GRUPA SPOŁECZNA
DEFINICJA GRUPY
SPOŁECZNEJ
1)
przynajmniej 3 członków
2)
określony rodzaj członkowska np. w rodzinie – więzy krwi
3)
przypisane funkcje np. funkcja opiekuńcza w rodzinie
4)
odrębność od innych grup, poczucie przynależności do grupy (poczucie „my”)
5)
organizacja grupy (in. struktura grupy) – pozycje, role, władza
6)
wspólne cele i wartości
7)
zachodzące interakcje
8)
pełnienie określonych ról w grupie
9)
system kontroli i sankcji
Podsumowując:
Grupa społeczna to minimum 3 osobowa grupa
ludzi,powiązana ze sobą więzami społecznymi, posiadająca
wspólne wartości
i wspólny cel.
GRUPA A ZBIOROWOŚĆ
grupa społeczna
zbiorowość społeczna
między osobami muszą
zachodzić interakcje
(bezpośrednie „face to face”
lub pośrednie) np. rodzina
świadomość wspólnoty –
poczucie bycia grupą,
postrzegania siebie jako „my”
wenętrznie ustrukturowanie
grupy (matka, ojciec,
dziecko)
między osobami nie
muszą zachodzić
interakcje np.
zbiorowość osób
stojących na przystanku
autobusowym (osoby nie
muszą się wzajemnie
komunikować!!!)
brak świadomości
wspólnoty
brak ustrukturowania
grupy
KATEGORIE GRUP
KRYTERIUM
PODZIAŁU
NAZWA
GRUPY
OPIS
PRZYKŁAD
liczebność
grupy
mała
Składa się
od trzech,
do takiej
liczby
osób, aby
mogły
zachodzić
bezpośredn
ie
interakcje
(face to
face)
rodzina,
sąsiedzi,
młodzieżo
wy gang
uliczny,
mała
wioska,
więźniowie
w jednej
celi
duża
Nie
zachodzą
częste,
bezpośredn
ie
interakcje,
członkowie
często nie
znają się
wzajemnie
studenci
jednego
wydziału,
katolicy,
partia
polityczna
KATEGORIE GRUP
KRYTERIUM
PODZIAŁU
NAZWA
GRUPY
OPIS
PRZYKŁAD
rodzaj
więzi
pierwotna członków
łączą więzi
emocjonalne
, będące
bezintereso
wne
rodzina,
grupa
rówieśnicz
a
wtórna
członków
nie łączą
więzi
emocjonalne
, tworzone
są do
osiągnięcia
określonego
celu
partia
polityczna
KATEGORIE GRUP
KRYTERIUM
PODZIAŁU
NAZWA
GRUPY
OPIS
PRZYKŁAD
trwałość
grupy
istniejące
krótko
Oparte na
przelotnych
kontaktach i
znajomościa
ch
Pasażerowi
pociągu
prowadząc
y rozmowę
grupy
długotrwa
łe
Grupa trwa,
zachowuje
ciągłość i
tożsamość
mimo coraz
to nowych
członków
Naród,
Kościół
KATEGORIE GRUP
KRYTERIUM
PODZIAŁU
NAZWA
GRUPY
OPIS
PRZYKŁAD
Sposób
rekrutacji
Grupy , do
których
jest się
przypisan
ym
Do grupy
wchodzi się
bez
własnego
aktu woli
1.Przez
urodzenie:
rodzina,
grupa
rasowa
2. Przez
przymus:
więzienie,
obóz
zesłańców
Grupy, do
których
przystąpie
nie, jest
dobrowoln
ą decyzją
Do grupy
wchodzi się
z wyboru
Zakład
pracy,
szkoła,
partia
polityczna
INNE KATEGORIE GRUP
NAZWA GRUPY
OPIS
PRZYKŁAD
Formalna
Zalegalizowana, posiadająca
podstawę prawną działania
Organizacja polityczna
Nieformalna
Niezarejestrowana
Subkultura młodzieżowa np.
