PLANY ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
mgr Agnieszka Bylica
WYŻSZA SZKOŁA
INFORMATYKI I
ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Plan Zarządzania Kryzysowego jest podstawowym
dokumentem określającym zasady działania administracji
samorządowej oraz pozostałych uczestników procesu
zarządzania i reagowania kryzysowego na terenie:
•
gminy,
•
powiatu,
•
województwa
•
i kraju.
Obowiązek opracowania i aktualizacji Planu wynika
z ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu
kryzysowym (Dz.U.89.590 z późn. zm.)
PLANY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
to dokument który:
przydziela organizacjom i osobom fizycznym obowiązki wykonania
określonych zadań w określonym miejscu i czasie, w sytuacji
gdy wypadek wymaga podjęcia czynności wykraczających poza
zakres rutynowego działania którejś służby reagowania kryzysowego;
ustala zależności kierowania i współdziałania pomiędzy instytucjami i
pokazuje, jak działania reagowania będą koordynowane;
opisuje, jak ludzie i ich mienie będą chronieni w czasie sytuacji
kryzysowej;
określa personel, wyposażenie, urządzenia, zaopatrzenie i inne
zasoby dostępne w ramach własnej społeczności lub w ramach
porozumienia z innymi społecznościami i możliwe do wykorzystania
podczas działań reagowania i odbudowy;
określa metody zapobiegania wtórnym stratom podczas operacji
reagowania i odbudowy
PLANY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
Na potrzeby Krajowego Planu Zarządzania Kryzysowego ministrowie kierującymi
działaniami administracji rządowej, kierownicy urzędów centralnych oraz
wojewodowie sporządzają RAPORTY o zagrożeniach bezpieczeństwa
narodowego, które są uwzględniane w planach zarządzania kryzysowego
(Art.5a).
Minister właściwy do spraw wewnętrznych, po zasięgnięciu opinii dyrektora
Centrum (RCB) wydaje w drodze zarządzenia, wojewodom wytyczne do
wojewódzkich planów zarządzania kryzysowego (Art. 13).
Wojewoda realizuje zadania z zakresu planowania cywilnego, wydaje starostom
zalecenia do powiatowych planów zarządzania kryzysowego (Art. 14).
Starosta realizuje zadania z zakresu planowania cywilnego w tym: wydanie
organom gminy zaleceń do gminnego planu zarządzania kryzysowego (Art.17).
CYKL SPORZĄDZENIA PLANU
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
CYKL SPORZĄDZENIA PLANU
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
KRAJ
KRAJ
WOJEWÓDZTWO
POWIAT
GMINA
POZIOM
KRAJOWY,
RZĄDOWY
POZIOM
LOKALNY,
SAMORZĄDO
WY
UWAGA
PLAN POWINIEN CHARAKTERYZOWAĆ SIĘ
SPÓJNOŚCIĄ – ZGODNIE Z WYTYCZNYMI I
ZALECENIAMI MINISTRA, WOJEWODY I STAROSTY
CYKL PLANOWANIA - ETAPY
•
Analiza
zagrożenia,
posiadane siły i środki,
dotychczasowe efekty stosowania planu itp.
•
Sporządzenia planu lub korekta
•
Wdrożenie planu lub korekta
•
Wykonanie planu
przeszkolenie ludzi,
zmiany techniczne i organizacyjne itp.
•
Ponowna analiza
PLANY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
PLANY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
PLAN
środek zapobiegawczy
CYKL PLANOWANIA
metoda
wyszkolenie i wyposarzenie
zespołów ludzkich
przewidywanych do
reagowania
w sytuacjach kryzysowych
CEL PLANOWANIA
PLANY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
ANALIZOWANIE
(PROGRAMOWANI
E)
ANALIZOWANIE
(PROGRAMOWANI
E)
OPRACOWANIE
(PROGRAMU)
OPRACOWANIE
(PROGRAMU)
WDRAŻANIE
WDRAŻANIE
TESTOWANIE
(URUCHAMIANIE)
TESTOWANIE
(URUCHAMIANIE)
CYKL PLANOWANIA to okresowe realizowanie etapów
polegających na:
PLANY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
ANALIZOWANIE
(PROGRAMOWANI
E)
ANALIZOWANIE
(PROGRAMOWANI
E)
czyli
BADANIE
czyli
BADANIE
Przegląd prawa,
planów,
porozumień
o wzajemnej
pomocy
i poradników
Analiza
zagrożeń
(ryzyka) i
wrażliwości na
nie
Określenie bazy
zasobów
przydatnych do
reagowania
Uwzględnienie
specjalnych
właściwości
środowiska
Przeprowadzana jest na etapie planowania i jest
jednym z istotnych czynników.
