Krajobraz pojezierzy

jest pagórkowaty

Który rysunek przedstawia pagórek?

Kontrola opanowania
materiału

Uczeń na ocenę

Dopuszczającą

(2)

Wskaż na pamie i podaj nazwy krain

geograficznych nalezacych do pasa pobrzezy.

Wyjaśnij rolę roślin wydmowych w

utrzymaniu piasku;

Omów zasady zachowania podczas kąpieli w

morzu i opisz bezpieczne miejsca do kąpieli.

Dostateczną
(3)

Opisz wygląd wybrzeza klifowego i niskiego;

Wymień rośliny charakterystyczne dla wydm

Dobrą (4)

•Wyjaśnij dlaczego wybrzeże klifowe się cofa.

Bardzo dobrą
(5)

Omów jak powstaja mierzeje i jeziora

przybrzezne;

Wyjasnij jak powstały Żuławy Wiślane;

Uzasadnij konieczność przestrzegania zakazu

chodzenia po wydmach i niszczenia

roślinności.

Odczytajcie nazwy krain

leżących w paśmie pojezierzy

Polski.



Pas Pojezierzy zajmuje całą północną
część Polski, z wyjątkiem

Nizin Nadmorskich

(zobacz mapę).

Podzielony został na 3 duże krainy
geograficzne:



Pojezierze Pomorskie,



Pojezierze Mazurskie,



Pojezierze Wielkopolskie.



Według definicji pojezierze to obszar
o dużym nagromadzeniu

jezior

.

Zad 1 str 44

Instrukcja do pracy z mapą

•

Korzystamy jedynie z map tematycznych

znajdujących się w Atlasach;



Przejrzyj mapy w atlasie i zastanów się z których
map będziesz mógł odczytać zadane informacje.



Przy odczytywaniu informacji posłuż się legendą
mapy;



Zlokalizuj informacje odczytane z map
tematycznych na mapie ogólnogeograficznej Polski.



Podczas pracy nie korzystaj z podręcznika,
wszystkie informacje staraj się odczytać z mapy.

Praca w grupach /2-
osobowe/

zadania dla osoby 1 zadania dla osoby 2

1.Odczytaj z mapy nazwy pojezierza i

określ , w której części Polski leżą;

2.Przeanalizuj układ poziomic i

ułożenie kolorów i odpowiedz, jakie

formy powierzchni wystepują na

pojezierzach;

3.Wymień rzeki i jeziora wystepuąace

na danym pojezierzu;

4.Sprawdx na mapie krajobrazowej ,

jakie są bogactwa naturalne

pojezierzy : lasy , surowce mineralne i

inne.

6.Sprawdź na mapie krajobrazowej ,

czy na pojezierzach jest dużo pól

uprawnych i jakie rośliny są

najczęściej uprawiane.

7.Wypisz surowce mineralne

występujące na terenie danej krainy

geograficznej;

8.Czy obszary pojezierza są

atrakcyjne turystycznie i dlaczego;

9.Wymień elementy przedstawione

na mapie, na podstawie, których

możesz stwierdzić ,że rozwija się

turystyka

Dla każdego pojezierza

Dlaczego na jednym
obszarze jest dużo jezior,
a na innym nie ma ich
wcale?



Jeziora mogą powstawać w różny
sposób .



Jeziora, które tak licznie występują
w Pasie Pojezierzy, są pozostałością po

zlodowaceniach

, jakie

miały miejsce na ziemiach polskich
wiele tysięcy lat temu (ostatnie
zakończyło się około 10 tys. lat temu).

Jeziora na pojezierzach
utworzyły lodowce



Lodowiec pozostawił po
sobie rozmaite formy

pionowego ukształtowani
a terenu

.
Były wśród nich także
różnorodone
zagłębienia, które
zostały wypełnione wodą
z topniejących lodów,
płynących rzek i opadów
atmosferycznych.

LODOWIEC



Przykładem takich zagłębień mogą być
rynny polodowcowe, czyli wąskie,
głębokie wyżłobienia terenu
wytworzone przez wody płynące pod
lodowcem.

RYNNY POLODOWCOWE



Jezioro Gopło

JEZIORA RYNNOWE



Jezioro Nidzkie



Jezioro Raduńskie.



POJEZIERZE

POMORSKIE



POJEZIERZE
POMORSKIE
znajduje się
w północno-
zachodniej

części Polski,

na południe od
pasa

Nizin Nadmorski
ch

.



Powierzchnia Pojezierza Pomorskiego jest dosyć
znacznie pofałdowana –

wysokości względne

często osiągają kilkadziesiąt metrów,

Jaki jest krajobraz Pojezierza Pomorskiego?

10-50 m



Najwyższym punktem jest wierzchołek
Wieżycy o 

wysokości bezwzględnej

……….

Pomiędzy wzniesieniami leżą liczne

jeziora –

największe z nich to:



Jeziorak (34,6 km

2

),



Drawsko (19,6 km

2

),



Wielimie (18,7 km

2

),



Wdzydze (15,0 km

2

),



Lubie (14,7 km

2

).

We wschodniej części Pojezierza

wyraźnie

zaznacza się głębokie i szerokie

obniżenie

doliny Wisły.



Pokrycie terenu zdominowane jest
przez

lasy

, głównie iglaste.



Największe kompleksy leśne tworzą :

Pokrycie terenu

Bory Tucholskie,
Puszcza Drawska,
Puszcza
Koszalińska,
Puszcza Słupska.

