ŁOJOTOKOWE
Zaoczna Policealna Szkoła „Cosinus III”
ELŻBIETA GARWACKA-CZACHOR
CHOROBY SKÓRY
CHOROBY ŁOJOTOKOWE SKÓRY
TRĄDZIK POSPOLITY
TRĄDZIK RÓŻOWATY
ŁOJOTOKOWE ZAPALENIE SKÓRY,
WYPRYSK ŁOJOTOKOWY
ŁUPIEŻ ŁOJOTOKOWY
TRĄDZIK POSPOLITY
Trądzik pospolity to najczęstsza
choroba skóry (gruczołów łojowych),
związana przede wszystkim z nadprodukcją
łoju. Zmiany lokalizują się przede
wszystkim na twarzy (99%), ale mogą
dotyczyć również innych okolic ciała (plecy,
klatka piersiowa).
TRĄDZIK POSPOLITY
CHARAKTERYSTYKA SCHORZENIA:
• dotyczy od 80 do nawet 100% osób w grupie
wiekowej od 11 do 25 lat,
• początek zmian następuje w okresie pokwitania,
• zmiany są umiejscowione w okolicach
łojotokowych, dotyczą struktur anatomicznych
związanych z włosem, tzn. mieszka włosowego i
gruczołu łojowego,
• wykwitem pierwotnym jest zaskórnik,
• występują zmiany zapalne: krosty, grudki, guzy i
cysty z możliwością bliznowacenia.
TRĄDZIK POSPOLITY
Przyczyny powstawania:
Przerost gruczołów łojowych i zwiększona produkcja łoju
(łojotok)
Nadmierne rogowacenie przewodów wyprowadzających i
ujść gruczołów łojowych (zaburzone złuszczanie)
Kolonizacja przewodów wyprowadzających gruczołów
łojowych przez bakterie (głównie Propionibacterium acnes)
Czynniki genetyczne (choroba poligenowa)
Stan zapalny i odpowiedź immunologiczna
Zaburzenia hormonalne
Leki, kosmetyki (np.: sterydy, izoniazyd, lit, fenytoina)
Higiena (czystość skóry).
TRĄDZIK POSPOLITY
OBJAWY:
Nasilony łojotok z obecnością otwartych lub
zamkniętych mikrozaskórników i
zaskórników (grudki koloru skóry z
ciemnym czopem lub bez) oraz wykwitów
zapalnych (grudki, krosty, nacieki zapalne,
cysty),
Występowanie zmian pozapalnych
(przebarwienia, blizny).
TRĄDZIK POSPOLITY
ODMIANY TRĄDZIKU:
Zaskórnikowy
Grudkowy
Krostkowy
Grudkowo-krostkowy
Ropowiczy
Guzkowo-torbielowaty
Skupiony
Bliznowcowy
Piorunujący
Wywołany
Odwrócony
TRĄDZIK POSPOLITY
LECZENIE MIEJSCOWE:
Retinoidy (tretynoina, adapalen, tazaroten, izotretynoina) – leki
pierwszego rzutu w trądziku łagodnym i umiarkowanym. Są to leki z
grupy pochodnych witaminy A. Hamują tworzenie i dojrzewanie
mikrozaskórników, zmniejszają zmiany zapalne, normalizują
złuszczanie naskórka, mają działanie przeciwzapalne.
Antybiotyki (erytromycyna, klindamycyna) – mogą spowodować
lekooporność bakterii.
Kwas salicylowy 2% - powoduje udrożnienie zaskórników poprzez
usunięcie nadmiaru łoju.
Kwas azelainowy – działa przeciwbakteryjnie, keratolitycznie,
przeciwłojotokowo, przeciwzapalnie.
Nadtlenek benzoilu – działa komedolitycznie, keratolitycznie,
przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie.
Preparaty złożone – połączenia izotretinoiny z eryrtromycyną,
erytromycyny z cynkiem, nadtlenku benzolu z klindamycyną.
TRĄDZIK POSPOLITY
LECZENIE OGÓLNE:
Antybiotyki (tetracyklina, doksycyklina, limecyklina,
erytromycyna, azytromycyna, minocyklina, kotrimoksazol,
trimetoprim) – redukują liczbę bakterii, zmniejszają stan zapalny.
