Zarządzanie

ryzykiem w

banku BPH SA

Informacje podstawowe



Bank Przemysłowo-Handlowy z siedzibą w Krakowie został
wyodrębniony ze struktur Narodowego Banku Polskiego 1
lutego 1989 roku (w 1991 r. został przekształcony w
jednoosobową spółkę Skarbu Państwa). W 1998 roku
Bayerische Hypo- und Vereinsbank AG (HVB) został
akcjonariuszem strategicznym banku. 31 grudnia 2001
roku nastąpiło połączenie z Powszechnym Bankiem
Kredytowym SA w Warszawie (PBK) i powstał Bank
Przemysłowo-Handlowy PBK SA, który w lipcu 2004 roku
zmienił nazwę na Bank BPH SA. W listopadzie 2005 roku
Bank BPH wszedł w skład Grupy UniCredit. 29 listopada
2007 roku nastąpił podział Banku BPH, w wyniku którego
większa część działalności biznesowej została włączona do
Banku Pekao. 17 czerwca 2008 roku General Electric
Company został akcjonariuszem strategicznym Banku
BPH.

Misja banku



Bank BPH jest ogólnopolskim

bankiem uniwersalnym. Dzięki
innowacyjnym technologiom
i umiejętnościom pracowników
zapewnia on klientom
indywidualnym,
przedsiębiorstwom i innym
klientom instytucjonalnym
nowoczesne narzędzia
zarządzania finansami.

Cele banku

Celem Banku BPH jest uzyskanie wysokiego

poziomu zaufania oraz satysfakcji klientów
i akcjonariuszy. Jego celem jest bycie:



"bankiem pierwszego wyboru" dla klientów
indywidualnych i małych przedsiębiorstw;



partnerem dla średnich i dużych przedsiębiorstw;



aktywną i innowacyjną instytucją w zakresie
operacji skarbowych, a także działalności
maklerskiej i zarządzania aktywami;



bankiem z innowacyjnym i efektywnym
zapleczem, w tym w szczególności: operacji,
zarządzania finansowego i zasobami kadrowymi.

Akcjonariat banku

AKCJONARIUSZ

AKCJE

Ilość

%

GE Money Bank (General Electric

Company)

18.952.71

1

66

UniCredit S.p.A.

1.473.590

5,13

Łącznie: Arka BZ WBK Akcji

Fundusz Inwestycyjny Otwarty,

Arka BZ WBK Akcji Środkowej i

Wschodniej Europy Fundusz

Inwestycyjny Otwarty, Arka BZ

WBK Stabilnego Wzrostu Fundusz

Inwestycyjny Otwarty, Arka BZ

WBK Zrównoważony Fundusz

Inwestycyjny Otwarty oraz Lukas

Fundusz Inwestycyjny Otwarty

1.436.890

5

Skarb Państwa

1.058.000

3,68

Pozostali akcjonariusze, w tym The

Bank of New York

5.795.039

20,18

RAZEM

28.716.23

0

100

Podstawowe zasady zarządzania
ryzykiem

Proces zarządzania ryzykiem opiera sie na następujących podstawowych zasadach:
• odpowiedzialność – kadra kierownicza i pracownicy muszą rozumieć ryzyko i są za nie
odpowiedzialni w ramach swoich obowiązków,
• zaangażowanie kierownictwa – zarząd i rada nadzorcza są aktywnie zaangażowani w
zarządzanie ryzykiem,
• równoważenie i rentowność – proces zarządzania ryzykiem promuje podejmowanie
racjonalnych decyzji biznesowych opartych o zasadę zrównoważenia ryzyka i
rentowności,
• ostrożność – w przypadku niejasnej sytuacji w zakresie podejmowania ryzyka lub
wątpliwości w zakresie metodologii obowiązuje zasada ostrożności,
• zgodność z przepisami – wszelkie działania banku muszaą być zgodne z wymogami
nadzorczymi i regulacjami wewnętrznymi,
• nowe produkty – wprowadzenie nowych linii biznesowych lub produktów jest
każdorazowo poprzedzone analizą ryzyka związanego z dana działalnością.
Proces zarządzania ryzykiem jest w pełni oparty na pisemnych procedurach, w których
jednoznacznie określono jednostki organizacyjne i osoby odpowiedzialne za poszczególne
etapy tego procesu oraz zakres ich zadań i obowiązków.

