„BYŁO SOBIE ŻYCIE”
Okres prenatalny
Agata Klimek
Anna Kowa
Paula Zdunek
Gr. IV
Spis treści:
1.
Moment zapłodnienia
2.
Zapłodnienie mnogie
3.
Rozwój prenatalny
4.
Zasady wzrostu i rozwoju organizmu w czasie rozwoju
prenatalnego
5.
Środowisko prenatalne
6.
Emocje matki
7.
Czynniki teratogenne
8.
Proces narodzin
9.
Akcja porodowa
10.
Techniki porodu
11.
Poporodowa adaptacja noworodka
12.
Testy i pomiary profilaktyczne
MOMENT ZAPŁODNIENIA
•
połączenie komórki jajowej i plemnika
= zygota
•
wielokrotne podziały zygoty i jej wędrówka w
kierunku macicy(3 dni)
•
zygota po podziałach (60 komórek)
= blastocysta
•
blastocysta wypełniona płynem i pokryta
trofoblastem (zewnętrzna warstwa komórek,
pokrywająca blastocystę) zagnieżdża się w
ścianie macicy
ZAPŁODNIENIE MNOGIE
•
Bliźnięta jednojajowe (monozygotyczne) –
identyczne; rezultat podziału pojedynczej
zapłodnionej komórki
(ta sama płeć, grupa krwi i kolor oczu)
•
Bliźnięta dwujajowe (dizygotyczne) –braterskie;
wynik zapłodnienia dwóch komórek jajowych
dwoma plemnikami
•
Bliźnięta syjamskie (zrośnięte ze sobą) – wynik
niekompletnego podziału pojedynczej zapłodnionej
komórki
ROZWÓJ PRENATALNY
Okres ciąży trwa 270 dni, który dla ułatwienia
podzielono na trymestry:
I TRYMESTR
>faza embrionalna (od zagnieżdżenia się blastocysty
w macicy do 2 miesiąca)
•
- kształtuje się struktura serca
•
- tworzy się centralny układ nerwowy
•
- rozwój wszystkich organów wewnętrznych
>okres płodowy (od 3 miesiąca do końca ciąży)
•
- organizm nazywamy płodem!(od 3 miesiąca)
•
- formułują się struktury mózgowe
•
- możliwe określenie płci i usłyszenie bicia serca
II TRYMESTR
•
gwałtowne przyspieszenie wzrostu
•
delikatne włoski(lanugo) pokrywają ciało
płodu
•
skóra płodu pokryta jest mazią płodową
(substancją woskową, zabezpieczającą przed
ciągłym kontaktem z płynem owodniowym)
•
pierwsze odczuwalne ruchy płodu (16-18
tydzień)
III TRYMESTR
•
gwałtowny wzrost i przyrost masy ciała
•
dojrzewają korowe obszary w mózgu
odpowiedzialne za zachowania motoryczne i
sensoryczne
•
rozwijają się odruchy (stąpania, chwytania,
mrugania, ssania,
ziewania, „moro”)
Zasady wzrostu i rozwoju organizmu w
czasie rozwoju prenatalnego
•
PRAWO CEFALOKAUDALNE - określa rozwój ciała i
umiejętności motorycznych w kierunku od głowy "ku
dołowi„ tj. w rozwoju fizycznym najszybciej rośnie
głowa, nieco wolniejsze jest tempo wzrostu tułowia,
a najwolniej rosną nogi.
•
PRAWO PROKSYMODYSTALNE - określa fizyczny i
motoryczny rozwój postępujący od centrum na
zewnątrz ciała, np. u embriona i zarodka tułów
rozwija się wcześniej niż ramiona i ręce, natomiast
najpóźniej rozwijają się palce rąk i stóp.
Rozwój wewnątrzmaciczny człowieka. Skala nie zachowana.