Stosuje się w umiarkowanej i ciężkiej postaci trądziku. Należy
pamiętać o lekooporności i działaniach niepożądanych
(kandydozy pochwy, przebarwienia skóry czy zębów itp.).
Retinoidy (isotretynoina) – działa keratolitycznie,
przeciwłojotokowo, przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie. Stosuje
się w ciężkich postaciach trądziku i w umiarkowanych , opornych
na inne leczenie. Należy mieć na uwadze liczne działania
niepożądane (suchość skóry i błon śluzowych, rumień twarzy,
przerzedzenie włosów, bóle stawów, mięśni i głowy, zaburzenia
biochemiczne
Terapia hormonalna – doustne środki antykoncepcyjne
spironolacton, flutamid.
TRĄDZIK POSPOLITY
INNE METODY LECZENIA:
Pilingi chemiczne
Krioterapia (leczenie zimnem)
Steroidy wstrzykiwane do zmian skórnych o
charakterze torbieli
TRĄDZIK POSPOLITY
ZABIEGI LECZNICZE STOSOWANE W GABINECIE
KOSMETYCZNYM:
Jonoforeza – wprowadzenie substancji leczniczych
(wodorowęglan sodowy, salicylan sodu, kwas askorbinowy)
w głąb skóry za pomocą prądu galwanicznego.
Zabiegi złuszczające (eksfoliacja naskórka) – są to
pilingi chemiczne, mikrodermabrazja, kawitacja.
Stosuje się tylko w przypadku trądziku zaskórnikowego, nie
można stosować jeśli występują wtórne stany zapalne.
TRĄDZIK POSPOLITY
PIELĘGNACJA SKÓRY TRĄDZIKOWEJ:
Zmniejszenie wydzielania łoju,
Działania antyseptyczne,
Przeciwdziałanie powstawania zaskórników.
Przed przystąpieniem do wykonywania zabiegów
pielęgnacyjnych należy posiąść wiedzę na temat
ewentualnego leczenia dermatologicznego, którego
efektem ubocznym może być wysuszenie i
podrażnienie skóry.
ŁOJOTOKOWE ZAPALENIE SKÓRY,
WYPRYSK ŁOJOTOKOWY
Jest to przewlekłe, nawrotowe zapalne
schorzenie skóry, występuje w tzw.
okolicach łojotokowych (nad czołem,
skroniami, za uszami) oraz na owłosionej
skórze głowy. Może pojawić się również na
nieowłosionej skórze.
Zmiany chorobowe mogą występować w
każdym wieku, częściej występują u
mężczyzn.
ŁOJOTOKOWE ZAPALENIE SKÓRY,
WYPRYSK ŁOJOTOKOWY
PRZYCZYNY POWSTAWANIA:
Nadmierna aktywność gruczołów łojowych,
Czynniki genetyczne,
Czynniki hormonalne,
Zakażenie Malassezia furfur,
Dieta (alkohol, niedobory witaminowe),
Choroby nowotworowe, ośrodkowego układu nerwowego,
psychiczne, zaburzenia immunologiczne
Czynniki zewnętrzne (chemiczne, fizyczne, infekcje, leki,
brak ekspozycji na światło słoneczne, sezonowość choroby
– jesień i zima).
ŁOJOTOKOWE ZAPALENIE SKÓRY,
WYPRYSK ŁOJOTOKOWY
OBJAWY:
Zmiany rumieniowo-złuszczające, wysiękowe,
o różnym stopniu nasilenia stanu zapalnego,
wyraźnie odgraniczone od skóry zdrowej,
obecne są żółte strupy.
Lokalizują się na granicy włosów nad czołem i
za uszami.
Towarzyszy im świąd o różnym nasileniu.
ŁOJOTOKOWE ZAPALENIE SKÓRY,
WYPRYSK ŁOJOTOKOWY
Odmiany:
Rozsiane łojotokowe zapalenie skóry – ciężki przebieg z
obecnością swędzących, sączących wykwitów pokrytych
strupami.
