakowymi parametrami,
mają w spoinę jednostki miary i mogą być
mierzone w taki sam sposób,
2. posiadają analogiczne, fizjologiczne i
biochemiczne mechanizmy oraz wymagają
wykazania podobnych właściwości psychiki.

Budowa ramienia

MOTORYKA

- rozwój cech motorycznych nie jest

zsynchronizowany



nie przebiega równolegle



każda z nich ma nieco inne tempo rozwoju



zależy ściśle od dojrzewania organizmu.



wraz z wiekiem następują zmiany w zakresie

szybkości formowania się nawyków ruchowych i

ich doskonalenia.



zmiany te inaczej przedstawiają się u dziewcząt,

inaczej u chłopców



są one wynikiem nie tylko genetycznie

zdeterminowanych różnic, ale także różnych

motywacji do uprawiania intensywnych ćwiczeń

fizycznych.

MOTORYKA

MOTORYKA

Obecnie przyjmuje się, że uzdolnienia ruchowe

zależą od



pewnych organicznych, wrodzonych

właściwości funkcjonalnych systemu

nerwowego ( zadatki biologiczne, dyspozycje ).



wpływu otoczenia społecznego,



wychowania,



od wykształconego w procesie rozwoju

osobowości systemu motywacyjnego,



zainteresowań



zamiłowań.



aktywności jednostki,



od pewnych cech jej charakteru jak np.

pracowitość, wytrwałość, poczucie obowiązku.

MOTORYKA

Dotychczasowe zasady podziału wyróżniają trzy

podstawowe cechy motoryczne:

- siłę,



szybkość,



wytrzymałość.

Wymienia się również:



koordynację ruchową,



zwinność,



zręczność,



moc (skoczność),



gibkość,

• SIŁA jest to zdolność nerwowo - mięśniowa organizmu

do pokonywania zewnętrznego

i wewnętrznego oporu. Jest podstawową cechą

motoryczną, najlepiej określającą poziom sprawności.

• Siłę można doskonalić przez:

- pokonywanie ciężaru

własnego ciała;

- ćwiczenia z partnerem;

- ćwiczenia z piłkami lekarskimi;

- ćwiczenia z elastycznymi,

gumami, expanderami;

- ćwiczenia ze sztangami.

SIŁA

SIŁA



Rozwój i poziom siły w dużym stopniu
uwarunkowane są typem budowy ciała, który
zdeterminowany jest czynnikami
genetycznymi.



Pod wpływem systematycznych ćwiczeń
następuje szybki rozwój siły i spadek przy
niedostatecznej aktywności ruchowej

PRÓBA SIŁY



Miejsce: sala gimnastyczna, boisko oznaczone linią.



Sprzęt: piłki lekarskie, taśma miernicza



Wykonanie: stopy przed linią rzutów, rzut piłką z miejsca zza
głowy na pdległość.

• SZYBKOŚĆ w rozumieniu cechy

motoryczności żywego organizmu

określa się jako zdolność do

wykonywania ruchów w najmniejszych

dla danych warunków przejawach

czasu. Szybkość jako cecha

motoryczna ma tylko jeden wymiar:

czas.

• Czynniki wpływające na szybkość:

- dziedziczność,
- czas reakcji,
- zdolność do pokonywania oporu

zewnętrznego,

- technika,
- koncentracja i siła woli.

SZYBKOŚĆ

SZYBKOŚĆ

Rozwój szybkości jest procesem złożonym, trzy

główne warunki :

1.

Technika ćwiczeń musi gwarantować

wykonanie ruchu z prędkością krańcową.

2.

Ćwiczenia powinny być na tyle opanowane,

aby w czasie ruchu podstawowy wysiłek był

skierowany nie na sposób, lecz szybkość

wykonania.

3.

Czas trwania ćwiczeń musi być tak dobrany,

aby pod koniec – w wyniku zmęczenia –

szybkość nie malała.

SZYBKOŚĆ



Przykładowe grupy ćwiczeń o charakterze

szybkościowym:

1. Reagowanie na sygnały wzrokowe lub słuchowe.

2. Starty z różnych pozycji wyjściowych, zmiany

kierunku biegu, starty do toczących się piłek, do

podrzucanych przedmiotów.

3. Szybki bieg w miejscu i na krótkich odcinkach.

4. Szybki rzuty i chwyty drobnych przedmiotów,

np.: woreczków, piłeczek, kółek ringo, itp.