Pojezierze Pomorskie zalicza się do najsłabiej
zaludnionych regionów w kraju. Zwarte
obszary leśne nie sprzyjają rozwojowi
osadnictwa, w związku z czym niewiele jest tu
dużych

miast

– 2 największe, leżące w głębi

pojezierza to:

zaludnienie

Szczecinek (39 tys. mieszkańców)
Chojnice (39 tys. mieszk.).



POJEZIERZE

MAZURSKIE



POJEZIERZE MAZURSKIE leży
w północno-wschodniej części kraju.

Liczy nieco mniej jezior niż Pojezierze
Pomorskie, ale za to mają one znacznie
większe powierzchnie.

Znajdują się tu 2 największe jeziora

Polski:

•Śniardwy (113,8
km

2

) 

• Mamry (104,4
km

2

).

Powierzchnia
Pojezierza
Mazurskiego także
została znacznie
Pofałdowana
w wyniku
zlodowaceń.
Najwyższym
punktem jest tu
Dylewska Góra
o wysokości

……………..

Jaki jest krajobraz Pojezierza
Mazurskiego?



W pokryciu terenu całego regionu
występuje równowaga pomiędzy
terenami rolniczymi a 

leśnymi

, przy

czym lasy przeważają na południu.



Sieć osadnicza jest
znacznie gęściejsza niż na
Pojezierzu Pomorskim. Co
prawda
na Pojezierzu Mazurskim
także nie ma zbyt wielu
dużych

miast

, ale jest za

to sporo mniejszych
ośrodków, które z racji
walorów turystycznych
okolicznych

jezior

, znane

są w całej Polsce.



Są to:

Augustów (30 tys.
mieszkańców),
Giżycko (30 tys.
mieszk.), Mrągowo
(22 tys. mieszk.),
Ruciane-Nida (5
tys. mieszk.),
Mikołajki (4 tys.
mieszk.)



Głównym miastem regionu jest



………….. (170 tys. mieszkańców)



a inne ważniejsze ośrodki to



S……….(68 tys. mieszk.)



 E…….. (55 tys. mieszk.).



Mazury słyną w Polsce (i nie tylko)
z doskonałych warunków do czynnego
i biernego wypoczynku nad wodą.

Kraina turystów



Nieskażona działalnością przemysłową
przyroda (jeziora, lasy, powietrze)

Kraina turystów



dobrze rozwinięta infrastruktura
(liczne hotele, pensjonaty, kempingi,
wypożyczalnie sprzętu wodnego,
obiekty gastronomiczne) przyciągają
w sezonie letnim nad jeziora tysiące
turystów.



POJEZIERZE

WIELKOPOLSKIE

Opisz jego położenie geograficzne

Leży pomiędzy środkowymi odcinkami

rzek

:



Odry



 Wisły.

POJEZIERZE
WIELKOPOLSKIE



Ukształtowanie powierzchni jest tu
słabo urozmaicone – dominują
krajobrazy równinne, płaskie.



Praktycznie jedyne większe
pofałdowanie terenu to dolina Warty,
która przecina pojezierze na dwie
części.



Występuje tu zdecydowanie mniej jezior niż
na Pojezierzu Pomorskim czy Mazurskim.

Jaki jest krajobraz Pojezierza Wielkopolskiego?

Największe i najbardziej
znane jest:

• Jezioro Gopło (21,8 km

2

),

będące typowym
przykładem jeziora
rynnowego.

Tego samego pochodzenia
jest Jezioro Powidzkie
(11,7 km

2

).

Inne większe jeziora to:
Sławskie (8,3 km

2

),

Zbąszyńskie
(7,4 km

2

)

Niesłysz (5,0 km

2

)



W pokryciu terenu Wielkopolski
zdecydowanie przeważają użytki rolne.
Jest to region od lat słynący z dobrze
rozwiniętego

rolnictwa

.



Lasy – głównie iglaste – skupione są
w zachodniej części pojezierza.



Tam też rozwinęła się typowa dla
pojezierzy turystyka. Wraz z sąsiednim
Pojezierzem Lubuskim (które zalicza
się do najbardziej zalesionych
obszarów w Polsce) tereny te są
bardzo chętnie odwiedzane przez
turystów. Szczególnym powodzeniem
cieszą się takie miejscowości jak



Łagów,



Sława,



Boszkowo.

Turystyka

Głównym miastem regionu jest



P……….. (570 tys. mieszkańców) –
wielki ośrodek przemysłowo-usługowy,
centrum targowe, węzeł
komunikacyjny.

Miasta



Ponadto wymienić trzeba jeszcze



K……. (82 tys. mieszk.),



I………… (77 tys. mieszk.)



 G…….. (70 tys. mieszk.).
Natomiast największe miasto Ziemi
Lubuskiej to Zielona Góra (115 tys.
mieszk.).



W rejonie Konina od kilkudziesięciu lat
metodą odkrywkową wydobywa się
węgiel brunatny. Skutkiem tego są
znaczne zmiany w krajobrazie tamtych
okolic.



Na Pojezierzu Pomorskim znajduje się
wiele terenów wojskowych, m. in.
poligonów, na których odbywają się
ćwiczenia armii NATO (np. poligon
drawski).

Czy wiesz, że?



W Gierłożu koło Kętrzyna na Pojezierzu
Mazurskim znajduje się tzw. "Wilczy
Szaniec", czyli dawna kwatera Hitlera.
Jest to system bunkrów i umocnień,
który co roku zwiedzają tysiące
turystów.



Natomiast w Wenecji, również koło
Żnina, znajduje się Muzeum Kolejki
Wąskotorowej.



Rybołówstwo

Bogactwa naturalne- zajęcia
ludności

Przemysł drzewny

Zadanie 2-4 str 44-45