UMOWY

CZARTEROWE

mgr inż. kpt.ż.w. Mirosław

Wielgosz

2

Tramping - charakterystyka

• ładunki:

– masowe

(bulk cargo)

– półmasowe

(semi bulk)

• tarcica pakietowana
• logi drewniane
• kopalniaki itp.,

– płynne

• zasięg

(range)

lub port za/wyładunku

oznaczane w umowach czarterowych

3

Tramping - charakterystyka

• frachty negocjowane indywidualnie w

umowach czarterowych

np:

– inna stawka na tej samej trasie za statek z

urządzeniami przeładunkowymi

(geared ship)

– inna bez urządzeń ładunkowych

(gearless

ship)

4

Tramping - charakterystyka

• jedna podróż jako jeden cykl

eksploatacyjny

• w trampingu (suchym) podróż liczona

jest od zakończania wyładunku

(discharging completed)

do

zakończenia wyładunku

• trampingu (mokrym) podróż liczona

jest od odłączenia węża po wyładunku

(hose disconected)

do odłączenia węża

Rodzaje czarterów

I.

Czarter na czas -

TIME

CHARTER

II.

Czarter na podróż –

VOYAGE

CHARTER

III.

Czarter gołej burty / czarter
statku gołego -

BAREBOAT

CHARTER

(rzadziej DEMISE

CHARTER)

5

6

Strony umowy czarterowej

• carrier

– przewoźnik (armator,

czarterujący „bare boat”, managing
owner, operator)

• charterer

– czarterujący (sprzedawca,

nabywca, gestor ładunku) – który
może być jednocześnie załadowcą

(shipper)

lub odbiorca

ładunku

(consignee, receiver)

7

Umowy czarterowa

• CHARTER PARTY

•gotowe formularze np. :

BIMCO

•www.bimco.org

8

Przewóz ładunku

Przez umowę przewozu ładunku przewoźnik

podejmuje się, za wynagrodzeniem,
przewiezienia rzeczy drogą morską.

Umowa przewozu ładunku może:
1) stanowić, że przewoźnik odda całą albo

określoną część przestrzeni ładunkowej
statku pod ładunek na jedną lub więcej
podróży

(umowa czarterowa),

albo

2) dotyczyć przewozu poszczególnych rzeczy

lub ładunku określonego według rodzaju,
ilości, miary lub wagi (umowa bukingowa).

9

Przewóz ładunku

Przewoźnik obowiązany jest dołożyć

należytej staranności, aby przy rozpoczęciu
podróży statek był zdatny do żeglugi,
właściwie wyposażony, zaopatrzony i
obsadzony załogą, a ponadto aby jego
ładownie, chłodnie oraz wszelkie inne
pomieszczenia, do których są ładowane
towary, były przed rozpoczęciem podróży
przygotowane i oprowadzone do stanu
odpowiedniego do przyjęcia, przewozu i
zabezpieczenia ładunku, stosownie do jego
właściwości.

Określenia:
SEAWORTHINESS, SEAWORTHY SHIP

10

Przewoźnik obowiązany jest
podstawić statek gotowy do
ładowania w ustalonym miejscu i
czasie oraz pozostawić go tam na
przewidziany okres ładowania, a
gdy został umówiony przestój -
także na okres przestoju.

Określenia:

laydays, laytime
delivery, redelivery

11

Ładunek umieszcza się na statku
według uznania przewoźnika.

Umieszczenie ładunku na pokładzie
wymaga zgody załadowcy, chyba że
chodzi o ładunki przewożone w
kontenerach zamkniętych,
przyjmowanych na statek
przystosowany do takiego przewozu,
lub o ładunki, które zwyczajowo są
przewożone na pokładzie.

12

Czarter na czas – „Time Charter”

”

Przez umowę czarteru na czas,
armator zobowiązuje się za
wynagrodzeniem oddać
czarterującemu do dysponowania
statek obsadzony załogą na
oznaczony czas albo na okres
jednej lub kilku następujących po
sobie podróży w celu określonym
umową.

13

Armator, który zawarł umowę czarteru
na czas, obowiązany jest na umówiony
termin oddać czarterującemu do
dysponowania statek w stanie zdatnym
do żeglugi,
należycie wyposażony, obsadzony
odpowiednią załogą oraz przystosowany
do celów przewidzianych umową.

Określenia:
Laydays
Laytime

14

Armator obowiązany jest utrzymywać
statek przez cały czas trwania czarteru
w
stanie określonym powyżej, opłacać
załogę oraz zapewnić należne jej
świadczenia.

Okreslenia:
hire
on hire
off hire

off hire clause

•klauzula stanowiąca, że okres

trwania czarteru ustaje na czas
awarii statku

•W umowie czarterowei podany

jest dopuszczalny czas na
usunięcie awarii (np. 12 godz., 24
godz.)

15

16

Czarterujący jest wolny od obowiązku
płacenia armatorowi opłaty
czarterowej
za okres niezdatności statku do
eksploatacji wskutek braków lub
uszkodzeń statku bądź wskutek
niedostatecznej załogi lub braków w jej
zaopatrzeniu;

w okresie tym czarterujący jest wolny
także od obowiązku ponoszenia
kosztów
eksploatacji statku.