5. Szybkie przewroty i obroty wzdłuż długiej osi

ciała.

6. Wyścigi w rzędach-sztafety, sztafety wahadłowe.

7. Zabawowe formy ćwiczeń szybkościowych np.

Berek.

Oceny poziomu szybkości dokonuje się na

podstawie testów, takich jak: miara szybkości

biegu na krótkim dystansie, a także w formie

pomiarów szybkości pojedynczego ruchu.

PRÓBA SZYBKOŚCI



30-60 m



Miejsce: boisko z bieżnia.



Sprzęt: 2 chorągiewki, stoper, taśma miernicza



Wykonanie: na sygnał wysoki start z oznaczonego miejsca,
obuwie przyczepne, bieg sprintem na określonym dystansie.



Ocena: Szybkośc mieczona czasem biegu na dystansie…

•

WYTRZYMAŁOŚĆ jest to, uwarunkowana stanem całego

organizmu, zdolność do wykonywania długotrwałych

wysiłków o określonej intensywności bez objawów

wyczerpania (120-160 skurczów serca na minutę). wyraża

się najogólniej w braku przejawów zmęczenia przy

wykonywaniu znacznych wysiłków ruchowych.



Wytrzymałość jest rozwijana tylko wtedy

gdy pokonujemy zmęczenie.

Wytrzymałość zależy od :

- układu krążenia,
- oddychania,
- wydzielania i termoregulacji, oraz od takich czynników
- silna wola
- motywacja.

WYTRZYMAŁOŚĆ

WYTRZYMAŁOŚĆ



Rozwijanie wytrzymałości, a więc jej

kształtowanie w sposób systematyczny i

przemyślany, powinno rozpoczynać się jeszcze

w fazie przedpokwitaniowej.



Największe przyrosty wytrzymałości u

dziewcząt obserwuje się w wieku 12 lat.



Metodyka kształtowania wytrzymałości polega

na wielokrotnym doprowadzeniu organizmu do

optymalnego poziomu zmęczenia, co przez

mechanizmy adaptacyjne prowadzi do

zjawiska „superkompensacji” (odbudowy z

„nadmiarem”) i przyczynia się łącznie z

efektami adaptacji psychicznej do podnoszenia

poziomu wytrzymałości

PRÓBA

WYTRZYMAŁOŚCI



Miejsce: sala gimnastyczna,



Sprzęt: materace, stoper



Wykonanie: przysiady z wyrzutem nóg do podporu, klasnięcie
nad głową w dłoniew ok. czasie



Ocena: liczba przysiadów z wyrzutem nóg do podporu.

• GIBKOŚĆ jest to zdolność do

wykonywania

ruchu w dużym zakresie.



Jest ona specyficzną właściwością

biernych i czynnych elementów

układu ruchu, związaną z zakresem

ruchomości w stawach.



Zdolność ta w głównej mierze

uzależniona jest od budowy

anatomicznej stawów, elastyczności

ścięgien i więzadeł.  

GIBKOŚĆ

GIBKOŚĆ

Nie należy lekceważyć tej cechy motorycznej

gdyż niewłaściwy rozwój ma wpływ na:



osłabienie tempa nauki różnych ruchów i ich
doskonalenia,



skłonność do kontuzji,



trudności w rozwijaniu cech motorycznych,



ograniczenie jakości ruchu

Obniżenie poziomu następuje tym szybciej, im

mniejszą i mało urozmaiconą aktywnością
charakteryzują się nasi uczniowie.

Dzieci w wieku 7-10 lat charakteryzują się dużą

gibkością, której wzrost następuje do 15 roku
życia.

PRÓBA GIBKOŚCI



Miejsce: sala gimnastyczna,



Sprzęt: kreda, stoper



Wykonanie: w staniu tyłem do ściany( nie dotykać pośladkami
ściany w czasie skłonu) skłon w przód a następnie skręt w bok.



Ocena: liczba cykli wykonywanych w czasie 20s.

•

Koordynacja jest bardzo złożoną zdolnością
motoryczną, wiąże się ona z orientacją w przestrzeni, a
także wpływa

na nasze zachowanie gdy tracimy równowagę. Poziom

koordynacji odzwierciedla zdolność do wykonywania
ruchów o różnym stopniu trudności w sposób szybki

z dużą precyzją i wydajnością.
• Na koordynację wpływają:

- myślenie i inteligencja,
- elegancja i precyzja,
- doświadczenie motoryczne,



poziom rozwoju innych

cech motorycznych.