Blokersi
Zamknięta
Ma określoną liczbę osób i
rygorystyczne kryteria
przyjęcia
Zakon
Otwarta
Nie ma określonej liczby osób,
nie ma problemu z
przyłączeniem
Kibic KKS LECH
Celowa
Tworzona do realizacji
określonych zadań
Komisja śledcza
Bezcelowa
Bez określonego celu
Grupa rówieśnicza
LUDZIE
NALEŻĄ
RÓWNOCZEŚNI
E DO WIELU
GRUP!!!
Najczęściej wymieniane
struktury
wewnątrzgrupowe:
Najczęściej wymieniane
struktury
wewnątrzgrupowe:
socjometryczna
socjometryczna
Powiązanie osób na
zasadzie
pozytywnych i
negatywnych
wzajemnych postaw
Powiązanie osób na
zasadzie
pozytywnych i
negatywnych
wzajemnych postaw
przywództwa
przywództwa
Osoby wiążą ze sobą
stosunki władzy
Osoby wiążą ze sobą
stosunki władzy
komunikowania
się
komunikowania
się
Stosunki wiążące
osoby określane są
ilością
przekazywanych
informacji i ilością
kanałów
informacyjnych
Stosunki wiążące
osoby określane są
ilością
przekazywanych
informacji i ilością
kanałów
informacyjnych
Struktura
socjometryczna
„socjometria” zajmuje się wzajemnymi
oddziaływaniami między ludźmi
zachodzącymi we wszelkich grupach
badania socjometryczne prowadzone są za
pomocą prostego kwestionariusza, polegają
na pytaniu każdego członka badanej
zbiorowości, kogo chciałby mieć do
towarzystwa w toku jakiejś czynności, a kogo
nie
np. chcąc przeprowadzić w tej chwili wśród
Was badanie socjometryczne, zadalibyśmy
każdemu z Was Pytanie:
„Z kim chciałbyś iść w sobotę na imprezę, a z
kim nie?”
z zebranych danych zwrócilibyśmy uwagę jedynie na
wybory pozytywne, bądź te łącznie z odrzuceniami i
za pomocą analizy statystycznej, posługując się
odpowiednimi wskaźnikami moglibyśmy określić:
Podsumowując:
Test socjometryczny pozwala badać stosunki
interpersonalne (wzajemne), jak i układ pozycji w
grupie.
stopień ekspansywności
(impulsywności) grupy
spoistość i zwartość grupy
pozycji każdej jednostki w grupie
podział na podgrupy
Struktura przywództwa
badając strukturę przywództwa w grupie, szukamy
odpowiedzi na pytanie: W jaki sposób i w wyniku czego
jedni członkowie grupy uzyskują władzę nad innymi,
a także w jaki sposób ta władza jest sprawowana i jakie
są skutki stylów jej sprawowania?
takie badanie zostało przeprowadzone przez Roberta S.
Balesa, polegało ono na obserwacji pięcioosobowych grup
(osób nie znających się wcześniej), gdzie każda z nich
otrzymywała informacje dotyczącą jakiegoś problemu i
była proszona o dyskusję oraz znalezienie sposobu jego
rozwiązania. Zachowania wszystkich członków były
obserwowane przez eksperymentatorów ukrytych za
weneckimi lustrami.
w wyniku przeprowadzonych badań Bales doszedł do
następujących wniosków:
- nie ma jednego rodzaju typu osobowości
przywódczej, a typy te zależą nie tylko od cech
przywódcy,
ale i podwładnych
- przywódca pełni w grupie dwie role: organizuje
działania zmierzające do wykonania zadania oraz
zapobiega konfliktom w grupie, dbając o dobre
stosunki i miłą atmosferę
- wyróżnił trzy style przywództwa i ich konsekwencje
dla działań grupy:
STYL
PRZYWÓDZTWA:
AUTORYTARNY
(przywódca
wydaje
polecenia)
DEMOKRATYCZN
Y
(przywódca
konsultuje się z
grupą)
ANARCHICZNY
(przywódca
zachowuje „pełny
luz” i „nie
przejmuje się”
grupą
KONSEKWENCJE
DLA DZIAŁAŃ
GRUPY:
Pojawienie się w
grupie agresji
przejawianej
wobec przywódcy
oraz innych grup
Chęć do pracy oraz
miła atmosfera
Dezorientacja
członków grupy
(początkowo nikt
nie wie co ma
robić)
WŁADZA W GRUPIE
W OBRĘBIE
INTERAKCJI
W OBRĘBIE STOSUNKÓW
SPOŁECZNYCH
W SYTUACJI INTERAKCJI
MIĘDZY DWOMA
OSOBAMI O WŁADZY
DECYDUJĄ OSOBISTE
ATRYBUTY KAŻDEJ Z
JEDNOSTEK TJ.:
PERSWAZYJNOŚĆ LUB
SIŁA FIZYCZNA.
