ANLIZA SPOŁECZNO-
GOSPODARCZA
WOJEWÓDZTWA
PODKARPACKIEGO
Karaś Izabela
Winiarczyk Kamila
Potencjał przyrodniczy
Złoża
Złoża gazu występują na Podkarpaciu obok ropy
naftowej wokół Przemyśla, Jarosławia,
Przeworska, Lubaczowa, Rzeszowa, Dębicy,
Ropczyc, Łańcuta, Sokołowa i Leżajska, w
okolicach Baszni Górnej występują złoża siarki.
Występują obfite zasoby kruszyw
budowlanych, koło Kańczugi duże złoża
gipsów. Bogate są zasoby wód mineralnych
Potencjał przyrodniczy
Gleby
W rejonie Jarosławia, Przemyśla i Przeworska
występują najlepsze gleby w województwie -
czarnoziemy wytworzone z lessów. W rejonie
Kotliny Sandomierskiej znajdują się ponadto w
mniejszych ilościach gleby torfowiskowe i
bagienne oraz czarne ziemie.
Potencjał przyrodniczy
Klimat
Klimat województwa podkarpackiego związany jest
z ukształtowaniem powierzchni i podziałem
fizjograficznym. Wyróżnić tu można trzy
zasadnicze rejony klimatyczne:
nizinny: obejmujący północną część woje-wództwa
- Kotlina Sandomierska,
podgórski: obejmujący środkową część
województwa - Pogórze Karpackie,
górski: obejmujący południową część wo-
jewództwa - Beskid Niski i Bieszczady
Potencjał przyrodniczy
Wody
Rzeki województwa podkarpackiego należą w
głównej mierze do dorzeczy Wisły, Wisłoka,
Wisłoki i Sanu i zlewiska Morza Bałtyckiego.
Wyjątek stanowi wypływająca w powiecie
bieszczadzkim niewielka rzeka Strwiąż,
należąca do dorzecza Dniestru.
Wody podziemne występują w dolinach rzek.
Potencjał przyrodniczy
Flora
W północnej części, w rejonie Kotliny Sandomierskiej
bory sosnowe. Często spo-tyka się także lasy
mieszane i liściaste, w których obok sosny występuje
jodła, świerk i modrzew, a z drzew liściastych buk,
dąb, grab i brzoza. W niższych terenach Pogórza
rośnie grab, dąb, brzoza i sosna, w wyższych
partiach: jodła, świerk i buk. Na całym Pogórzu
przeważają lasy jodłowo - bukowe. W rejonie
Bieszczadów wyróżnia się trzy piętra roślinne: piętro
dolin, piętro regla dolnego i piętro połonin
Potencjał przyrodniczy
Fauna
Wśród fauny regionu występują m.in. jelenie,
dziki, rysie, niedźwiedzie, żubry, a także liczna
populacja wilków.
Potencjał przyrodniczy
Użytkowanie ziemi
Powierzchnia użytków rolnych wynosi 919,6 tyś.
ha z czego ponad 67% stanowią grunty orne.
Degradacja środowiska przyrodniczego:
*przemysł, zakłady przemysłowe w Dębicy
*bomby ekologiczne
*naturalne i niezabezpieczone wypływy ropy
naftowej i gazu ziemnego
*Turyści
Potencjał przyrodniczy
Obszary chronionego krajobrazu
Na terenie województwa istnieje 13 obszarów
chronionego krajobrazu. Zajmują one
największą powierzchnię terenów objętych
ochroną.
Potencjał ludnościowy
Ogólne trendy rozwoju ludnościowego
Liczba ludności wzrosła, natomiast liczba mężczyzn zmalała.
Dysproporcje się zaostrzyły.
Poziom urbanizacji
Dochody z przemysłu i budownictwa znacznie wzrosły.
Województwie wskaźnik urbanizacji wyniósł 41%
Układ osadniczy
W ciągu ostatnich kilku lat liczba wsi i miast zwiększyła się .
Potencjał ludnościowy
Wskaźnik zawierania małżeństw i
rozwodów
Liczba zawieranych małżeństw wzrosła, zaś
liczba rozwodów zmalała.
Urodzenia żywe
Liczba urodzeń żywych wzrosła, co świadczy o
wyższym poziomie medycyny.
Zgony niemowląt oraz zgony ogółem
Odsetek zgonów pozostał bez zmian jednak
odsetek zgonów niemowląt zmalał.
Potencjał ludnościowy
Przyrost naturalny ludności
Ludność Podkarpacia cechuje dość wysoki przyrost
naturalny, który w 2006 r.
w przeliczeniu na 1000 mieszkańców wyniósł 1,3, a w
powiatach graniczących
z Ukrainą wykazał znaczne zróżnicowanie. Ujemny
przyrost naturalny odnotowano
w Przemyślu (-1,1) oraz powiecie lubaczowskim (-0,1).
W pozostałych powiatachprzyrost naturalny był
dodatni, osiągając największą wartość w powiecie
bieszczadzkim (2,2).
Potencjał ludnościowy
Struktura płci i wieku
Struktura mieszkańców pod względem
ekonomicznych grup wieku, jest zbliżona do
struktury wojewódzkiej – 22% stanowią osoby w
wieku przedprodukcyjnym, 63% – w wieku
produkcyjnym, a 15% osoby w wieku
poprodukcyjnym.