KOORDYNACJA

RUCHOWA

ZWINNOŚĆ



Zwinność to koordynacja ruchowa całego
aparatu mięśniowego i kostnego.



Jest sumą szybkości i zręczności, łączącą w
sobie wyobrażenie ruchów elastycznych i
obszernych, warunkujących szybką zmianę
pozycji i postawy ciała. Zwinność w
przeciwieństwie do innych zdolności
motorycznych jest głównie cechą nabytą.



Sprawność każdego człowieka to efekt rozwoju
poszczególnych cech motorycznych.

ZWINNOŚĆ



Przykładowe ćwiczenia kształtujące zwinność i

zręczność:

1. Przewroty w tył i w przód z różnych pozycji wyjściowych

(postawa, przysiady, klęki, leżenia, siady) do różnych pozycji

końcowych.

2. Podskoki obunóż, jednonóż i naprzemianstronnie w miejscu,

w marszu i w biegu.

3. Podrzuty i chwyty różnych przyborów z obrotami,

podskokami, przysiadami itp.

4. Stanie na głowie z różnych pozycji wyjściowych (nożyce,

wznosy, opusty).

5. Stanie na rękach i przedramionach (nożyce pionowe i

poprzeczne, wznosy, opusty).

6. Przerzuty bokiem (na dwóch rękach, na jednej ręce),

przodem.

7. Siady równoważne, z odprowadzaniem rąk i nóg w bok.

8. Przenoszenie i przekładanie przyborów pod nogami,

tułowiem w postawie, siadzie lub leżeniu (przodem, tyłem) .

9. W parach wytrącanie z równowagi w przysiadzie, w pozycji

stojącej na jednej nodze.

10. W parach postawa przodem-uniki rąk w bok, w dół, w górę,

oraz uniki nóg.

ZWINNOŚĆ



Oceny poziomu zwinności dokonuje się
w oparciu o takie testy, jak:
- Bieg zwinnościowy po "kopercie"
(3x5m)
- Zwinnościowy bieg z przewrotem (w
teście Denisiuka)
- Zwinnościowy tor przeszkód
- Bieg wahadłowy (Eurofit, ICSPFT)
- Wyskok z obrotem (test Matorina

PRÓBA ZWINNOŚCI



Miejsce: sala gimnastyczna,



Sprzęt: materace, taśma miernicza, stoper



Wykonanie: kilka odcinków, okrążenie chorągiewki, przewrót w
przód,



Ocena: czas mierzony w dokładnośco do 0.1s.

MOC



Moc jest przykładem zdolności
wtórnych.



określenia stosunków zachodzących
pomiędzy siłą i prędkością w złożonych
czynnościach i działaniach ruchowych,
w związku z określeniem funkcji pracy i
czasu występujących w tych
czynnościach.



Próbą pomiaru mocy jest skok dosiężny.

PRÓBA MOCY



Miejsce: sala gimnastyczna, boisko z bramką stantardową.



Sprzęt: deska z podziałką centymetrowa, zawieszona na
wysokości dosiężnej dla najniższego badającego.



Wykonanie: potarcie czubków palców kredą, zamoczenie w
wodzie i zaznaczenie palcem na desce miejsca dosięgu.



Ocena: Wynik określany w cm na podstawie różnicy
najwyższego dosięgu w wyskoku i dosięgu w staniu.



Aby skutecznie rozwijać daną cechę np.

szybkość, wytrzymałość,- trzeba ciągle

wytrącać organizm z równowagi, w jakiej

pozostaje, zmuszać go do walki. W wielu

przypadkach, gdy dany zestaw ćwiczeń traci

swą moc kształtującą, wystarczy zmienić ich

formę, intensywność, kolejność zadań itp.,

czyli dokonać niewielkiego przetasowania

ćwiczeń, aby odzyskały one swą wcześniejszą

skuteczność. Wynika z tego, że zajęcia

stosowane podczas treningu trzeba stale

modyfikować i różnicować, dostosowując je do

indywidualnych wymagań zawodnika.

Podstawowymi wyznacznikami tych zmian jest

podatność danej osoby na stosowane

ćwiczenie, faza osiągniętego rozwoju

fizycznego i ogólny poziom sprawności.