Łupieżopodobne łojotokowe zapalenie skóry – obecność
zmian rumieniowych i ognisk złuszczania naskórka o kształcie
obrączkowatym, występujących głównie na tułowiu, szyi,
kończynach.
Seborrheic erythroderma – ciężki przebieg z uogólnionym
stanem zapalnym skóry, najczęściej u osób starszych i chorych
na AIDS.
Łojotokowe zapalenie powiek – zmiany rumieniowe i ogniska
złuszczania naskórka zlokalizowane na powiekach, świąd.
ŁOJOTOKOWE ZAPALENIE SKÓRY,
WYPRYSK ŁOJOTOKOWY
LECZENIE MIEJSCOWE:
Preparaty glikokortykosteroidowe,
Preparaty o potwierdzonym działaniu na
Malassezia furfur ( pirytonian cynku, kwas
salicylowy, ichtiol, nystatyna, ketokonazol, siarka),
Antybiotyki (metronidazol, erytromycyna),
Inhibitory kalcyneuryny (takrolimus, pimekrolimus)
Leczenie zmian na owłosionej skórze głowy –
częste mycie głowy, usuwanie strupów (szampony z
siarczkiem selenu, z siarką, ketokonazol 2% i itp.)
ŁOJOTOKOWE ZAPALENIE SKÓRY,
WYPRYSK ŁOJOTOKOWY
LECZENIE OGÓLNE:
Leki przeciwgrzybicze,
Antybiotyki,
Retinoidy,
Leki przeciwhistaminowe – przy nasilonym
świądzie,
Krótkie kursy sterydów,
Witaminy - C,PP,B2, cynk, wapno.
ŁOJOTOKOWE ZAPALENIE SKÓRY,
WYPRYSK ŁOJOTOKOWY
INNE METODY LECZENIA:
Fototerapia – UVB, UVA, PUVA,
Helioterapia (leczenie słońcem, tzw. kąpiele
słoneczne)
TRĄDZIK RÓŻOWATY
Schorzenie przewlekłe, dotyczy skóry
twarzy, związane jest z zaburzeniami
łojotokowymi i naczyniowymi,
Występuje u ludzi dojrzałych – najczęściej
po 30 roku życia, częściej chorują kobiety,
ale u mężczyzn występują jego cięższe
postacie,
Zmiany obejmują najczęściej twarz (czoło,
nos, broda, policzki, fałdy nosowo-
policzkowe), rzadziej występuje na plecach
i górnej części klatki piersiowej.
TRĄDZIK RÓŻOWATY
Przyczyny powstawania zmian:
Czynniki genetyczne (rodzinne występowanie)
Podłoże łojotokowo-naczyniowe (skłonność do występowania
rumienia, teleangiektazji czyli rozszerzonych naczynek krwionośnych),
Czynniki hormonalne,
Czynniki infekcyjne miejscowe (zakażenie nużeńcem ludzkim lub
lipofilnym drożdżakiem),
Czynniki infekcyjne ogólne (choroby pasożytnicze, zakażenie
Helicobacter pylori),
Czynniki pokarmowe (alkohol, kawa, ostre pokarmy),
Czynniki psychogenne (stres),
Aktywność fizyczna,
Czynniki atmosferyczne
Zażywane leki (glikokortykosteroidy),
Niewłaściwa pielęgnacja skóry (drażniące mydła, kosmetyki)
TRĄDZIK RÓŻOWATY
OBJAWY:
Okres choroby rumieniowy – okresowe zaczerwienienie,
pieczenie i napięcie skóry twarzy. Z czasem dochodzi do
utrwalenia rumienia i teleangiektazji.
Okres choroby grudkowo-krostkowy – występują zmiany w
postaci wykwitów rumieniowo-grudkowo-krostkowych na
skórze twarzy.
Okres zmian przerostowych, naciekowych – prawie
wyłącznie u mężczyzn 40-60 letnich, zapalne guzki i
blaszki z tendencją do zlewania się oraz przerostu i
włóknienia gruczołów łojowych (rhinophyma – zmiany
przerostowe nosa).
