Partnerstwo
edukacyjne w
wybranych
koncepcjach
pedagogicznyc
h
Partnerstwo edukacyjne
Partner
to osoba przyczyniająca się do
powstania
pewnej całości, ale stanowiąca też jej element.
Partnerzy wiążą się zawsze w określonym
współdziałaniu, bez niego partnerstwo nie
istnieje.
Partnerstwo
= wspólny cel, dobrowolność
udziału i względna równość udziału, względna
równość partnerów, dążenie do określonej
korzyści lub dzieła, określenie obowiązków,
regulacja prawna i moralna stosunku,
zobowiązanie do lojalności
Partnerstwo istnieje jedynie w
określonych
warunkach:
potrzebne są co najmniej dwie osoby,
akceptacja drugiej osoby,
wzajemne zaufanie partnerów,
sfera wspólnych celów i wartości,
wymiana dóbr (życzliwość, pomoc, rada, wzajemne
dzielenie sukcesów i porażek)
Partnerstwo edukacyjne c.d.
Partnerstwo edukacyjne można określić jako
rodzaj spółki, w której partnerzy, ustaliwszy
warunki współdziałania, realizują wspólne cele
związane z edukacją.
Jest to z drugiej strony jednak interaktywna
formuła, rodzaj relacji, wzajemnego wpływu,
jakie wywierają na siebie interaktywne
jednostki oraz środowiska edukacyjne.
Trzecią perspektywą znaczeniową może być
rozumienie partnerstwa jako wspólnoty.
Partnerstwo edukacyjne i
kapitał społeczny w ujęciu
Joyce L. Epstein.
Joyce L. Epstein jest twórczynią teorii partnerstwa
edukacyjnego. Według niej partnerstwo edukacyjne
jest pewnego rodzaju „przymierzem rodziny, szkoły
oraz najbliższego im społecznego otoczenia w celu
osiągnięcia przez dziecko maksimum jego możliwości
rozwojowych”.
Wszystkie te sfery życia dziecka mają się
wzajemnie przenikać tworząc wspólnotę myśli i
działania, nie tracąc przy tym swojej indywidualności
(„Szkoła nie może i nie powinna zastępować domu,
dom szkoły itd.”).
Typologia współdziałania rodziny, szkoły i
społeczności lokalnej wg Joyce L. Epstein:
1.
RODZICIELSTWO
– obejmuje aktywności
prowadzące do wzajemnego zrozumienia ról ( ucznia
w rodzinie; syna, córki – w klasie).
2. KOMUNIKACJA – przebiega w dwóch układach:
szkoła-dom, dom-szkoła. Szkoła to strona inicjująca i
bardziej aktywna.
3. WOLONTARIAT – forma współpracy rodziców ze
szkołą, gdzie rodzice mogą wykazać się swoja wiedzą
i umiejętnościami służąc tym samym uczniom,
nauczycielom, szkolnej administracji i innym,
wspierając ich pracę.
4.NAUKA
DOMOWA
–
wszelka
działalność
edukacyjna podejmowana przez ucznia w domu:
zarówno prace domowe jak i sytuacje edukacyjne
wywołane przez otoczenie domowe.
5.WSPÓŁZARZĄDZANIE – uczestnictwo rodziców w
podejmowaniu decyzji, dotyczących szkoły i uczniów.
6.WSPÓŁPRACA Z GMINĄ – doprowadza do
wspólnotowych form życia, szkoła może być centrum
życia społecznego.
Wybrane
koncepcje
partnerstwa
edukacyjnego
Koncepcja
„przezroczystej
szkoły”
Twórca koncepcji:
Jerold Bauch, amerykański badacz relacji
rodzice – szkoła.
na podstawie swoich badań stworzył projekt
„The Transparent School Model” realizowany
od wielu lat w USA.
Na czym polega projekt ,,The Transparent School Model?”
Projekt miał na celu przełamanie granicy jaka
dzieliła dom ze szkołą.
Opierał się na telefoniczno – komputerowej
korespondencji pomiędzy nauczycielem a
rodzicami wychowanków. Nauczyciel każdego
dnia po zakończonych zajęciach nagrywał
najistotniejsze wiadomości dotyczące lekcji czy
pracy domowej, a rodzice dzwoniąc do szkoły
odsłuchiwali tych informacji, dzięki czemu
biegle orientowali się w sytuacji szkolnej
swoich dzieci nie wychodząc z domu.
Odczytując hasło ,,przezroczysta szkoła” zakładamy, że jest to szkoła:
otwarta na otoczenie,
bez wewnętrznych tajemnic,
chętna do współpracy z rodzicami oraz
społecznością lokalną.
Współpraca szkoły z rodzicami
wspieranie rodziców w ich aktywnościach
edukacyjnych i wychowawczych podejmowanych w
domu.
-pojmowanie szkoły przez rodzica jako instytucji w
której znajdzie pomoc w swoich działaniach wobec
dziecka, a nie jako placówkę opiekuńczą, która
zajmie się jego dzieckiem we wszystkich obszarach
i uwolni go od obowiązku edukowania swoich dzieci.