17

Klauzule umowy czarterowej

• strony umowy
• statek
• ładunek
• port za/wyładunku
• gotowość do za/wyładunku
• czas przeładunku
• koszty przeładunku
• bieg i rozliczanie czasu dozwolonego
• fracht

18

Klauzule umowy czarterowej

cd.

• fracht
• agenci
• formularze

czarterów

19

!!! Obecnie bardzo rzadko na statku

dostępna jest umowa czarterowa
(Charter Party) – szczegóły umowy
podaje „Instrukcja na podróż”
(Voyage Instruction)

20

Statek

• określona nazwa statku

• or substitute

(o parametrach nie

gorszych niż wymieniony z nazwy)

• or sister ship

(lub statek bliźniaczy)

21

PORT

22

Port/zasięg za/wyładunku przykłady

oznaczania

• NOLA
• USWC (USPC)
• USEC (USAC)
• Northern Europe

Rotterdam-
Hamburg Range
(NERHR)

• ZARAG
• Spain, French

Bay

• France Med.

Coast

• Black Sea

23

Port/zasięg za/wyładunku przykłady

oznaczania

• 1 safe port aaaa (always afloat

always accessible)

• 1 safe port aa (always afloat)
• 2 (3) safe ports naabsa (not always

afloat but safe aground)

• 1 port, 2 safe berths aaaa

24

Ładunek

• ilość często określana jako:

„full and

complete cargo of …”

- ilość limitowana

nośnością lub objętością ładowni

- lub dostępnym zanurzeniem
• masd (maximum allowable sailing draft)
• madd (maximum allowable departure

draft)

np.: 12,50 m sw

• sw, bw, fw (seawater, brakish water, fresh

water)

lub

25

Sposoby określanie ilości ładunku w

czarterach

• fix, min/max, exactly 20 000 tons

• not less than 20 000 tons

• abt. 20 000 tons

• dokładnie … ton

• nie mniej niż … ton

• około … ton (zwyczajowo +/- 5 %)

26

Sposoby określanie ilości ładunku w

czarterach

• 20 000 tons 2% molo (moloo)

• 20 000 ton +/- 2% opcji armatorskiej

(2% more or less owner’s option)

-

dokładnie określa statek składając
notę gotowości (Notice of Readiness -
NOR)

27

Sposoby określanie ilości ładunku w

czarterach

• between 20 000

– 21500 tons

• minimum 20

000, maksimum
21 500 ton

28

Gotowość statku do za/wyładunku

• arrived ship (musi przypłynąć)

• in all respects ready for laoding /

discharging

• NOR must be served on … (… arrival

rds…)

29

Gotowość statku do za/wyładunku -

notyfikacja

• approximate notice – nota

orientacyjna (zależnie od czasu
podróży)

• definitife notice – nota definitywna,

na kilka dni przed przybyciem do
portu

• ETA (estimated time of arrival) –

72,48, 24 godz.

• Notice of Readiness (NOR) – nota

gotowości (!!! pisemna !!!)

30

Nota gotowości –

Notice of Readiness

!!! możliwości składania NOR określa

umowa czarterowa

Przeważnie określone jako:
• within 24 hrs SHINC

(sundays,holidays

including)

• within 24 hrs SHEX

(sundays, holidays

excluding)

• within office hours SHEX

Spotkamy także: SSHINC,..

(saturdays,

sundays, holidays including…)

31

Nota gotowości –

Notice of Readiness

• pomoc w złożeniu noty gotowości

jest obowiązkiem agenta.

• w przypadku kotwiczenia na redzie

NOR składa się z redy (można przez
agenta)

• szczegóły składania NOR określa

instrukcja na

podróż

(voyage

instruction)

32

Bieg i rozliczenie czasu dozwolonego

(laytime)

- zależy od złożenia i przyjęcia NOR

oraz ustaleń umowy czarterowej

Rozpoczyna się:
• od złożenia NOR, lub
• o godz. 1300, gdy NOR złożono w

godz. biurowych przed południem,
lub

• o godz. 0800 następnego dnia, gdy

NOR złożono w godz. biurowych po
południu

33

Bieg i rozliczenie czasu dozwolonego

• przekroczenie przez za/wyładowcę

czasu dozwolonego powoduje
przejście statku na przestój
(demurrage)

• zwyczajowa stawka demurrage

odpowiada stałym dobowym kosztom
statku

• za/wyładowcy przysługuje premia za

pośpiech

(despatch money)

–

jednak

obecnie w większości umów widnieje klauzula

”no

dispatch”

34

Bieg i rozliczenie czasu dozwolonego

Rozliczenie czasu dozwolonego
wykazuje tzw. „taśma czasu

”

(time

sheet)

… przeważnie podpisywana przez

statek z uwagą „for owner’s further
approval”

35

Zestawienie faktów –

Statement of

Facts

• sporządza AGENT, podpisuje kapitan

na wyjście statku

• Obejmuje czas od „ Arrived road …

do DOP (dropping outside pilot)

• Najważniejsze pozycje SOF:

- arrived road

- NOR tendered
- NOR accepted

- dropped anchor

36

Statement of Facts

- anchor up
- POB
- berthed
- loading / discharging commenced
- stoppages
- loading completed
- POB
- sailed
- DOP (dropping outside pilot)

37

Fracht

(freight)

• jest to wynagrodzenie przewoźnika

od czarterującego

• płatne od ilości przewiezionego

ładunku

(!!! plus ewentualnie martwy

fracht!!!)