A – zarodek ludzki w 33 dniu od zapłodnienia, B – zarodek ludzki
w 34 dniu od zapłodnienia, C – 6 tygodniowy płód ludzki, warto
zwrócić uwagę na charakterystyczne fałdy palcowe,
przypominające wyglądem płetwy, D – 7 tygodniowy płód ludzki,
E – płód 8 tygodniowy, z wyraźnie widocznymi żebrami, F – płód w
10 tygodniu rozwoju,
G – 14 tygodniowy płód ludzki, H – 17 tygodniowy płód ludzki
ssący kciuk
ŚRODOWISKO PRENATALNE
•worek owodniowy –przepuszczalna błona, która otacza
płód (zawiera płyn owodniowy)
•płyn owodniowy – utrzymuje płód w zawieszeniu,
zabezpiecza przed uszkodzeniami mechanicznymi i
zapewnia stałą temperaturę
•łożysko – wymiana substancji matka-dziecko (tlen,
pożywienie, woda, leki etc.) NIE FILTRUJE!
•pępowina – łączy płód z łożyskiem
•
ŚRODOWISKO WEWNĘTRZNE – płyn
owodniowy
•
ŚRODOWISKO ZEWNĘTRZNE – białka,
enzymy produkowane przez organizm +
składniki pokarmowe, hormony, tlen
dostarczane przez układ krwionośny matki
etc.
EMOCJE MATKI
Emocje (szczęście, smutek, zmartwienie) nie
wpływają wprost na rozwijający się organizm.
Jednak hormony produkowane przez matkę pod
wpływem dużego stresu (lęku) wpływają zarówno
na płód, jak i na jego przyszłe zachowanie.
Matki podlegające długotrwałym stresom w trakcie
ciąży często rodzą dzieci nadpobudliwe, o małej
wadze, nerwowe, mające problemy z jedzeniem i
zaburzenia w trawieniu. Poza tym wysoki poziom
lęku powoduje więcej spontanicznych poronień i
większy odsetek wcześniaków.
CZYNNIKI TERATOGENNE
-
substancje w otoczeniu, które powodują zmiany w kodzie genetycznym,
anomalie i zniekształcenia
1. CZYNNIKI FIZYCZNE
- promieniowanie rentgenowskie
– wady rozwojowe
2. CZYNNIKI ZAKAŹNE
-różyczka – uszkodzenia mózgu
-chinina – głuchota, wrodzone wady
- kortyzon – rozszczep podniebienia
3. OPARY Z FARB
4. CZYNNIKI CHEMICZNE
-talidomid – paraliż nerwu czaszkowego, brak
wytworzenia się małżowin usznych, ramion, nóg
- witamina A – rozszczep podniebienia,
uszkodzenia oczu
- witamina D – upośledzenia umysłowe
- alkohol – płodowy syndrom alkoholowy
(obniżenie ilorazu inteligencji, zniekształcenia
fizyczne etc.)
- nikotyna – mniejsza waga płodu, przedwczesny
poród, w skrajnych wypadkach niedotlenienie i
wodogłowie
- narkotyki – uzależnienie dziecka, przedwczesny
poród, a nawet śmierć
PROCES NARODZIN
*Poród :
•
skurcze macicy
•
urodzenie dziecka
•
wydalenie łożyska
*Odczuwanie zmniejszania się obciążenia
(około 10 dni przed terminem
porodu)=przemieszczanie się płodu do miednicy,
co powoduje ruchy macicy ku dołowi
*Skurcze przepowiadające – skurcze nie
powodujące zmian w szyjce macicy
*Prawdziwe skurcze porodowe – powodują
zmiany w strukturze i wielkości szyjki macicy,
umożliwiają przyjście dziecka na świat
*Pokrwawianie/plamienie – niewielka ilość krwi
zmieszana ze śluzem spowodowana przerwaniem
naczyń włosowatych w błonie śluzowej macicy
przez obniżający się płód
AKCJA PORODOWA
Pierwszy poród trwa średnio ok.14 godzin kolejny
ok.8 godzin.
