CHARAKTERYST

YKA

METOD

EMPIRYCZNYCH

wg. M. Cieślarczyka

METODY BADAŃ NAUKOWYCH

Wg J. Sztumskiego:

•

Obserwacja,

•

Pomiar,

•

Porównanie,

•

Eksperyment.

Wg J. Aponowicza:

•

Obserwacyjna,

•

Monograficzna,

•

Badania dokumentów,

•

Sondażu diagnostycznego,

•

Eksperymentalna,

•

Heurystyczna,

•

Indywidualnych przypadków,

•

Analizy i konstrukcji logicznej,

•

Analizy i krytyki piśmiennictwa,

•

Statystyczna,

•

Symulacji komputerowej.

Często metody badań

empirycznych są mylone z

technikami i vice versa.

Na czym więc polega ta

różnica?

Jeżeli w badaniach

wykorzystujemy więcej niż

jedną metodę to wówczas stają

się one technikami

badawczymi, a zastosowana

metoda określana jest np.

mianem sondażu

diagnostycznego.

Cieślarczyk M., Poradnik metodyczny autorów prac kwalifikacyjnych,
wyd. AON, Warszawa 2002, s. 66.

METODA ANKIETOWA

Jest to metoda badań naukowych, która

polega na stawianiu pytań i

opracowywaniu odpowiedzi.

Odgrywa znaczącą rolę wszędzie tam,

gdzie badaczowi zależy na

wypowiedziach osób badanych i na ich

interpretacji, np. w naukach

społecznych, psychologicznych.

Jest zbiorem pytań stawianych pisemnie

i ma na celu uzyskanie pytań, które będą

pomocne w rozwiązaniu danego

problemu. Odpowiedzi przedstawiane są

statystycznie.

Pieter J., Ogólna metodologia pracy naukowej, Ossolineum, Wrocław
1967.

METODA WYWIADU

Jest bardzo zbliżona do metody ankietowej,

ponieważ również polega na stawianiu pytań

dla określonego celu.

Zasadnicza różnica polega na tym, że w

przypadku wywiadu badacz prowadzi

bezpośrednią rozmowę z respondentem w celu

uzyskania odpowiedzi na nurtującego go

pytania. Jest zwykle utrzymany w swobodnym

tonie.

Wywiad służy do poznania faktów, opinii,

postaw danej zbiorowości.

Niewątpliwą zaletą wywiadu jest obserwowanie

reakcji respondenta.

T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 2001,
s. 91-98.

METODA OBSERWACJI

Jest to metoda polegająca na zamierzonym,

planowanym i systematycznym postrzeganiu oraz

na gromadzeniu i analizowaniu faktów, zdarzeń i

zjawisk.

Charakteryzuje ją:

•

Brak ingerencji badacza w analizowany proces

lub zjawisko,

•

Opis rzeczywistości, stanu,

•

Klasyfikacja (pomiar) i rejestr faktów, czynności.

Wynikiem jest skonstatowanie faktu (opis zjawiska,

procesu).

Frankfort-Nachmias C., Nachmias D., Metody badawcze w naukach
społecznych, Zysk i S-ka, Poznań 2001, r. IX.

METODA EKSPERYMENTU

Polega na wywołaniu lub tylko zmienieniu

przebiegu procesów przez wprowadzenie do nich

jakiegoś nowego czynnika i obserwowanie zmian

powstałych pod jego wpływem.

Składniki:

•

Przyjęcie czynnika eksperymentalnego (zmiennej

niezależnej) i założenie przypuszczalnego

kierunku zmian przez ten czynnik,

•

Weryfikacja słuszności przypuszczeń ( hipotezy

roboczej),

•

Obserwacja i dokładne odnotowanie wpływu

czynnika eksperymentalnego (przy zastosowaniu

różnych technik pomiaru) na zmienną zależną.

Wynikiem jest sprawdzenie teorii, hipotez i praw

naukowych.

Pieter J., Ogólna metodologia pracy naukowej, Ossolineum,
Wrocław 1967.

METODA ANALIZY
DOKUMENTÓW

Polega na gromadzeniu, selekcji, opisie i naukowej

interpretacji interesujących nas fak tów. Jest to więc

analiza polegająca na opisie i interpretacji

konkretnych ele mentów i dokonań w procesie

konkretnego działania.

Badanie dokumentów należy rozpoczynać od ścisłego

określenia celu badań, przyjęcia hipotezy i koncepcji

rozwiązania podjętego problemu.

Niewątpliwą zaletą metody badania dokumentacji jest

możliwość prze prowadzenia analizy porównawczej

określonych wyników, danych, zjawisk i procesów.

Apanowicz J., Zarys metodologii prac dyplomowych z organizacji i
zarządzania, Wyd. WWSD, Gdynia 1997, s. 40.

BIBLIOGRAFIA

•

Cieślarczyk

M.,

Poradnik

metodyczny

autorów

prac

kwalifikacyjnych, wyd. AON, Warszawa 2002.

•

Pieter J., Ogólna metodologia pracy naukowej, Ossolineum,
Wrocław 1967.

•

T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych, Warszawa
2001.

•

Frankfort-Nachmias C., Nachmias D., Metody badawcze w
naukach społecznych, Zysk i S-ka, Poznań 2001.

•

Apanowicz J., Zarys metodologii prac dyplomowych z
organizacji i zarządzania, Wyd. WWSD, Gdynia 1997.