Pozwala uszeregować zagrożenia na danym
obszarze i stwierdzić, z którym z nich będziemy
mieli najwięcej problemów związanych z
zapobieganiem, minimalizacją oraz
przeprowadzeniem działań ratowniczych.
Wnioski pozwolą na odpowiednie zaplanowanie
zarówno sił i środków, jak również dostarczą
informacji z jakiego typu zagrożeniem nie
będziemy w stanie samodzielnie sobie poradzić
ANALIZA RYZYKA
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
Metoda polegająca na określeniu stopnia ryzyka na
podstawie:
Historii zdarzeń
Wrażliwości
Stopnia zagrożenia
Prawdopodobieństwa wystąpienia
Każdemu z tych zagrożeń przypisana jest skala oceny
zagrożenia (1-10) w której 1 punk oznacza małe zagrożenia,
a 10 pkt. – duże zagrożenie. W celu wyznaczenia stopnia
ryzyka należy zsumować poszczególne elementy
pomnożone przez odpowiednie współczynniki.
ANALIZA RYZYKA - METODY
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
ANALIZA RYZYKA - PRZYKŁAD
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
ANALIZA RYZYKA - PRZYKŁAD
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
Zawartość planów zarządzania
kryzysowego
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
•
Plan główny
•
Zespół przedsięwzięć na wypadek sytuacji
kryzysowych
•
Załączniki funkcjonalne planu głównego
Pozostałe:
Mapy
Inne dokumenty związane
1.
Charakterystykę zagrożeń oraz ocenę
ryzyka ich występowania, w tym
dotyczących infrastruktury krytycznej oraz
mapy ryzyka i mapy zagrożeń
2.
Zadania i obowiązki uczestników
zarządzania kryzysowego w formie siatki
bezpieczeństwa
3.
Zestawienie sił i środków planowanych do
wykorzystania w sytuacjach kryzysowych.
PLANY GŁÓWNY
ZAWIERA
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
1.
Zadania w zakresie monitorowania zagrożeń,
2.
Tryb uruchamiania niezbędnych sił i środków
uczestniczących w realizacji planowanych
przedsięwzięć na wypadek sytuacji kryzysowej,
3.
Procedury reagowania kryzysowego, określające
sposób postępowania w sytuacjach
kryzysowych,
4.
Współdziałanie między poszczególnymi siłami
ZESPÓŁ PRZEDSIĘWZIĘĆ NA WYPADEK
SYTUACJI KRYZYSOWYCH
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
1.
Procedury realizacji zadań z zakresy zarządzania kryzysowego, w tym związane z ochroną
infrastruktury krytycznej
2.
Organizację łączności;
3.
Organizację systemu monitorowania zagrożeń, ostrzegania i alarmowania;
4.
Zasady informowania ludności o zagrożeniach i sposobach postępowania na wypadek
zagrożeń;
5.
Organizację ewakuacji z obszarów zagrożonych;
6.
Organizację ratownictwa, opieki medycznej, pomocy społecznej oraz pomocy
psychologicznej;
7.
Organizację ochrony przed zagrożeniami charakterystycznymi dla danego obszaru;
8.
Wykaz zawartych umów i porozumień związanych z realizacją zadań zawartych w planie
zarządzania kryzysowego;
9.
Zasady oraz tryb oceniania i dokumentowania szkód;
10.
Procedury uruchamiania rezerw państwowych;
11.
Wykaz infrastruktury krytycznej znajdującej się odpowiednio na terenie województwa,
powiatu lub gminy, objętej planem zarządzania kryzysowego;
12.
Priorytety w zakresie ochrony oraz odtwarzania infrastruktury krytycznej.
ZAŁĄCZNIKI FUNKCJONALNE PLANU
GŁÓWNEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
Plan zarządzania kryzysowego ma w założeniu
integrować różne służby i podmioty (ich siły,
środki i kompetencje), dlatego też podstawą
takiego planu musi być dokument wskazujący
który organ czy służba w zależności od
zagrożenia pełni rolę wiodącą, a który
pomocniczą.
PLANY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
W tym celu każdy plan
musi zawierać
SIATKĘ
BEZPIECZEŃSTWA.
Siatka bezpieczeństwa to: zestawienie potencjalnych
zagrożeń ze wskazaniem podmiotu wiodącego przy
ich usuwaniu oraz podmiotów współpracujących.
