TEMAT: NA CZYM POLEGA ODDYCHANIE

WEWNĄTRZKOMÓRKOWE?

BIOLOGIA
PULS ŻYCIA
NOWA ERA
PODR. STR. 118

ZNACZENIE ODDYCHANIA BEZTLENOWEGO

Na czym polega
oddychanie
wewnątrzkomórkowe?

Oddychanie wewnątrzkomórkowe jest to

biochemiczny proces rozkładu (spalania)

związków organicznych przy udziale tlenu

w celu wytworzenia energii.

Energia powstała w wyniku tego procesu

jest magazynowana w postaci

wysokoenergetycznych związków

organicznych np. ATP.

Poza energią w procesie tym powstają

produkty uboczne w postaci wody,

dwutlenku węgla .

TLEN

TLEN

ENERGIA

ENERGIA

ZWIĄZKI

ORGANICZNE

- CUKRY

- TŁUSZCZE

- - -BIAŁKA

ZWIĄZKI

ORGANICZNE

- CUKRY

- TŁUSZCZE

- -

-BIAŁKA

PRODUKTY

UBOCZNE:

- WODA

- DWUTLENEK WĘGLA

- MOCZNIK

PRODUKTY

UBOCZNE:

- WODA

- DWUTLENEK WĘGLA

- MOCZNIK

KOMÓRKA

KOMÓRKA

Schemat oddychania

wewnątrzkomórkowego

Roztwór wodorotlenku wapnia w wodzie

nazywa się wodą wapienną. Wodorotlenek

wapnia, wchodzi w reakcję z dwutlenkiem

węgla, który jest składnikiem atmosfery,

zgodnie z poniższym równaniem:

CO

2

 + Ca(OH)

2

 = CaCO

3

 + H

2

O

W reakcji tej otrzymujemy wodę oraz

węglan wapnia.

Węglan wapnia powoduje mętnienie

roztworu.

W przypadku niedoboru tlenu, w komórce może zajść
proces oddychania beztlenowego. W jego wyniku
również produkowana jest energia z glukozy, ale
produktem ubocznym jest kwas mlekowy. Zjawisko
takie obserwujemy np. podczas intensywnych ćwiczeń
fizycznych prowadzących do powstawania tzw.
zakwasów w mięśniach. Proces oddychania
beztlenowego ilustruje równanie:

GLUKOZA

GLUKOZA

ENERGIA

ENERGIA

KWAS

MLEKOWY

KWAS

MLEKOWY

Proces oddychania komórkowego jest doskonałym
przykładem współpracy różnych układów w organizmie
człowieka:

o tlen pobierany jest przez układ oddechowy i

dociera do komórki za pośrednictwem krwi,

o związki organiczne pochodzą z pokarmów

trawionych w układzie pokarmowym i roznoszone

są przez krew,

o dwutlenek węgla, również transportowany przez

układ krwionośny, jest usuwany poprzez układ

oddechowy,

o mocznik usuwany jest przez układ moczowy, a

jego transportem zajmuje się krew,

o nadmiar wody usuwany jest przez układ

moczowy, oddechowy (para

wodna) i skórę.

JAKĄ ROLĘ PEŁNIĄ

MITOCHONDRIA?

Oddychanie wewnątrzkomórkowe zachodzi w
każdej żywej komórce naszego organizmu w
organellum zwanym mitochondrium. Szczególnie
dużo mitochondriów posiadają tkanki o dużym
zapotrzebowaniu energetycznym np. tkanka
mięśniowa poprzecznie prążkowana.

JAKĄ ROLĘ PEŁNI

ATP

W ORGANIZMIE?

Adenozynotrójfosforan jest

najpowszechniejszym akumulatorem i

przenośnikiem energii we wszystkich

żywych układach.

- ATP pod względem chemicznym

jest zmodyfikowanym nukleotydem

zbudowanym z zasady azotowej – adeniny,

cukru – rybozy oraz z trzech reszt

fosforanowych.

Na co organizm człowieka zużywa
energię?

WYKONAJ SCHEMAT ZESZYCIE

Na co organizm człowieka zużywa
energię?

Energia chemiczna zgromadzona w ATP jest w

miarę potrzeb organizmu przekształcana w inne

rodzaje energii np.: cieplną, mechaniczną,

elektryczną.

Organizm człowieka potrzebuje energii do

wszystkich procesów życiowych, a w

szczególności:

 wykonywania ruchów,
 pracy narządów wewnętrznych,
 utrzymywania stałej temperatury organizmu

(36,6

0

C).