Na pewnych etapach wykonawstwa
protetycznego zachodzi konieczność
odizolowania materiałów od siebie jak np.
gips od akrylu w czasie polimeryzacji
protez, wycisk gipsowy od modelu
gipsowego lub dwóch powierzchni metalu
łatwo topliwego w różnego typu matrycach.
Materiały izolujące
- zapobieżenie penetracji monomeru w głąb
szczelin modelu gipsowego i polimeryzacji w
tych miejscach, co doprowadziłoby do
chropowatości pow. protezy i adhezji gipsu
do pow. protezy
- zapobieżenie przenikaniu wody do
polimeryzującej masy akrylowej od str.
formy modelowej
Izolacja formy gipsowej ma na
celu:
1.
Izolatory gipsu-
woda, wodny roztwór
mydła, szkło wodne, materiały
błonotwórcze, preparaty silikonowe, oliwa,
wazelina
2.
Izolatory metali-
talk, sadze, tlenki
metali, sproszkowana kreda, oliwa, lakiery
izolujące
Materiały izolacyjne można
podzielić na dwie grupy:
To najprostszy materiał izolacyjny.
Używana głównie do izolowania gipsu.
Woda wypełniając drobne porowatości
wycisku gipsowego utrudnia połączenie
się dwóch elementów gipsowych.
W celu izolacji należy gips moczyć w
wodzie do momentu aż przestanie by
wchłaniana.
Model po wyjęciu powinien być mokry przez
ok.5 min.
Jest to dobra forma izolacji, ponieważ nie
zaciera obrazu pola protezowanego, jednak
wycisk jest dość trudno usunąć z modelu.
WODA
Jest lepszym materiałem izolacyjnym.
Do 5% roztworu zanurza się wyciski
gipsowe.
Na pow. wycisku powstaje warstwa mydła,
która zakleja pory gipsowe, woda zaś
wsiąka do wycisku.
Wycisk po odizolowaniu należy dobrze
spłukać strumieniem zimnej wody,
pozostałe w zachyłkach mydło spowoduje
zatarcie prawidłowego kształtu modelu.
WODNY ROZTWÓR MYDŁA
Jest to wodny 20-25% roztwór krzemianu sodu lub
potasu
(K
2
SiO
3
lub Na
2
SiO
3
).Sole te łatwo rozpuszczają się
w wodzie. Szkło wodne powstaje przez:
-stopienie dwutlenku krzemu z mocnymi zasadami
2NaOH+ SiO
2
Na
2
SiO
3
+ H
2
O
-stopienie dwutlenku krzemu z węglanami
potasowców
K
2
CO
3
+SiO
2
K
2
SiO
3
+ CO
2
SZKŁO WODNE
Szkło wodne używane jest do:
-zwiększania twardości gotowych modeli
gipsowych
-izolacji wycisków gipsowych
-izolacji modeli gipsowych w czasie
polimeryzacji
-jako klej mineralny
-jako lepiszcze w specjalnych masach
ogniotrwałych
Znane są trzy preparaty błonotwórcze:
- Selax (produkcji amerykańskiej) oparty na bazie
kazeiny
- Izodent (produkcji czechosłowackiej)
- Izolit ( produkcji polskiej)
Izodent i Izolit oparte są na solach kw. algowego.
Są gotowymi płynami. Stabilizowane środkiem
bakteriobójczym- formaliną. Gotowymi
składnikami preparatów są rozpuszczalne sole kw.
algowego, które w momencie kontaktu z gipsem
tworzą nierozpuszczalną błonę alginianu wapnia.
Zadaniem ich jest wygładzenie powierzchni
gipsu i utworzenie warstwy izolacyjnej.
MATERIAŁY
BŁONOTWÓRCZE
Sealx oparty jest na białku mleka krowiego-
kazeinie. Wystepuje w postaci proszku , który
należy rozrobić z wodą.Jest bezbarwny.
Izolując modwele należy pamiętać o tym, aby
do butelki z izolatorem na bazie kwasu
algowego nie wpadły odłamki gipsu, ponieważ
doprowadzą one do ścięcie alginianu.