W TYM PRZYPADKU WŁADZA WYNIKA Z
REGUŁ, KTÓRE OKREŚLAJĄ PRAWA I
OBOWIĄZKI PARTNERÓW TZN. SĄ
TAKIE POZYCJE, KTOKOLWIEK BY JE
ZAJMOWAŁ, KTÓRE MAJĄ PRZYPISANĄ
MOŻLIWOŚĆ DECYDOWANIA ZA
INNYCH, ŻĄDANIA CZEGOŚ OD
INNYCH, WYDAWANIA IM POLECEŃ I
ROZKAZÓW np.:
dziecko powinno słuchać rodziców po
prostu i tylko dlatego, że jest dzieckiem,
w relacji rodzic-dziecko władza należy
do rodzica
w wojsku generał ma władzę nad
żołnierzami, a oni są zobowiązani go
słuchać czy im się to podoba czy nie
Struktura komunikacji
badanie nad strukturami komunikacji, można uznać za kontynuację badań nad konsekwencjami
poszczególnych stylów przywództwa, przedstawionych na slajdzie poprzednim
„ Jedno z takich badań polegało na rozdawaniu pięciu osobom kartek z kilkoma znakami
graficznymi, przy czym jeden z tych znaków powtarzał się na wszystkich kartkach. Zadaniem
badanych było stwierdzenie, który to znak.
Ustalono następnie trzy modele ich komunikacji:
krąg - każdy mógł przekazywać informacje wyłącznie swoim sąsiadom;
łańcuch - trzy spośród pięciu osób mogły komunikować się z oboma sąsiadami, dwie zaś jedynie
z sąsiadem z jednej strony;
gwiazda - tylko jedna osoba mogła komunikować się z pozostałymi czterema, które nie mogły
przekazywać sobie informacji.
Badacze zwracali uwagę, jak te różne sposoby komunikacji wpływały na szybkość i dokładność
rozwiązania zadania, a także na to, co działo się wśród rozwiązujących zadanie: na ich zadowolenie,
rolę kierownika i stopień zorganizowania grupy.
W przypadku „kręgu" rola kierownika była nieokreślona, organizacja niestabilna, szybkość i
dokładność wykonania zadania niewielkie, natomiast zadowolenie uczestników bardzo duże.
Krańcowym przeciwieństwem była „gwiazda", w której przypadku rola kierownika była wyraźna,
organizacja stabilna, szybkość i dokładność były duże, natomiast zadowolenie bardzo małe.
„Łańcuch" lokował się między tymi dwoma krańcami.”¹
¹ B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003, Oficyna Naukowa, str.191.
Struktura małej grupy
a wpływ na działanie
Struktura społeczna małej
grupy to układ pozycji
społecznych
z przyporządkowanymi
zadaniami
np. STRUKTURA
SPOŁECZNA RODZINY
Członkowie pełnią określone
role i działają zgodnie
z przyjętymi normami
i wartościami, realizując
określone cele.
OJCIEC
DZIECKO
MATKA
BIBLIOGRAFIA:
B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003,
Oficyna Naukowa.
P.Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2002,
Znak.
DZIĘKUJEMY ZA
UWAGĘ
Karolina Potocka
Bartosz Buśko
Szymon Kowalczyk
Radosław Kasperski