Trądzik różowaty oczny – zapalenie spojówek, brzegów
powiek, a nawet rogówki i tęczówki).
TRĄDZIK RÓŻOWATY
LECZENIE MIEJSCOWE:
Antybiotyki (erytromycyna, klindamycyna,
metronidazol),
Kwas azelainowy,
Retinoidy,
Zawiesina siarkowo-ichtiolowa
W przypadku obecności nużeńca ludzkiego
(crotamiton, jacutin, lindan).
TRĄDZIK RÓŻOWATY
LECZENIE OGÓLNE:
Antybiotyki (erytromycyna, metronidazol,
tetracykliny)
Retinoidy (isotretinoina)
Leki przeciwzimnicze (hydroksychlorochina)
Sulfony (dapson)
Witaminy PP, B2,
Leki naczyniowe (detralex, venescin)
TRĄDZIK RÓŻOWATY
INNE METODY LECZENIA:
Leczenie chirurgiczne,
Leczenie laserowe,
Dermabrazja,
Elektrokoagulacja,
Fizykoterapia (jonoforeza, lampa Solux)
TRĄDZIK RÓŻOWATY
PIELĘGNACJA SKÓRY:
Stosowanie łagodnych środków pielęgnacyjnych, bez
zawartości alkoholu,
Pilingi wyłącznie enzymatyczne, nie stosować zabiegów
rozgrzewających i rozszerzających naczynia krwionośne,
Stosowane preparaty powinny być bogate w składniki
przeciwzapalne, wzmacniające ściany naczyń
krwionośnych, ochronne i nawilżające,
Chronić skórę przed wpływem promieniowania
słonecznego (filtry UVA, UVB),
Unikać sauny oraz solarium.
Unikać czynników wywołujących (alkoholu, kawy,
czekolady, stresu, intensywnych ćwiczeń fizycznych itp.).
TRĄDZIK RÓŻOWATY
PIELĘGNACJA SKÓRY – zaleca się
stosowanie następujących preparatów
kosmetycznych:
Rutyna
Witamina K, C, PP,
Ekstrakt z oczaru wirginijskiego, bratka
trójbarwnego,
Wyciąg z miłorzębu japońskiego i arniki
górskiej.
ŁUPIEŻ ŁOJOTOKOWY
Wyróżnia się dwie postaci kliniczne łupieżu
owłosionej skóry głowy:
Łupież zwykły – jest odmiana łojotokowego
zapalenia skóry polegającego na drobnopłatowym
złuszczaniu (łuski białoszare lub popielate).
Łupież tłusty – występuje najczęściej u młodych
mężczyzn po okresie dojrzewania. Charakteryzuje
się występowaniem kruchych, tłustych łusek o
barwie brudnożółtej, towarzyszy temu stan zapalny.
ŁUPIEŻ ŁOJOTOKOWY
Przyczyny powstawania:
Endogenne – czynniki hormonalne,
niedobory immunologiczne, zaburzenia
neurologiczne.
Egzogenne – styl życia, czynniki
dietetyczne i środowiskowe.
ŁUPIEŻ ŁOJOTOKOWY
LECZENIE:
Środki przeciwgrzybicze – pirytionian cynku, preparaty
imidazolowe,
Środki cytostatyczne – siarczek selenu , dziegcie,
Octopirox,
Środki keratolityczne – mocznik, związki siarki, kwas
salicylowy, dziegcie.
Preparaty te stosuje się głównie w postaci
szamponów.
Źródła:
Zygmunt Adamski, Wojciech Kapała:
Pielęgniarstwo w chorobach skóry. Poznań 2010.
Magdalena Kaniewska: Podstawy anatomiczno-
dermatologiczne w kosmetyce. WSIP 2013.
http://www.dermest.pl/tradzik_pospolity_etiopatogene
za.php?s=3.3.2
http://www.dermest.pl/tradzik_pospolity_leczenie_lase
rowe.php?s=3.3.6
http://perfectbody.net.pl/fizykoterapia/jonoforeza/tradz
ik-rozowaty
http://
www.vismayamaitreya.pl/naturalne_leczenie_tradzik_r
ozowaty.html
DZIĘKUJĘ BARDZO