PODSTAWOWE
MODELE
DECYZYJNE
Lorek Anna
Murzydło Joanna
Olejarnik Natalia
PLAN PREZENTACJI
Co to jest decyzja?
Racjonalny proces podejmowania decyzji.
Teoria decyzji
Rodzaje modeli i metod teorii decyzji
Modele decyzyjne
Podsumowanie
Bibliografia
DECYZJA
Za decyzję przyjęło się uważać wszelki
świadomy (nielosowy) wybór jednego z
rozpoznanych i uznanych za możliwe
wariantów przyszłego działania.
Podejmowanie decyzji jest nie tyle
jednorazowym aktem wyboru, ile
procesem, który polega na zbieraniu i
przetwarzaniu informacji o przyszłym
działaniu.
Decydent - osoba lub grupa
osób, które uczestniczą w
procesie podejmowania decyzji i
w różny sposób są obarczone
odpowiedzialnością za
podejmowane decyzje.
DECYZJE PROGRAMOWANE
są decyzjami, dla których indywidualnie
tworzy się zasady i reguły postępowania. Są
decyzjami rutynowymi.
DECYZJE NIEPROGRAMOWANE
to decyzje w sprawach problemów
niezwykłych lub wyjątkowych
Decyzje podejmowane w warunkach pewności
Decyzje podejmowane w warunkach ryzyka
Decyzje podejmowane w warunkach niepewności
!
!
!
!
!
!
!
?
?
?
?
?
RACJONALNY PROCES
ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
ETAP 1: Definicja problemu, ustalenie
jego przyczyn i określenie celów
decyzji
ETAP 2: Wyszukiwanie możliwych
rozwiązań
ETAP 3: Ocena możliwych rozwiązań i
wybór najlepszego z nich
ETAP 4: Wdrażanie decyzji i śledzenie
jej skutków.
TEORIA DECYZJI
Teoria decyzji zajmuje się
zagadnieniami wyboru optymalnego
rozwiązania z uwzględnieniem ryzyka,
na jakie narażony jest decydent.
Teoria decyzji to wspólny obszar
zainteresowań wielu różnych dziedzin
nauki, obejmujący analizę i
wspomaganie procesu podejmowania
decyzji.
ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW WEDŁUG TEORII DECYZJI
SKŁADA SIĘ Z PIĘCIU PODSTAWOWYCH ETAPÓW
Diagnoza problemu
Formułowanie problemu
Budowa modelu
Analiza modelu
Wdrożenie rozwiązania
Klasyfikacja modeli decyzyjnych:
normatywne- opisują co należy zrobić
aby rozwiązać problem
opisowe- obrazują istniejący stan
rzeczy, dostarczają potrzebnych
informacji do podjęcia decyzji
MODELE PROGRAMOWANIA
LINIOWEGO
Stosowane są do określania
najlepszego sposobu podziału
ograniczonych zasobów dla
uzyskania jakiegoś pożądanego
celu.
MODELE KOLEJEK
Opracowano je po to aby ułatwić kierownikom
podejmowanie decyzji dotyczących
najodpowiedniejszej długości kolejki tak aby
zminimalizować straty
TEORIA GIER
Zajmuje się przewidywaniem racjonalnych
zachowań ludzi w sytuacjach konfliktu
interesów
Przykład: Gra Kamień-Papier-Nożyczki
2 graczy, każdy ma 3 strategie: K, P, N. Macierz wypłat:
K
P
N
K
0,0
-1,1
1,-1
P
1,-1
0,0
-1,1
N
-1,1
1,-1
0,0
MODELE SYMULACYJNE
Projektowane są dla sytuacji, które są
zbyt złożone aby można je było opisać
lub rozwiązać za pomocą normalnych
równań matematycznych, ich zadaniem
jest naśladowanie rzeczywistości
.
DRZEWA DECYZYJNE
Graficzne przedstawienie etapów oceny i
wyboru w procesie rozwiązywania problemów.
Zadaniem drzewa decyzyjnego jest określenie
możliwych konsekwencji decyzji.
DRZEWO DECYCYJNE DOTYCZĄCE STRATEGII
ZAKUPOWEJ
Model decyzyjny to pojęcie
oznaczające teoretyczne
odwzorowanie wycinka
rzeczywistości, które w sposób
syntetyczny opisuje problem
decyzyjny.
MODELE DECYZYJNE
Model decyzyjny powinien umożliwiać
określenie zbioru decyzji dopuszczalnych i
zbioru decyzji optymalnych.
Przed zbudowaniem modelu należy
sformułować problem decyzyjny. Warunki
określone przy formułowaniu problemu stają
się jednocześnie założeniami modelu
decyzyjnego.
Model jednoosobowego aktora
(monoracjonalny)
Model organizacyjny
Model polityczny
Model „kosza na śmieci”
4 MODELE DECYZYJNE
Model jednoosobowego aktora – polega
na tym, że decyzja jest wynikiem wyboru
tylko jednej osoby, która dąży do osiągnięcia
pewnych postawionych celów.
MODEL JEDNOOSOBOWEGO AKTORA
Sformułowanie problemu;
Wyodrębnienie i opisanie wszelkich
możliwych wariantów działania;
Ocena każdego wariantu według kryteriów
przyjętych celów lub preferencji;
Wybór rozwiązania optymalnego.
PRZEBIEG PROCESU DECYZYJNEGO W
TYM MODELU:
Model organizacyjny polega na łączeniu
części przedsiębiorstwa w jedną całość —
organizację, dla której cele wyznacza
naczelne kierownictwo.
MODEL ORGANIZACYJNY
Model polityczny polega na postrzeganiu
organizacji jako zbioru uczestników
zajmujących różne stanowiska. Organizacja
nie ma ściśle określonych celów. W
zależności od stanowiska, każdy stosuje
własne strategie. Toczy się walka o władzę.
MODEL POLITYCZNY
Model „kosza na śmieci" opisuje decyzję
jako „produkt przypadkowy". Wyboru
dokonuje się przy okazji znalezienia
problemów, a udział w nim biorą osoby
będące „pod ręką". Model ten prowadzi do
ograniczenia pojęcia decyzji, ponieważ nie
biorą w nim udziału ludzie odpowiedzialni za
odpowiednie procesy.
MODEL „KOSZA NA ŚMIECI”
We współczesnym świecie modele są bardzo
ważne i z perspektywy czasu ich znaczenie
będzie coraz szersze. Wartość każdego
modelu zależy bowiem od tego czy ułatwia
on analizę złożonych danych, objaśnia
trudne, czy nawet niejasne idee, a przy tym
czy jest dostatecznie elastyczny, by na jego
podstawie wnikliwy menadżer mógł
formułować przewidywania odnośnie
realnego, szybko zmieniającego się świata.
PODSUMOWANIE
BIBLIOGRAFIA
James A.F. Stoner, Charles Wankel;
Kierowanie, Warszawa 1997
Andrzej K. Koźmiński; Decyzje. Analiza
systemowa organizacji; Warszawa 1979
John Adair, Podejmowanie decyzji,
Warszawa 1998
Józef Penc, Decyzje w zarządzaniu, Kraków
1997
Karol Andrzejczak, Elementy analizy
decyzyjnej, Poznań 1992
Krystyna Bolesta-Kukułka, Strategor,
Warszawa 1999