Etapy akcji porodowej:
1. faza
•
krótkie skurcze macicy trwające ok. 10 do 15 min
•
”odejście wód płodowych” - pęknięcie worka
owodniowego i wydalenie płynu owodniowego
•
częstsze i bardziej bolesne skurcze macicy (w
szczytowym momencie co 2-3 minut, a w końcu
co 45-60 sekund)
•
rozwarcie i skrócenie szyjki macicy (z 4 do 10 cm)
2 .faza
•
dłuższe i częstsze skurcze
•
płód wędruje ku dołowi pochwy
•
ukazanie się główki płodu
•
przeciskanie się dziecka przez kanał rodny ma
miejsce między skurczami i jest wolne, by
uchronić zwieracz i odbytnicę przed pęknięciem
* EPISIOTOMIA – nacięcie krocza wykonywane w
drugiej fazie porodu, by uchronić zwieracz i
odbytnicę przed pęknięciem oraz skrócić drugą
fazę porodu
3 .faza
•
wydalenie łożyska (urodzenie popłodu),
gdy dziecko jest już na świecie, macica zaczyna
się odprężać i kurczyć, po czym łożysko odkleja
się i przesuwa ku dołowi macicy
•
ostatnia faza porodu trwa ok. 10 min
TECHNIKI PORODU
•
METODA LAMAZA
-brak znieczulenia
-ojciec dziecka obecny przy porodzie
-polega na umiejętności odpowiedniego oddychania
i relaksacji, by zmniejszyć dyskomfort kobiety
•
METODA LABOYERA („DELIKATNY PORÓD”)
-poród ma zminimalizować uraz dla noworodka
-odbywa się w delikatnie oświetlonym, cichym
pokoju
-po porodzie dziecko umieszcza się na brzuchu
matki, która delikatnie je masuje (uspokojenie,
nawiązanie więzi)
-rutynowe badania lekarskie przeprowadza się
dopiero po ciepłej kąpieli noworodka
Zalety metody:
-ułatwiona adaptacja dziecka z naszym
środowiskiem
-minimalizacja skutków nagłego rozstania się z
łonem matki
Wady metody:
-dziecko nie jest poddawane badaniom tuż po
narodzeniu, co w niektórych przypadkach może
okazać się niebezpieczne
-przyciemnione światło utrudnia wykrycie
sygnałów życia po urodzeniu
•
PORÓD W DOMU
-przebiega pod opieką wykwalifikowanych
pielęgniarek-położnych
-odbywa się w otoczeniu rodzinnym, we własnym
tempie, bez wspomagania lekami
-zapewnienie przyszłej matce bliższej i
indywidualnej opieki w relaksującym, wygodnym
otoczeniu
Wady:
-w przypadku nieprzewidzianych komplikacji brak
interwencji lekarza
•
ROOMING-IN
(POBYT DZIECKA RAZEM Z MATKĄ)
-umożliwienie matce opieki nad dzieckiem we
własnym pokoju
-dziecko przynosi się do matki kilka godzin po
porodzie i pozostawia z nią w jednym pokoju prze
cały pobytu w szpitalu
-poród odbywa się w pokoju, matka nie jest
przewożona na salę porodową
-zapewnienie domowej i relaksującej atmosfery
POPORODOWA ADAPTACJA NOWORODKA
•
pomiary oddychania i bicia serca
•
usunięcie z nosa i ust płynów
•
trzymanie noworodka głową w dół
•
klepnięcie po plecach
TESTY I POMIARY
PROFILAKTYCZNE
•
Skala Apgar - skala używana w medycynie w celu
określenia stanu noworodka zaraz po porodzie (1 i 5 min po
urodzeniu)
Oparta na 5 oznakach życia:
1.
czynności serca,
2.
oddechu,
3.
napięciach mięśni,
4.
odruchach
5.
zabarwieniu skóry.
Dziecko minimalnie może dostać 0, a maksymalnie 10
punktów.
Wynik w skali Apgara:
•
7-10 pkt. -> bardzo dobra kondycja
•
4-6 pkt. ->potrzebne jest dalsze oczyszczenie
dróg oddechowych
•
0-3 pkt. -> krytyczny stan dziecka
Inne testy i pomiary profilaktyczne
:
•
pobranie odcisku stopy dziecka i palca matki w
celu identyfikacji
•
mierzenie ciężaru, długości i temp ciała, obwodu
klatki piersiowej i głowy
•
badania profilaktyczne
Dziękujemy za
uwagę ;)