Izolowany model powinien być czysty, gdyż
izolator nie pokryje tłustych powierzchni.
Należy usunąć izolator z elementów które
będą łączyły się ze sobą chemicznie.
Istnieją jeszcze izolatory, zapobiegające
osadzeniu się gipsu na zębach akrylanowych
podczas polimeryzacji-Dentalex-lak
-OLIWA I WAZELINA
-TALK –
jest to hydrokrzemian magnezu.W
przyrodzie występuje jako:
-łupek talkowy
-steatyt
Twardość talku wynosi 1 w skali Mosha.
Wystepuje w barwach białej i zielonkawej.
Służy do odizolowania metalu od metalu
NIE JEST WOSKIEM
-SADZE, TLENKI METALI ,KREDA
MATERIAŁY ŚCIERNE
Służą do ŚCIERANIA i POLEROWANIA
Ścieranie (Szlifowanie)
- jest obróbką
mechaniczą z utratą materiału.
Polerowanie
- wygładza powierzchnię i
nadaje lustrzany połysk.
Do szlifowania używamy różnego rodzaju
kamieni i tarcz:
-diamentowych
-karborundowych
-korundowych na podłożu gumowym lub
ebonitowym
-z nacięciami krzyżowymi ze spiekanego węglika
Są one różnych rozmiarów i o różnym nasypie.
Kamienie szlifierskie składają się z nasypu – jest
to zasadniczy materiał ścierny, oraz ze spoiwa
czyli substancji wiążącej. Jeśli spoiwo jest za
słabe w stosunku do nasypu to dochodzi do
obsypywania się nasypu w czasie obróbki
mechanicznej. W przypadku zbyt mocnego
lepiszcza, nasyp wyłamuje się.
wstępne
( zgubne) polega na usunięciu
nadmiaru materiału i wygładzeniu nierówności.
Usunięcie liścia, korekta kształtu protezy.
kształtujące
ma za zadanie nadanie protezie
właściwy kształt.
wykańczające
ma na celu
usunięcie( wygładzenie) znacznych rys
pozostawione przez frezy w poprzednich
etapach pracy.
Szlifowanie
można podzielić
na:
Jest najczystszą postacią węgla poznany ponad 1000
lat temu
Czysty diament jest to przekrystalizowany węgiel.
Na skutek działania dużego ciśnienia na magmę
uwięzioną pod zastygniętą lawą.
Twardy, błyszczący diament jest odmianą grafitu,
węgla drzewnego, węgla kamiennego lub sadzy z
kominów.
W protetyce w postaci: kamieni, tarcz, separatorów i
wierteł.
Najbardziej efektywne w szlifowaniu
Tylko do twardych materiałów
Twardość odpowiada twardości węglika boru
Istnieją dwie odmiany: braziylijska ( używana w
technice) i afrykańska(jubilerska)
Diament
Krystaliczna postać tlenku glinu Al
2
O
3
9 w skali Mohsa (twardy o zwartej
budowie)
Spotykamy w 3 postaciach
◦
Korund w bryłach
◦
Korund krystaliczny
◦
Piasek korundowy
W protetyce używany jest na tarcze
szlifierskie, kamienie, papier ścierny oraz
jako drobna frakcja do piaskarek.
Korund
Syntetycznie otrzymywany węglik krzemu
SiC
Powstaje podczas redukcji dwutlenku
krzemu węglem w piecu elektrycznym
2000C/36h
W stanie czystym jako bezbarwny kryształ
Twardość bliska diamentu
Ostre krawędzie karborundu bez trudu
ścierają obrabiany materiał
Karborund
Produkt pochodzenia wulkanicznego- jest to
gwałtownie stygnąca w morzu lawa
wulkaniczna
Mieszanina różnych krzemów
Sproszkowany pumeks z domieszką wody
ma postać gęstej papki, doskonale nadaje
się do szlifowania wykańczającego na
filcach lub twardych szczotkach.
