Kulturowy kontekst
mass mediów.
James Carey propagował pogląd na
komunikację i społeczeństwo, w którym
centralne miejsce przyznano kulturze,
Komunikacja - proces symboliczny
Komunikacja a kultura
„Życie społeczne to coś więcej niż władza i
handel (…) obejmuje ono tak także wspólne
doświadczenia estetyczne, idee religijne,
osobiste wartości i uczucia, pojęcia
intelektualne – porządek rytualny”
Kultura – proces, atrybut grupy ludzi np.
otoczenie fizyczne, zwyczaje, religia,
Może odnosić się również do tekstów i
artefaktów symbolicznych o ustalonych
znaczeniach.
Kultura, wg Carey’a
Musi być czymś kolektywnym
Musi mieć jakieś symboliczne formy
ekspresji
Musi mieć pewne wzorce, porządek,
regularność
Posiada dynamiczną ciągłość w czasie
Nie istnieje bez komunikacji
Rozpoznawalna i zlokalizowana
Definicja kultury
Pierwsze pytanie dotyczyło charakteru
nowej kultury masowej, którą umożliwiło
komunikowanie masowe.
Wizja ludzi jako masy – nowa forma
zbiorowości,
Media a kultura – zagadnienia
teoretyczne
Rozumiana nie tylko jako tania
alternatywa, produkowana masowo, na
potrzeby masowej konsumpcji, ale jako
rozwijająca się dyscyplina twórczości i
doświadczenia kulturowego
Kultura popularna
Technologia informacyjna wpływa na
sposoby uzyskiwania przez nas wiedzy o
świecie, społ.,
Niegdyś wiedza ta była pozyskiwana przez
obcowanie z innymi, obrzędy religijne,
ceremonie publiczne
Konsekwencje nowych
technologii
Kieruje się logiką ekonomiczną i zmianami
kulturowymi
„Utowarowienie kultury” (przekształcenie z
wartości użytkowej na wartość wymienną)
Amerykanizacja – wzrost internacjonalizacji
produkcji i wzrost dystrybucji kultury
Media jako „przemysł
świadomości”
Kultura, produkowana przez przemysł
medialny globalna w formie, ale może
pojawiać się w lokalnych i narodowych
wariantach i językach
Subkultury – mniejszość oparta na płci
kulturowej lub orientacji seksualnej
Tożsamość kulturowa -
identyfikacja
Problem jakości
Skutki oddziaływania technologii
komunikacyjnych
Utowarowienie kultury
Globalizacja
Tożsamość kulturowa
Płeć i subkultura
Ideologia i hegemonia
Media a kultura masowa -
podsumowanie
Teoria krytyczna – radykalna i populistyczna
Zawarta w pracach:
-Richarda Hoggarta
-Reymonta Williamsa
-Stuarta Halla
Krytyce poddano komercyjne przyczyny
kulturowego wykorzenienia
Niskie gusty ludzi – niska jakość kultury
masowej
Teoria krytyczna
Znaczny wpływa na rozwój kultury mass
mediów miały idee czerpany z myśli
neomarksistowskiej
Teoria krytyczna – odnosi się do długiej i
zróżnicowanej tradycji, z którą związane są
prace uczonych z frankfurckiej i
marksistowskiej szkoły stosowanych nauk
społecznych.
