Konflikty na terenie post
radzieckim.
Patryk Procownik
Plan prezentacji:
1. Związek radziecki.
2. Państwa powstałe po rozpadku
ZSRR.
3. Współczesne konflikty na terenie
post radzieckim.
4. Bibliografia.
• Związek Radziecki
-historyczne państwo leżące w
północnej i wschodniej oraz Azji północnej
i środkowej. Państwo to obejmowało obszar 22
mln km² od M. Bałtyckiego i Czarnego Czarnego
do Pacyfiku, istniało od 30 grudnia 1922 do 26
grudnia 1991.
Mapa podziału administracyjnego
ZSRR w 1989
Obszar postradziecki-
niepodległe państwa, które wyszły ze składu Związku
Radzieckiego w wyniku jego rozpadu w roku 1991.
Termin obszar postradziecki obejmuje 15 następujących państw:
1.Armenia
2.Azerbejdżan
3.Białoruś
4.Estonia
5.Gruzja
6.Kazachstan
7.Kirgistan
8.Litwa
9.Łotwa
10.Mołdawia
11.Rosja
12.Tadżykistan
13.Turkmenistan
14.Ukraina
15.Uzbekistan
Konflikt czeczeński.
Konflikt w Czeczeni jest najdłuższym konfliktem na terenie postradzieckim i jest
to jedyny konflikt trwający na terenie Rosji, który pozostaje nierozwiązany do
dziś ze względu na brak rokowań pokojowych, których odmawia Rosja dążąca
do stłumienia czeczeńskich terrorystów. Pierwsza faza konfliktu trwała w
latach 1994- 96. Przyczyną aneksji była walka z terroryzmem i przywrócenie
konstytucyjnego porządku. Strona rosyjska szybko opanowała stolicę
Czeczenii – Grozny. W skutek udanej walki partyzanckiej strona czeczeńska
odbiła w 1996 roku Grozny. Nastąpiły działania pokojowe. Czeczenia zaczęli
rządzić bojownicy. Skutki wojny były ogromne, smierć poniosło około 60 tys.
ludzi. W roku 1999 wybucha ponownie wojna. Spowodowana ona była
dążeniami separatystów do utworzenia państwa islamskiego w Kaukazie
Północnym , a także serie wybuchów terrorystycznych na terenie Rosji za
które odpowiadali separatyści z Czeczeni. W 2001 roku siły czeczeńskie
rozpoczęły walkę partyzancka trwająca do dziś. W 2002 roku dochodzi do
ataku na teatr w Moskwie, za którym stali separatyści z Czeczeni. Śmierć
ponosi około 170 osób. Do ponownego ataku na dużą skalę dochodzi 1
września 2004 roku na szkołę w Biesłanie. W skutek odbicia śmierć poniosło
około 400 osób.
Konflikt gruzińsko- rosyjski.
Konflikt w 2008 roku wybucha w skutek wkroczenia strony Gruzińskiej do
zbuntowanej republiki Osetii Południowej. Zaraz po tym jak Gruzja zostaje
wyparta 9 sierpnia 2008 roku ze stolicy Osetii następuje ofensywa wojsk
rosyjskich. Wojska rosyjskie, które weszły na teren Osetii Południowej
dalej kontynuowały swoją ofensywę, bombardując cele na terenie Gruzji
m.in. port w Poti oraz bazę wojskową w Senaki. Ponadto władze Gruzji
zarządziły ewakuację Pałacu Prezydenckiego. 10 sierpnia doszło do
pierwszego starcia na morzu pomiędzy flotą rosyjską, a gruzińską, w
wyniku czego jeden bądź dwa kutry gruzińskie zostały zatopione. Rosja w
szybkim tempie zajmowała tereny Gruzji.16 sierpnia zostaje podpisane
porozumienie pokojowe pomiędzy stronami. 8 września Miedwiediew na
spotkaniu z prezydentem Francji Nicolasem Sarkozym obiecał wycofać
wojska z Gruzji właściwej w ciągu miesiąca, wojska rosyjskie wycofały się
z nich 8 października. W czasie wojny do Gruzji udaje się prezydent wraz
z głowami innych państw nadbałtyckich. Udzielają oni tam wiecu poparcia
dla Gruzji. Gruzja ponosi porażkę a Osetia i Abchazja uzyskują
niepodległość uznaną przez kilka państw na czele z Rosją.
Konflikt w Osetii Południowej
• Osetia Południowa jest to terytorium sporne leżące w Północnej części
Gruzji. Zgodnie z prawem należy do Gruzji, ale w 1991r. , władzę
utworzyły republikę, ogłaszając niepodległość .Przyczyną wybuchu wojny
były hasła głoszone o połączeniu Osetii Północnej i Południowej i
utworzenie państwa pod zwierzchnictwem Rosji. Aby do tego nie dopuścić
władzę w Tbilisi wprowadziły w Osetii stan wyjątkowy. Pierwsze walki
wybuchły w 1990 r. , a regularna wojna wybuchła 6 stycznia 1991 roku.