Wygładza powierzchnie akrylowe, lub
metalowe powierzchnie żujące koron.
Pumeks
Polerowanie-wygładzanie
-Polerowanie podnosi odporność materiału na wpływy
chemiczne,
-nadają protezie estetyczny wygląd,
-likwidacja wszelkich zachyłków i porów, które mogłyby
być miejscami retencyjnymi dla resztek pokarmowych.
Szorstka, chropowata powierzchnia może drażnić błonę
śluzową, powodując odczyny zapalne
Polerowanie dzielimy na:
-polerowanie w bębnach
-krążkami obrotowymi
-polerowanie elektrolityczne
Pasty do polerowania służą do polerowania
metali akryli itp.
Skład:
- substancja podstawowa- ścierna,
- substancja wiążąca będąca
jednocześnie substancją
plastyczną (tłuszcz stały- łój,
parafina, stearyna, wosk, oleje
mineralne).
Pasty polerskie
Postacie:
- mazista
- półpłynna
-stała (bryły o kształcie
walców, stożków, ostrosłupów)
Przy polerowaniu pastami powleka się nimi
filce lub twarde szczotki.
W protetyce używamy na ogół pasty stałej
uformowanej w bryły o kształcie walców ,
stożków lub ostrosłupów.
Pasty czerwone (do metali kolorowych np.
złota) zawierają tlenek żelazowy Fe
2
O
3
/
tlenek ołowiowy Pb
2
O
3
Pasty zielone (do stali i stopów chromowo
-niklowych i chromo-kobaltowych) zawierają
tlenek chromowy Cr
2
O
3
nadający im kolor.
Pasty jasnoróżowe na bazie tlenku glinu do
polerowania mas akrylanowych
Pasty do polerowania
Pasta do polerowania na
sucho.
Pasty te są związane
woskiem i umożliwiają
czystą i w dużym stopniu
bezpyłową pracę. Nie
zawierają kwarcu
szkodliwego dla zdrowia.
Pasta zielona - polerowanie
końcowe metali
szlachetnych
Pasta czerwona
Zawiera róż polerski.
Do metali jak złoto, mosiądz,
brąz, miedź i inne metale
kolorowe
Polerowanie mechaniczne lub
ręczne
Pasta polerska
przeznaczona do polerowania wstępnie wygładzonych
powierzchni
może być stosowana do polerowania detali wykonanych z
żywic akrylowych oraz metali.
POLEROWANIE ELEKTROLITYCZNE
Jest coraz szerzej stosowane. Jest to
polerowanie anodowe-zjawiska przebiegające
na anodzie na skutek przepływu prądu
elektrycznego przez elektrolit, silnej polaryzacji
i odpowiedniego rozkładu gęstości prądu.
W wyniku tego procesu dochodzi do
rozpuszczenia wierzchołków nierówności
powierzchni anody, ponieważ błonka anodowa
rozkłada się nierówno i jest grubsza na
zagłębieniach, a cieńsza na wgłębieniach.
Takie ułożenie błonki zapewnia zabezpieczenie i
tak już zagłębionych powierzchni a wyrównanie
tych wystających.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA PRZEBIEG
POLEROWANIA ELEKTROLITYCZNEGO
-skład elektrolitu
-warunki prądu
-temperatura elektrolitu
-mieszanie elektrolitu
-czas trwania procesu
-stopień obróbki przygotowawczej
-obróbka termiczna i odtłuszczenie
ELEKTROLIT powinien być
-wysoką zdolność polerującą
-trwały
-nie działać trawiąco na przedmiot polerowany
-być czynny w możliwie niskich gęstościach
prądu i przy niskim napięciu
-być bezpieczny i wygodny w użyciu.
Mamy trzy zasadnicze elektrolity:
- na bazie kwasu fosforowego i gliceryny-
napięcie od 2-25V
- na bazie kwasu siarkowego i
cytrynowego- napięcie od 2-25V
- na bazie kwasu nadchlorowego i
octowego- wymagaja źródła prądu o
napięciu 40-220V