Uczenie się
motoryczne.
Klasyfikacja ruchów
człowieka
Rys historyczny:
Pierwsze próby klasyfikacji ruchów
człowieka na użytek wychowania
fizycznego dostrzegamy w czasach
nowożytnych i to dopiero w okresie
oświecenia. Zainteresowanie się nauki
zagadnieniem systematyki ruchów
człowieka datuje się dopiero na
przełomie XIX i XX wieku.
Zapoczątkował je Pawłow.
Teoria o wyższych czynnościach
nerwowych (Pawłowa):
„Zadaniem fizjologii jest stwierdzenie
i systematyzowanie tych
podstawowych i prostych czynności
układu nerwowego, z jakimi zwierzę
(i człowiek - Gilewicz) przychodzi na
świat, a do których później w jego
osobistym życiu, dzięki swoistym
procesom doczepiają się i
nawarstwiają na siebie czynności
bardziej złożone”.
Systematyką lub klasyfikacją ruchów
człowieka zajął się na początku XX
wieku prof. Zygmunt Gilewicz –
absolwent Uniwersytetu w Kijowie.
Stworzył „Systematykę ruchowych
czynności człowieka”.
Hierarchiczna struktura działań
ruchowych
Ruchy elementarne – są to ruchy wykonywane w jednym
stawie, często na zasadzie odruchów; wyróżniamy wśród nich:
prostowanie, zginanie, odwodzenie, przywodzenie,
nawracanie, odwracanie, tyło- i przodozgięcie; ruchy te
posiadamy po urodzeniu.
Akty ruchowe – to zbiór połączonych ruchów
elementarnych np.: zginanie kończyny w
stawie łokciowym wraz ze zginaniem i
prostowaniem ręki.
Czynności ruchowe – to zbiór aktów ruchowych
mających cel i różniących się od aktów ruch.
jakościowo; czynności ukierunkowane na
realizację skomplikowanego zadania.
Systematyka ruchów wg Gilewicza:
1. Elementy ruchowe:
•
Wrodzone
•
Nabyte
2. Akty ruchowe:
•
Chwyty, pchnięcia, uderzanie, ciosy, szarpnięcia
3. Działanie ruchowe:
•
Życiowe np.: piłowanie, prasowanie, przesuwanie
•
Sportowe np.: bieganie, skakanie, balansowanie,
wymachiwanie
4. Czynności ruchowe:
•
Życiowe np.: sprzątanie, pranie
•
Sportowe np.: rzuty, skoki, biegi, przeskoki, pływanie, pełzanie
5. Postępowanie (dostosowanie czynności do celu i
sytuacji):
•
Np.: praca stolarzy, kowali; taktyka sportowa
Podział czynności ruchowych:
Czynności sportowe – to czynności, które
są niezbędne do uprawiania sportu np.:
pływanie kraulem, rzut oszczepem,
pchnięcie kulą.
Czynności sportowe – to celowe i
świadome działanie ruchowe wyróżniające
się szczególną, złożoną z określonych
sekwencji strukturą dowolnych ruchów,
ukierunkowanych na przewidywany cel,
rozwiązanie określonego zadania
sportowego.
Akty ruchowe a czynności
ruchowe:
• Biologia i natura
zwierząt
• Walka o
przetrwanie
• Zjawisko
kulturowe
• Wyniki
doświadczeń oraz
przemyśleń
• Chęć realizacji
konkretnego
zadania
• Np.: kot skacze
wysoko, ale nie
skoczy flopem, pies
umie pływać ale
nie kraulem
Fenomen kulturowy czynności
ruchowych wg Grossing:
• Czynności ruchowe – to nie fenomen
biologiczny, lecz kulturalny, który jest
rezultatem decyzji człowieka i pojawia się
w ruchach dowolnych. Nie musimy
nauczać ruchów elementarnych i aktów
ruchowych, bo te rozwijają się i doskonalą
w naturalnych warunkach otoczenia.
Niezbędne jest natomiast nauczanie
czynności sportowych, ukierunkowanych
na realizację zadań psychomotorycznych.
Dziękuję za uwagę!!