Strona republiki była wspierana przez Rosję. 14 maja1992 roku zawarto
rozejm trwający przez 11 dni . 25 czerwca 1992 roku zostaje podpisane
porozumienie przez prezydenta Rosji i Gruzji. W Roku 2008 po
wielokrotnym ostrzeliwaniu ziem gruzińskich przez Osetyjczyków oraz
ostrzeliwaniu Osetii Południowej przez Gruzję rozpoczynają się działania
zbrojne. Gruzją przystępuje do zajęcia terenu separatystycznego.
Działania rozpoczynają się 7 sierpnia. Gruzja zajmuje Cchinwali. Zostają oni
wyparci ze stolicy Osetii przez stronę rosyjską.. 29 sierpnia strona
rosyjska uznaje niepodległość Osetii i Abchazji przez co strona gruzińska
uznaję to jako aneksje na jej obszary i zrywa stosunki dyplomatyczne z
Moskwa. 7 sierpnia 2008 roku W telewizyjnym wystąpieniu prezydent
Saakaszwili zadeklarował, że w związku z osetyjską agresją zdecydował się
usunąć „kryminalny reżim” i przywrócić „konstytucyjny porządek’’. Strona
gruzińska szybko zajmuje Cchinwali i kontrolując większą część miasta. 9
sierpnia do Cchinwali wkroczyły oddziały rosyjskich armiii przejęły kontrolę
nad miastem. Następuje odwrót Gruzji. 9 sierpnia wojska gruzińskie
zaprzestały działań i opuściły teren autonomii.
Konflikt w Abchazji
• Abchazja teren lezący w północno-zachodniej części Gruzji. W czasach
ZSRR była republiką autonomiczną w składzie Gruzińskiej SRR. Od 1993
roku jest niepodległa, mimo że żadne państwo nie uznało niepodległości
Abchazji. Konflikt gruzińsko- abchaski został wszczęty w 1992 roku
przez stronę gruzińską . Spowodowane to wszystko było trudną sytuacją
po obaleniu prezydenta Gruzji Gamasachurdii oraz narastający konflikt
etniczny między Abchazami a Gruzinami. 14 sierpnia 1992 roku wojska
gruzińskie wkroczyły do republiki Abchazji właśnie pod pretekstem
ukrywających się zwolenników obalonego prezydenta Gamsachurdii i
ochrony kolei łączącej Gruzję z Rosją. Rozpoczęła się wojna. Dzięki
wsparciu Rosji zwycięstwo odnieśli Abchazowie wypierając Gruzinów ze
swoich terenów i uniezależniając się od władz Gruzji. Zaczyna się
proces pokojowy . Wojna trwała rok. Sytuacja ponownie ożywiła się w
2001 roku wyniku walk w Wąwozie Kodorskim, między siłami
abchaskimi a bojownikami. Nie jest jasne kto skierował bojowników do
wąwozu, ale władzę w Suchumi obwiniają za to Gruzję, a to stronę
rosyjska.
Górny Karabach
• Tere leżący w zachodnim Azerbejdzanie i oddalony o 6km od granic z
Armenia. Ludność Karabachu dążyła do wyjścia spod władzy
azerskiej i utworzenia republiki o najlepszych stosunkach z Armenia.
Do tego nie chciały dopuścić władzę w Baku. 10 grudnia 1991 roku
władze Górskiego Karabachu przeprowadziły referendum, w którym
przygniatająca większość mieszkańców opowiedziała się za
niezależnością. Azerska armia wkroczyła na teren Karabachu, jednak
później została wyparta przez słabo uzbrojonych powstańców
ormiańskich. 12 maja 1994 roku gdy teren Karabachu był pod
kontrolą Armenii, podpisane zostało zawieszenie broni. W 2008 roku
następuje przełom w stosunkach azersko- armeńskich , gdy
prezydenci obu państw spotykają się w Moskwie z prezydentem
Miedwiediewem. W listopadzie 2008 roku zostaje podpisane
dwustronnego porozumienia z udziałem rosyjskiego prezydenta w
sprawie Górskiego Karabachu. Tym samym zapoczątkowane zostały
rozmowy na temat rozwiązania konfliktu.
Wojna domowa w
Tadżykistanie
• Konflikt w Tadżykistanie trwał w latach 1992-1997. Liczbę
ofiar szacuje się miedzy 100- 150 tys. Wybuchły one
przeciwko sprawującemu władze komunistycznemu
prezydentu Rahmona Nabijewa. Wojska pod dowodztwem
prezydenta ruszyły do walk przeciwko islamsko-
demokratycznym opozycjonistom. W skutek walk w 1992
roku władze komunistyczne zostają wyparte z Duszanbę. W
1994 roku do władzy dochodzi Emomali Rahmon. Władze
opozycyjne wyniki wyborów uznały za sfałszowane i walki
wybuchły na nowo. Walki ostatecznie przerwano 27 czerwca
1997 roku, gdy w wyniku nacisków Rosji i Iranu podpisano w
porozumienie pokojowe. Na mocy układu
Zjednoczona Opozycja Islamska uzyskała m.in. 30%
stanowisk w administracji rządowej.
Bibliografia:
1. E. Matuszczyk, Narody Północnego
Kaukazu, Historia, kultura, konflikty
1985- 1991
2. A. Palitkowska, Druga wojna
czeczeńska, Wydawnictwo Znak,
2006