Cele zarządzania ryzykiem w
banku BPH SA

1. Ocena:
– ryzyka rynkowego (ryzyko walutowe, ryzyko stopy

procentowej);

– ryzyka płynności,
– ryzyka operacyjnego,
– ryzyka kredytowego.
2. Limitowanie ryzyka wynikającego z operacji

dokonywanych w Grupie Banku BPH.

3. Ocena produktów bankowych z punktu widzenia

generowanego przez nie ryzyka rynkowego.

4. Ocena ryzyka operacyjnego, wynikającego z błędów

w

procedurach i systemach, błędów pracowników banku,
jak również wydarzeń zewnętrznych.

Ryzyko rynkowe

Ryzyko rynkowe jest ryzykiem zmiany

wartości aktywów / pasywów mającym
wpływ na rachunek wyników lub
kapitały własne banku spowodowanym
zmianami czynników rynkowych (stóp
procentowych, spreadów kredytowych,
kursów walutowych, akcji, cen
towarów, premii za płynność, cen
nieruchomości, zmienności, korelacji
etc).

Podstawowym celem przyjętej przez Bank BPH

SA polityki jest ograniczanie ryzyka rynkowego
poprzez jego aktywne monitorowanie i
zarządzanie w oparciu o zasady i procedury
zatwierdzone przez Komitet ALCO oraz zarzad
banku. Są one zgodne z wymogami polskich
organów nadzorczych i zasad obowiązujących
w Grupie Unicredit.

Zarządzanie poszczególnymi rodzajami ryzyka

rynkowego odbywa sie w sposób
scentralizowany przez wyspecjalizowane
sekcje w Pionie Rynków Międzynarodowych.

Podstawowymi metodami pomiaru

ekspozycji ryzyka rynkowego są:

− wartość zagrożona (VaR);
− pomiar wrażliwosci (BpV, Greki);
Uzupełnieniem przyjętej metodyki

są testy scenariuszy skrajnych.

Wartość zagrożona wyznaczana jest na

podstawie analizy scenariuszy
historycznych zmiany cen rynkowych,
przy założeniu 99% poziomu ufności
oraz 1 dniowego okresu utrzymywania
pozycji. Poziom VaR wyznaczany jest
zarówno dla poszczególnych kategorii
ryzyka (walutowego, stopy
procentowej, instrumentów
kapitałowych), jak również łącznie dla
wszystkich rodzajów ryzyk rynkowych.

Ograniczenia wynikające z przyjętej metodyki VaR, w

tym: prognozowanie strat na podstawie danych
historycznych, możliwość zaistnienia większej straty niż
wynikająca z poziomu VaR, założenie stałej ekspozycji
ryzyka w ustalonym okresie utrzymania pozycji,
powodują, że bank dokonuje pomiaru ryzyka
wykorzystując dodatkowo pozostałe dwie miary ryzyka:

1) Pomiar wrażliwości pozycji na minimalną zmianę

czynników rynkowych umożliwia zabezpieczanie ryzyka
w podziale na dowolne przedziały czasowe i kategorie
rynkowe.

2) Testy scenariuszy skrajnych umożliwiają oszacowanie

potencjalnych strat banku w przypadku wystąpienia
sytuacji kryzysowych.

Ryzyko walutowe

Bank BPH SA ze względu na prowadzona

działalność na rynku walutowym
narażony jest na ryzyko ewentualnych
strat z tytułu zmian kursów walut.
Ryzyko to rozumiane jako
prawdopodobieństwo wystąpienia
straty – jest tym większe im:

− większa jest zmienność kursów walut,
− większe jest niedopasowanie

należnosci i zobowiazań walutowych.

Maksymalny poziom otwartych pozycji walutowych

wynikający z zastosowania limitów VaR jest dodatkowo
ograniczony przez nałożone limity maksymalnej
wielkości otwartych pozycji w podziale na poszczególne
waluty i grupy walut. Limity te służa do ograniczania do
bezpiecznych kwot otwartej pozycji walutowej w
określonych obszarach (portfele, waluty i grupy walut) i
są monitorowane zarówno na koniec jak i w ciągu dnia
roboczego.

Istotnym dopełnieniem metody wartości zagrożonej jest

przeprowadzana okresowo analiza scenariuszy
warunków kryzysowych przy założeniu skrajnych zmian
czynników ryzyka i pominięciu korelacji pomiędzy tymi
czynnikami wynikających z historycznych obserwacji.