Siatki bezpieczeństwa w zależności od specyfikacji działań,
które opisują oraz stopniem skomplikowania struktury
organizacyjnej biorącej udział w działaniach mogą się od
siebie różnić.
Rodzaje siatek:
•
W ujęciu zagrożeń
•
W ujęciu funkcjonalnym
SIATKA BEZPIECZEŃSTWA
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
SIATKA BEZPIECZEŃSTWA
w ujęciu zagrożeń
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
PODMIOT
ZAGROŻENIE
PSP
POGOTOWIE
RATUNKOWE
POLICJA
POŻAR
POWÓDŹ
KATASTROFA
BUDOWLANA
WYPADEK
KOMUNIKACYJNY
EPIDEMIA
WYBÓCH GAZU
...
SIATKA BEZPIECZEŃSTWA
w ujęciu funkcjonalnym
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
PODMIOT
ZADANIE
STRAŻ
POLICJA
POGOTOWIE
…
EWAKUACJA
OSÓB
EWAKUACJA
MIENIA
OSTRZEGANIE I
ALARMOWANIE
POMOC
MEDYCZNA
OPIEKA
SANITARNA
ZAKWATEROWA
NIE
EWAKUOWANYC
H
...
SIATKA BEZPIECZEŃSTWA - BUDOWA
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
Katalog (lista) instytucji
Katalog (lista)
zagrożeń
K
- podmiot koordynujący zarządza obiegiem informacji podczas działań, określa zasady
współdziałania pozostałych instytucji uwzględnionych w siatce.
W
- podmiot merytorycznie odpowiedzialny za zakres i sposób prowadzonych działań.
P
- podmiot pomocniczy wskazywany przez instytucję wiodącą w zależności od potrzeb, prowadzący
działania w ramach przypisanych mu kompetencji oraz wewnętrznych procedur
Siatka bezpieczeństwa dla szczebla
centralnego
(Krajowy Plan Zarządzania Kryzysowego)
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
PLANY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
Siatka bezpieczeństwa dla szczebla
gminnego
(Gminny Plan Zarządzania Kryzysowego/Gmina Słupsk)
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
•
uzyskanie prawa do planowania (stosownych
upoważnień;
•
określenie struktury planu i wyznaczenie zespołu(ów)
planistycznych;
•
zrozumienie istoty zadań głównych;
•
zdefiniowanie polityki i określenie celów;
•
ocena sytuacji, szkic planu;
•
konsultacja szkicu planu;
•
rozpoznanie podstawowych problemów i obszarów
krytycznych;
•
określenie priorytetów;
PRZYKŁADOWE PODSTAWOWE KROKI
POSTĘPOWANIA PRZY TWORZENIU PLANU
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
•
uzgodnienia;
•
wykonanie planu i jego dystrybucja;
•
uzgadnianie planów i procedur podmiotów
wskazanych w planie;
•
finalizowanie planu;
•
zarządzanie planem;
•
trening i szkolenie;
•
weryfikacja i aktualizacja planu.
PRZYKŁADOWE PODSTAWOWE KROKI
POSTĘPOWANIA PRZY TWORZENIU PLANU
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
Plany podlegają systematycznej aktualizacji, a cykl
planowania nie może być dłuższy niż dwa lata
(Zaktualizowane plany podlegają zatwierdzeniu przez
ministra spraw wewnętrznych i administracji.)
Cykl planowania realizują właściwe organy administracji
publicznej oraz podmioty przewidywane do realizacji
przedsięwzięć określonych w Planie, w zakresie ich
dotyczącym.
Plany zarządzania kryzysowego uzgadnia się z kierownikiem
jednostek organizacyjnych, w zakresie ich dotyczących,
planowanych do wykorzystania przy realizacji przedsięwzięć
określonych w planie
Plany są aktualizowane nie rzadziej niż co dwa lata
PLANY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
ZARWIERDZANIE PLANÓW
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA z siedzibą
w Rzeszowie
Krajowe plany zatwierdza Rada Ministrów
po zaopiniowaniu przez Rządowy Zespół
Zarządzania Kryzysowego
Wojewódzkie palny zatwierdza minister
właściwy do spraw wewnętrznych po
zasięgnięciu opinii dyrektora Rządowego
Centrum Bezpieczeństwa
Plany powiatowe zatwierdza wojewoda
zaś plany gminne – starosta
Zadania administracji w czasie klęsk
żywiołowych.
Kierujący Akcją Ratowniczą – zadania i
uprawnienia.