• często określany od statku

(lumpsum)

38

Agent

• charterer’s agent – generalnie

wyznacza czarterujący (w umowie
czarterowej lub określa jako „…to be
nominated later”)

• przewoźnik może wyznaczyć swojego

agenta (supervising, protecting
agent) lub zlecić w części dot. swoich
interesów obsługę agentowi
czarterującego (sprawy załogowe,
techniczne…)

39

Formularze umów czarterowych

• gotowe formularze np. BIMCO

(Baltic and International Maritime
Council)

• kolejno numerowane klauzule

„Charter party” składa się z 2 części:
1) Część I – każdorazowo uzgadniana i

wypełniana

2) Część II – standardowe klauzule

(wykreślanie, wybór opcji)

40

Formularze umów czarterowych

• Klauzule dopisywane

(

raider

,

appendix)

!!! w przypadku niejednoznaczności

lub sprzeczności / nakładania się
klauzul drukowanych i dopisywanych

AKTUALNE SĄ RAIDERY

!!!

41

Koszty przeładunku

• GROSS TERMS

– koszty przeładunku,

sztauowania i trymowania ponosi
przewoźnik

• NET TERMS:

1) FIO (free in and out)

– przewoźnik

nie ponosi kosztów przeładunku z
wyjątkiem sztauowania i trymowania

42

Koszty przeładunku

2) FIO and stowed trimmed (free in

and out and stowed/trimmed)

–

przewoźnik nie ponosi żadnych
kosztów przeładunku

3)

FIO and spot/grab trimmed (free in

and out and spot/grab trimmed)

–

przewoźnik nie ponosi żadnych
kosztów przeładunku i
mechanicznego trymowania

43

Koszty przeładunku

!!! dodatkowe koszty pracy dokerów,

kierowców itp.. (np. nadgodziny)
pokrywa strona która je zleciła !!!

44

Czartery

• czarter na podróż (voyage charter)

- single voyage charter

(port

załadunkowy – port wyładunkowy)

-

round voyage

charter (czarter na

podróż okrężną) – port załadunkowy –
port wyładunkowy – (port
załadunkowy) – port wyładunkowy

(ten co na początku czarteru lub ten
sam zasięg –

range

)

45

Czartery

-

consecutive voyages charter

(czarter

na podróże konsekutywne) – kolejne
po sobie następujące podróże na
jednakowych warunkach

46

Czartery

• Bareboat

charter – czarter gołej burty

- zawierany na okres zwykle kilkuletni
- czarterujący przejmuje obowiązki

armatora w zakresie technicznego
utrzymania statku

- czarterujący wykazany jest w

„Certificate of Registry”

- ponosi odpowiedzialność za szkody

wyrządzone przez statek

47

Bareboat charter

- czarterujący obsadza statek własną

załogą

- może zmienić banderę
- !!! odpowiada za dokumenty i

certyfikaty stakowe !!!

- odpowiada za wyposażenie statku

!!! Armator ma prawo do kontroli

utrzymania stanu technicznego

statku

Definicje

• Laycan - Laydays & Cancelling Date –

najwcześniejsza i najpóźniejsza data w których
statek musi być gotowy do załadunku lub
przekazany czarterującemu (ready to load at
the port or be delivered to the time charterer).

• Laydays – okres czasu (dni) w których statek

musi przybyć do portu (na redę) załadunkowego
gotowy do załadunku

• Laytime – czas dozwolony na operacja

załadunku / wyładunku bez skutkowania
przestojem (demurrage).

Laytime

Laytime

Załadowca /

Wyładowca

Time

Sheet

Załadowca /

Wyładowca

Time

Sheet

Statek / Agent

Statemen

t of Facts

Statek / Agent

Statemen

t of Facts

Bieg czasu: Laydays - Laytime

Laydays

Laytime

Extensio

n of

Laydays

Demurrag

e

Despatc

h

Lo

a

d

in

g

D

a

y

Lo

a

d

in

g

D

a

y

C

a

n

ce

lli

n

g

D

a

y

C

a

n

ce

lli

n

g

D

a

y

N

O

R

S

ta

rt

La

y

ti

m

e

N

O

R

S

ta

rt

La

y

ti

m

e

S

to

p

La

y

ti

m

e

S

to

p

La

y

ti

m

e

Możliwe

obniżeni

e

frachtu

Zależy od

złożenia,

przyjęcia

NOR i

ustaleń

umowy

Kto, komu

płaci

(Dispatch,

Demurrage

) ???

Layca

n