Byli to: Max Horkheimer, Theodor Adorno
Szkołę założono z myślą o analizie klęski
rewolucyjnej zmiany społecznej,
zapowiadanej przez Marksa
Zdolność nadbudowy – ideologia znajdująca
odzwierciedlenie w mediach masowych
Teoria utowarowienia
Marks: przedmioty zostają utowarowione,
gdy zyskują wartość wymienną, oprócz
wartości użytkowej
Konsumenci produkty kultury mogą
wymieniać na satysfakcję psychiczną lub
iluzoryczne poczcie miejsca w świecie –
fałszywa świadomość
Teoria utowarowenia
Adorn I Horkheimer skrytykowali kulturę
masową za:
Uniformizację
Kult techniki
Monotonię
Eskapizm
Produkcję fałszywych potrzeb
Redukcję jednostek ludzkich do ról
konsumentów
Likwidację wszelkich wyborów ideologicznych
Krytyka kultury masowej
Znaczenie kultury medialnej dla
doświadczenia poszczególnych grup
społecznych, takich jak młodzież, klasy
pracujące, mniejszości etniczne,
Zagadnienie to badano w Centrum
Współczesnych Nauk nad Kulturą w
Birmingham
Jednym z badaczy Stuart Hall
Ideologia i spór
Kultura masowa nie jest pochodną bazy
ekonomicznej w społeczeństwie ekonomicznym
Kultura masowa służy wytwarzaniu fałszywej
świadomości
Utowarowienie jest procesem centralnym
Kultura masowa ucieleśnia kulturę
hegemoniczną
Ideologia może być dekodowana w różny
sposób
Można rozróżnić kulturę popularną i kulturę
masową
Podstawowe tezy krytycznej
teorii kulturowej
Media masowe ponoszą odpowiedzialność
za kulturę masową lub kulturę popularną
Kultura dociera do nas przez media,
internet, film, prasę
Trudno rozróżnić gust elitarny od
popularnego
W kontekście kultury masowej stosowniej
jest używać terminu „kultura popularna”
Rehabilitacja kultury popularnej
Ten sam produkt może być różnie
odczytany, nawet jeśli posiada znaczenie
dominujące (Hall)
Tekst medialny – rezultat jego odczytania i
wykorzystania przez odbiorcę, polisemia –
wielość znaczeń tekstu(John Fiske)
(Semiotyczna) siła ludu
Intertekstualność – odnosi się do powiązań
znaczeniowych między różnymi artefaktami
medialnymi oraz znaczeniami medialnymi a
innymi doświadczeniami kulturowymi
Wg Fiske’a towar kulturowy musi
odpowiadać zarówno odbiorcom jak i
producentom
Istnieją autonomiczne ekonomie: kulturowa,
społeczna
Kultura medialna jest krytykowana za to, że
jest:
powtarzalna
Mało wymagająca
Ograniczona tematycznie
Konformistyczna
Ograniczony dostęp do kultury
„niepopularnej”
Pytania bez odpowiedzi
Jest przejawem siły ludu
Bycie popularnym jest jakością samo w
sobie
Kultura popularna ma oddźwięk uniwersalny
Jest ważna dla tożsamości wielu podgrup
Jakość kultury popularnej budzi wątpliwości
Kultura popularna
Projekt kulturoznawczych, feministycznych badań
nad mediami: niedostateczna reprezentacja
kobiet w mediach, stereotypizacja i socjalizacja
do ról płciowych, treści pornograficzne
Liesbet van Zoonen: pojawił się nowy wzór, który
pozwala zrozumieć to jak media związane są z
płcią.
Jak dyskursy płci kulturowej są zakodowane w
mediach?
Jak odbiorcy interpretują teksty medialne
zawierające wizję płci kulturowej?
Płeć kulturowa a media masowe
Teksty medialne zawierają trwałą wizję płci
kulturowej,
Współczesna krytyka mediów odnosi się do
trywializacji, personalizacji i sensacji
Istnieją duże różnice między płciami w
sposobie użytkowania mediów
Kultura medialna zawiera różne
perspektywy płci kulturowej, wywołuje różne
reakcje
Otwarte pytanie o kierunek feministycznej
teorii i praktyk badawczych w zakresie
celów politycznych ruchu feministycznego
Van Zoonen:
„całkowicie zasadnie można oczekiwać
przyzwoitej, etycznej, i mniej więcej
adekwatnej reprezentacji polityki i polityków
feministycznych w mediach
informacyjnych”
Media zmarginalizowały kobiety w sferze
publicznej
Media powielają stereotyp ról płciowych
Produkcja i przekaz medialny są
uwarunkowane płciowo
To co osobiste, jest też polityczne
Płeć kulturowa a media masowe