„Przezroczysta szkoła” to placówka:
posługująca się najnowszymi zdobyczami techniki,
wychodząca z inicjatywą do lokalnej społeczności,
wspierająca więzi międzyludzkie,
umożliwiająca poznanie najbliższego środowiska,
której centrum będzie życie towarzyskie,
otwierająca możliwości kształcenia permanentnego
(ustawicznego), kształcenie w szkołach dla
dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie
wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji
zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby,
które spełniły obowiązek szkolny.
KONCEPCJA „SZKOŁY ELASTYCZNEJ”
Twórca koncepcji:
Roland Meighan
opisuje założenia swojej koncepcji w
książce Edukacja elastyczna. Jutro
Twojego dziecka decyduje się dzisiaj
(Toruń 1991)
Co to znaczy ,,Nauczanie elastyczne?”
Nauczanie „dające się rozciągnąć” na inne
miejsca, programy, metody i formy edukacji
oraz odmienne role pełnione przez poszczególne
podmioty uwikłane w jej proces.
W koncepcji tej najważniejsza jest
podmiotowość jednostki i jej samosterowalność
w dążeniach rozwojowych. Wydajność i możliwości
edukacyjne domu to podstawa do skuteczności
zindywidualizowanej pracy edukacyjnej. Z
koncepcji tej wynika, że zrozumienie zależności:
podmiotowość – indywidualizacja –
partnerstwo – rozwój; to warunek do
„elastyczności” w partnerstwie edukacyjnym.
Nauka domowa jako główna forma nauczania w koncepcji ,,elastycznej
szkoły”
Nauka domowa charakteryzuje się:
realizowanym programem nauczania
odpowiednim do wieku i możliwości dziecka,
dużą swobodą w sposobie realizacji przez rodzica
nauczającego,
rodzic musi spełniać określone warunki aby taka
„pracę” podjąć.
Problem w nauczaniu domowym:
dotyka głównie partnerstwa szkoły z rodzicami,
rodzic-nauczyciel nie powinien być pozostawiony sam
sobie,
obowiązki szkoły nie powinny się ograniczać tylko do
testów kontrolnych wiedzy ucznia,
szkoła powinna służyć rodzicom pomocą,
poddawać pomysły,
wspierać materiałami dydaktycznymi,
prowadzić specjalne kursy, zajęcia o charakterze
edukacyjnym,
organizować otwarte lekcje i inne zajęcia szkolne dla
rodziców chcących prowadzić naukę domową jak i dla
tych którzy już ją praktykują.
Edukacja domowa w Polsce
Edukacja domowa (określana jako "spełnianie
obowiązku szkolnego poza szkołą") jest
rozwiązaniem dopuszczonym w polskim systemie
prawnym, choć praktykowanym przez niewielką
liczbę polskich rodzin. Dziś edukację domową w
Polsce umożliwia art. 16 ust. 8 do 14. ustawy z dnia
7 września 1991 r. o systemie oświaty.
KONCEPCJA SZKOŁY JAKO
INTERPROFESJONALNEJ WSPÓLNOTY
Koncepcja ta nakłada duży nacisk na partnerstwo szkoły z
różnymi instytucjami wspierającymi placówkę,
personelem szkoły, który nie zajmuje się nauczaniem,
lecz dostarczaniem wsparcie w zakresie zdrowia i innych
potrzeb społecznych. Na tym gruncie wyrasta partnerstwo
edukacyjne pomiędzy szkoła a uniwersytetami,
przedsiębiorstwami (lokalnym biznesem). Co w
konsekwencji pociąga za sobą przenikanie się sfer z
pogranicza przeróżnych dziedzin życia, w tym również
tych zupełnie nie związanych z nauczaniem lecz
wpływającymi na rozwój dzieci, rodziny i w ogólne
społeczności lokalnej
Pewne jest, że szkoły powinny stawać się miejscami
przenikania się poszczególnych specjalności służących
dziecku i rodzinie, miejscem wielospecjalizacyjnej praktyki
dokonującej się w warunkach porozumienia i współpracy.
Tendencje w rozwoju partnerstwa edukacyjnego
Tworząc nowe koncepcje, programy
nauczania czy ostatecznie reformy edukacji
należy w nowym świetle postawić dziecko. Nie
możemy tak jak dawniej patrzeć na nie tylko
jako ucznia, dzisiejszy świat wymaga od nas
spojrzenia na dziecko bardziej otwartego i
szerszego – jako członka społecznej
wspólnoty, najwyższą wartość, podstawę do
budowania kapitału ludzkiego.
Kategorie pojmowania nauczyciela (kształcenia dziecka) służące spojrzeniu na ucznia
w „nowym” kontekście wg M. Mendel:
Kontekstowość;
postawa wobec dzieci, rodzin i ich życia;
orientacja na partnerstwo;
DZIĘKUJEMY ZA
UWAGĘ