PKB

Produkt Krajowy

Brutto

Artur Gierałt

Katarzyna Greber

Magdalena Stępień

PKB – wstęp merytoryczny

PKB – podstawowy miernik dochodu narodowego, określa
łączną wartość produkcji danego państwa w ustalonej
jednostce czasu. Dzięki PKB możemy porównywać kraje pod
względem ekonomicznym.

PKB nominalny – liczymy wg bieżącej wartości pieniądza
PKB realny – liczymy według realnej wartości pieniądza
Deflator – wskaźnik zmiany poziomu cen, miernik inflacji

PKB nominalny

DEFLATOR PKB =

_

____________________

* 100

PKB realny

PKB Polski

Aktualny sposób liczenia

PKB

Aktualny sposób liczenia PKB został wprowadzony w roku
2000. Zmiany podyktowane zostały przygotowaniami do wejścia do
UE oraz Konstytucją, która zabraniała zaciągania pożyczek, w
następstwie, których dług publiczny przekroczy 3/5 wartości rocznego
PKB.

„Konstytucja zobowiązała Radę Ministrów do przedstawienia w

ciągu dwóch lat od jej wejścia w życie projektów niezbędnych ustaw.

Dotrzymanie tego terminu sprawia rządowi sporo kłopotów. Na

przykład projekt krótkiej - notabene objętej Narodowym Programem

Przygotowania do Członkostwa w UE - ustawy o sposobie obliczania

wartości rocznego produktu krajowego brutto wpłynął do Sejmu z

półrocznym poślizgiem. Szczęśliwie odbył już pierwsze czytanie i trafił

do komisji. Prawne uregulowanie sposobu obliczania PKB jest ważne

dlatego, że pojęcie to bezpośrednio wiąże się z długiem publicznym.

Konstytucja zabroniła zaciągania pożyczek lub udzielania gwarancji i

poręczeń finansowych, w następstwie których państwowy dług

publiczny przekroczy 3/5 wartości rocznego PKB. [...]”

Puls Biznesu – czerwiec

2000

PKB – sposoby pomiaru

Kategorie makroekonomiczne określające PKB:

1) rozmiary działalności produkcyjnej - PKB równa się sumie wartości

dodanej wszystkich sektorów instytucjonalnych lub wszystkich sekcji,
działów Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) krajowych jednostek
produkcyjnych powiększonej o podatki od produktów i pomniejszonej o
dotacje do produktów,

2) końcowy rezultat działalności produkcyjnej - PKB obliczany jest

jako suma popytu krajowego, tj. spożycia i akumulacji oraz salda
wymiany produktów z zagranicą,

3) sumę dochodów pierwotnych - PKB obliczany jest jako suma

dochodów pierwotnych jednostek krajowych uzyskiwanych przez
sektory instytucjonalne działające na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej oraz dochodów pierwotnych netto sektora zagranica.”

Czyli od strony produkcyjnej:

PKB = produkcja globalna kraju – zużycie pośrednie = suma wartości
dodanej ze wszystkich gałęzi gospodarki narodowej.
Od strony popytowej:
PKB = konsumpcja + inwestycje + wydatki rządowe + eksport - import
+ zmiana stanu zapasów
Od strony dochodowej:
PKB = dochody z pracy + dochody z kapitału + dochody państwa +
amortyzacja.

Przyczyny powstawania różnic

w PKB

Główne wady PKB:
• nie uwzględnia produkcji nierejestrowanej oraz produkcji

gospodarstw domowych przeznaczanej na własne potrzeby

• nie uwzględnia wartości czasu wolnego
• nie uwzględnia wartości wytworzonych bezpłatnie przez

wolontariuszy,

• nie ujmuje tzw. efektów zewnętrznych produkcji
• nie odzwierciedla zróżnicowania dochodów w społeczeństwie
• nie pokazuje jakości usług, zwłaszcza państwowych
• nie odzwierciedla faktu, że nie cały
wypracowany PKB trafia do obywateli

w postaci bezpośredniej (pensje) lub
pośredniej (świadczenia, zasiłki itp.)

Inne sposoby pomiaru bogactwa

społeczeństwa:

PKB per capita - oblicza się go dzieląc wartość PKB
państwa przez liczbę jego mieszkańców.
Pojęcie PKB per capita pojawiło się na świecie ze
względu na niespójność w podawaniu dochodu
narodowego państw jako niepodważalnej miary ich
zamożności.
Jednakże ta metoda pomiaru także nie jest doskonała.

Parytet Siły Nabywczej (PPP) określa prawdziwą
zewnętrzną wartość pieniądza. Współczynnik ten
informuje, ile trzeba wydać dolarów/euro aby kupić
taki sam koszyk towarów, jaki w Polsce kosztuje 1 zł.

PKB per capita na świecie

Inne sposoby pomiaru bogactwa

społeczeństwa:

Wskaźnik dobrobytu ekonomicznego netto – (W.D.Nordhaus,
J.Tobin) :

– czas wolny,
– produkcję niezarejestrowaną
– infrastrukturę publiczną
– odjął wydatki związane z dojazdami do pracy, obroną narodową

i ochroną środowiska

Wskaźnik QHC:

– siła nabywcza PKB per capita
– poziom umiejętności czytania i pisania

u dorosłych,

– wskaźnik edukacji
– wskaźnik długości życia

Inne sposoby pomiaru bogactwa

społeczeństwa:

Wskaźnik HDI (Wskaźnik Rozwoju Społecznego) powstaje jako średnia
ważona trzech komponentów:

– PKB per capita liczony w PPP (parytet siły nabywczej)
– zdrowie mieszkańców
– poziom ich wiedzy

HDI jest miarą wykorzystywaną jako kryterium przy hierarchizacji krajów
według poziomu ogólnego ich rozwoju – społecznego i gospodarczego –
w określonym momencie.

Poprzez porównanie wartości tego wskaźnika pomiędzy różnymi krajami
można określić dystans, jaki dzieli kraje rozwijające się od rozwiniętych
pod względem poziomu rozwoju cywilizacyjnego.

Ruch okrężny w gospodarce

PKB jako produkcja netto
gospodarki (wartość dodana)
Y = C + I + G +X – Z – Te

odpływy =

dopływy
S + (Td + Te) + Z = I +
(G + B) + X

nadwyżka sektora prywatnego
finansuje deficyt budżetu
państwa lub ma pokrycie w
nadwyżce bilansu handlowego
S – I = [(G + B) – (Td + Te)] + (X
– Z)

Dziękujemy za uwagę