Wyznania i mniejszości narodowe
W województwie podkarpackim występują 3
główne mniejszości narodowe Łemkowie– 147
Romowie - 712, Ukraińcy - 2 984
Potencjał ludnościowy
Wykształcenie, aktywność zawodowa, rynek
pracy
Struktura zatrudnienia w województwie podkarpackim
odzwierciedla typowe dla całej gospodarki polskiej
zapóźnienie i odbiega od struktury zatrudnienia w
gospodarkach rynkowych krajów rozwiniętych.
Pracujący w województwie w usługach nierynkowych
stanowili jedynie 19% ogółu pracujących w roku 2004,
co daje 10. miejsce w kraju (18,2% w Polsce).
W 2004 r. województwo podkarpackie wytworzyło
3,8% produktu krajowego brutto.
Stopa bezrobocia wynosi 16,4%
Potencjał ludnościowy
Mobilność ludności
Województwo podkarpackie charakteryzuje się
niewielkim napływem migracyjnym z zagranicy,
głównie z Ukrainy Równocześnie, z 2800 mieszkańców
województwa podkarpackiego, którzy wyemigrowali
na stałe za granicę, żaden nie wyjechał na Ukrainę,
Stan zdrowia i patologie społeczne
Występują takie patologie społeczne jak alkoholizm
który w połączeniu z bezrobociem wpływa na bardzo
niski poziom życia
Warunki życia ludności
26% mieszkańców województwa podkarpackiego
zagrożonych jest ubóstwem
Potencjał społeczno- gpspodarczy
W oparciu o potencjalne warunki i czynniki
rozwoju, wykształciły się trzy podstawowe
funkcje województwa w gospodarce krajowej:
przemysłowa, rolnicza, turystyczno-
rekreacyjna oraz funkcje uzupełniające, które
spełniają: komunikacja, budownictwo oraz
usługi
Potencjał społeczno- gpspodarczy
Poziom rozwoju rolnictwa, rybołówstwa i
rybactwa
Rolnictwo w województwie podkarpackim
charakteryzuje się przede wszystkim dużym
rozdrobnieniem agrarnym, nadmiarem
zasobów siły roboczej oraz niską towarowością
produkcji rolnej.
Potencjał społeczno- gpspodarczy
Leśnictwo i gospodarka leśna
Jest to region o bardzo wysokiej lesistości (38 %),
dochodzącej w nadleśnictwach bieszczadzkich nawet
do 90%.
Wśród głównych, lasotwórczych gatunków drzew, na
północy króluje sosna, w części południowej natomiast
przeważają buk i jodła. Większość lasów zaliczona
jest do ochronnych.
Poziom rozwoju przemysłu i budownictwa
Ważną rolę w gospodarce odgrywa przemysł. Udział
produkcji przemysłowej w PKB województwa wynosi
około 30%.
Potencjał społeczno- gpspodarczy
Poziom rozwoju usług
Obecna struktura gospodarki jest wynikiem transformacji
systemowej, która w województwie zaznaczyła się
wyraźnie wzrostem sektora prywatnego. Aktualnie
sektor ten zdecydowanie przewyższa sektor publiczny
pod względem liczby zarejestrowanych podmiotów
gospodarczych. W sektorze prywatnym funkcjonuje
około 130 tyś. podmiotów, zaś w publicznym ponad 5
tyś. podmiotów.
Poziom rozwoju infrastruktury technicznej
Jest on na niskim poziomie nie ma wielu dobrych dróg a
infrastruktura komunalna na wsiach wystepuje bardzo
żadko
Potencjał społeczno- gospodarczy
Poziom rozwoju infrastruktury technicznej
Stan infrastruktury technicznej na obszarach
wiejskich województwa podkarpackiego ulega w
ciągu ostatnich lat ciągłej poprawie.
W roku 2002 długość linii wodociągowej wynosiła
prawie 12 tyś. km
Zaopatrzenie w urządzenia do odprowadzania i
oczyszczania ścieków jest znacznie gorsze w
gminach wiejskich niż miejskich.
Na terenie województwa występuje gęsta sieć dróg
powiatowych, ich długość wynosi 6,8 tyś km
Wybrane problemy
rozwoju
Podstawowym problemem w efektywnym
rozwoju rolnictwa jest znaczne przeludnienie
wsi i bardzo duże rozdrobnienie gospodarstw,
oraz bardzo mała dostępność komunikacyjna
która wpływa na niechęć inwestorów do
inwestowania na tym obszarze
Perspektywy rozwoju
Stosunkowo czysta ekologicznie rolnicza przestrzeń
produkcyjna województwa predestynuje je do rozwoju
pracochłonnych kierunków produkcji, w tym zdrowej
żywności oraz przetwórstwa rolno-spożywczego.
Aktualnie największy potencjał przetwórczy skupiony
jest w branżach mięsnej, zbożowo-młynarskiej,
owocowo-warzywnej, mleczarskiej i cukrowniczej.
Istotnym elementem, który może stymulować rozwój
gospodarczy i społeczny województwa jest turystyka.
Obszar województwa charakteryzuje się znaczącymi
walorami i atrakcyjnością turystyczną