Statystyka miary VaR dla ekspozycji
ryzyka walutowego w banku BPH SA

Rok

Wartość minimalna

Wartość

maksymalna

2003

b.d.

846

2004

100

834

2005

23

821

2006

26

776

2007

31

712

Dane w tys. PLN

Pozycja walutowa
całkowita

Rok

Pozycja walutowa

Udział

pozycji

walutowej w

funduszach

własnych

Wymóg

kapitałowy z

tytułu ryzyka

walutowego

Długa (+)

Krótka (-)

2005

50.040

5.491

1,13%

0

2006

43.794

10.538

0,95%

0

2007

46.584

78.173

6,50%

6.254

Dane w tys.
PLN

Ryzyko stopy procentowej

W celu pomiaru ryzyka stopy procentowej Bank

BPH SA wykorzystuje metode symulacji
historycznej wartosci zagro+onej (VaR) oraz
wartosci punktu bazowego (Basis-point-Value –
„BpV”). Metodologia VaR pozwala, w oparciu o
terminowe niedopasowanie przepływów
pienie+nych, a tak+e o zmiennosci i
współzale+nosci stóp procentowych obserwowane
na rynku, oszacowac (z przyjetym
prawdopodobienstwem) maksymalny poziom
potencjalnej straty Banku wynikajacy z ryzyka
stóp procentowych.

Metodologia BpV pozwala natomiast na

oszacowanie wra+liwosci wyceny pozycji na
zmiany stóp procentowych w poszczególnych
przedziałach czasowych o 1 pb (0,01%).

Zewnetrzne limity ekspozycji ryzyka (VaR i

BpV) sa ustanowione zarówno na poziomie
całej Grupy BPH, jak równie+ osobno dla:

− Departamentu Zarzadzania Aktywami i

Pasywami zarzadzajacego pozycja odsetkowa
i pozycja płynnosciowa Banku wynikajacymi
ze struktury depozytowo-kredytowej, oraz
portfelami inwestycyjnymi papierów
wartosciowych Banku;

− Departamentu Rynków Miedzynarodowych

odpowiedzialnego za walutowe i odsetkowe
pozycje spekulacyjne, wynikajace głównie z
transakcji na papierach wartosciowych oraz
instrumentach pochodnych.

Bilans obejmuje aktywa i zobowiazania:
a) obcia+one ryzykiem wartosci godziwej (zwiazanym ze

stopa procentowa):

- dłu+ne papiery wartosciowe o stałym oprocentowaniu oraz

papiery dyskontowe,

- kredyty, depozyty, emisje własne o stałym

oprocentowaniu,

b) obcia+one ryzykiem przepływów pienie+nych

(zwiazanych ze stopa procentowa):

- dłu+ne papiery wartosciowe o zmiennym oprocentowaniu,
- kredyty i depozyty o zmiennym oprocentowaniu,
- emisje własne o zmiennym oprocentowaniu,
c) nieobcia+one bezposrednio ryzykiem stopy procentowej:
- aktywa trwałe,
- fundusze własne,
- inwestycje kapitałowe,
- wartosci niematerialne.

Ekspozycja banku na ryzyko
stopy procentowej

Waluta

0-3 M

3M - 1Y

1Y - 3Y

3Y - 10Y

10Y-

SUMA

CHF

-1 583 922 1 528 040

28 950

435

301

-26 196

EUR

129 885 -1 464 857

757 684

253 256

93 678

-230 354

PLN

-7 274 717 12 766 758 -1 457 537 -1 039 302

18 840 3 014 042

USD

-43 716

-255 712

57 101

-82 388

-4 124

-328 839

ROK 2003 (dane w tys.
PLN)

Waluta

0-3 M

3M - 1Y

1Y - 3Y

3Y - 10Y

10Y-

SUMA

CHF

-2,69

-31,33

-0,68

-0,51

-1,11

-36,32

EUR

40,62

-19,75

-3,68

-4,30

-0,20

12,69

PLN

28,09

29,88

-128,24

-338,30

-2,45

-411,02

USD

-11,66

1,90

-0,54

-10,08

-0,03

-20,41

ROK 2007 (dane w tys. PLN)

Statystyka miary VaR dla ekspozycji
ryzyka stopy procentowej

Rok

Wartość minimalna

Wartość

maksymalna

2006

610

5777

2007

509

7059

Dane w tys. PLN