Odżywianie w
ciąży
Odżywianie w ciąży ma wpływ na rozwój płodu i stan matki. W ciąży następuje zwiększone zapotrzebowanie na wiele składników
energetycznych. Nie jest to jednak ilość „za dwoje”, jak często słyszą ciężarne, ale „dla dwojga”. Wystarczy na to o 300-500kcal, czyli o
jedną kanapkę więcej w ciągu dnia. Nie ma sensu się przejadać, trzeba jeść tyle ile się potrzebuje i tak by zarówno mama jak i dziecko
dostali wszystkie niezbędne składniki.
Dieta przyszłej mamy powinna być zrównoważona. Bardzo ważne jest by była bogata w substancje mineralne i błonnik, ponieważ
podczas ciąży często występują zaparcia. Dlatego dietę należałoby wzbogacić w warzywa, zmienić pieczywo na ciemne. Sprawdzają się
także otręby owsiane- dodane do jogurtu lub surówki (łagodniej działają jednak otręby przegotowane, dlatego warto np.użyć ich do
zagęszczania zupy zamiast mąki). Istotna jest też zmiana przypraw i to nie tylko w ciąży. Gotowe mieszanki przypraw zawierają
glutaminian sodu, który niekorzystnie wpływa na układ krążenia u matki i szkodzi dziecku. Zamiast nich lepiej użyć ziół. Sól można
stosować, ale w bardzo ograniczonej ilości, ponieważ zatrzymuje wodę w organizmie i przez to powstają obrzęki nóg i opuchlizna.
Kolejną istotną sprawą jest kwestia przyrządzania mięsa. Dużo zdrowsze jest gotowanie lub pieczenie niż smażenie. Dotyczy to także
innych produktów, jeśli można przygotować je inaczej niż smażąc to warto wybrać tę alternatywę. Nie oznacza to jednak, że trzeba
rezygnować zupełnie ze smażenia tylko zmniejszyć ilość potraw sporządzonych w ten sposób do 2 w miesiącu. Ciężarna powinna unikać
także wędlin kupowanych w sklepie, ponieważ są one przyprawiane szkodliwymi dla dziecka substancjami chemicznymi i zawierają dużo
soli.
Przyszłe mamy męczą również dolegliwości, z którymi można z powodzeniem walczyć odżywianiem, oczywiście niektóre z nich należy
skonsultować z lekarzem. Głównymi problemami, z którymi borykają się ciężarne to:
Wymioty i mdłości są najbardziej męczącą dolegliwością okres ciąży. Walkę z nimi należy zacząć od zmniejszenia jednorazowych porcji
posiłków, ale nie wolno zmniejszyć ogólnej porcji kalorii dostarczanych na dobę. W chwili wystąpienia mdłości dobrze jest mieć pod ręką
korzeń imbiru. Rzucie go łagodzi mdłości i zapobiega wymiotom.
Niestety występują także niepowściągliwe wymioty ciężarnych, które koniecznie trzeba leczyć pod opieką lekarza.
Kruche żyły, w tym przypadku najlepsze będzie wzbogacenie diety w paprykę, pietruszkę, czarną porzeczkę, owoce cytrusowe, kiwi,
tłuste ryby, orzechy laskowe, olej słonecznikowy, czosnek, szczypior, por, cebulę, kaszę gryczaną i ziele krwawnika.
Wymienione produkty warto wprowadzić do diety wcześniej, żeby wzmocnić żyły, ponieważ układ krążenia jest w ciąży znacznie
obciążony. Sama dieta może nie być wystarczająca, czasem należy z preparatami antyżylakowymi, bądź specjalnymi pończochami
uciskowymi. Duże i/lub bolące żylaki powinny być skonsultowane z lekarzem lub chirurgiem naczyniowym.
Skurcze nóg, często są wynikiem braków minerałów w organizmie, można uzupełniać je preparatami, ale profilaktycznie do diety warto
włączyć: nabiał, ziemniaki, kaszę gryczaną, pomidory i banany.
Ruch i prysznice naprzemienne (zimny strumień - ciepły strumień) także wpłyną pozytywnie na mięśnie, a także na układ krążenia.
W ciąży następuje obniżenie flory bakteryjnej w pochwie, przez co częściej dochodzi do zakażeń układu moczowo – płciowego.
Najczęściej są to kandydozą, czyli zakażenia grzybicze. Produktami regenerującymi florę są: szpinak (również bogate źródło żelaza),
marchew, czarne porzeczki, truskawki, kasze, pietruszka, czosnek, jogurty, kefiry i żurawina.
Niedokrwistość jest problemem, który często prowadzi do anemii. Do grupy produktów bogatych w żelazo i pozytywnie
wpływających na morfologię krwi, należą: brokuły, sezam, słonecznik, suszone owoce, buraki, szpinak, drożdże, orzechy, jaja,
pietruszka, czerwone mięso, pokrzywy, herbatka z liści malin.
Ostatnią z najczęściej występujących dolegliwości w ciąży są obrzęki, na które najlepszym sposobem jest eliminacja soli, a także
wzbogacenie diety o pietruszkę i arbuz.
Poza urozmaicaniem posiłków o wymienione produkty należy pamiętać, że matka może jeść wszystko, na co ma ochotę, byle nie
było to przejadaniem się. Całkowity przyrost masy ciała w ciąży pojedynczej powinien wynosić 11-12kg, gdzie:
3300g przypada na dziecko
650g na łożysko
800g na płyn owodniowy
900g na przyrost masy macicy
400g na powiększenie piersi
1250g na zwiększenie objętości krwi
2000g na zwiększenie uwodnienia tkanek
1700g na przyrost masy ciała
W przypadku ciąży bliźniaczej wzrost masy ciała może dojść nawet do ponad 20 kg.
Należy pamiętać, że dziecko dostaje to samo, co je mama, dlatego KATEGORYCZNIE należy ODRZUCIĆ ALKOHOL. Nawet symboliczna
lampka wina jest w ciąży zabroniona. Wszelkie czekoladki z alkoholowym nadzieniem także są w ciąży zakazane. Taka sama reguła
obowiązuje podczas karmienia piersią. Podczas laktacji należy pamiętać, że dziecko „jadło” różne produkty w życiu płodowym,
dlatego matki karmiące nie powinny stosować diety eliminacyjnej. W okresie karmienia należy ograniczać produkty trudne do
strawienia dla dziecka, ale nie oznacza to, że matka ma kompletnie zrezygnować z jakiejś grupy pokarmu.
Generalnie przyszła mama powinna pamiętać o tym, że najważniejsze jest zdrowie rozwijającego się w niej dziecka i jej samej.
Nawet przed ciążą warto wzbogacić dietę o wymienione wcześniej produkty a w czasie ciąży stosować dietę jako profilaktykę lub
wspomaganie leczenia jakiejś dolegliwości. Stara prawda się zawsze sprawdza, że lepiej zapobiegać niż leczyć.
1.
Charakterystyka organizmu kobiety ciężarnej.
Ciąża dla zdrowej kobiety jest normalnym zjawiskiem fizjologicznym. W okresie tym przyspiesza sie tempo przemiany ,materii i energii.
Następują zmiany w czynnościach układu hormonalnego, w gospodarce białkowej, równowadze kwasowo-zasadowej. Zwiększa się
zapotrzebowanie na poszczególne składniki pokarmowe oraz zapotrzebowanie energetyczne.
Prawidłowe żywienie przyszłej matki ma wpływ nie tylko na fizjologiczny przebieg tego stanu, ale i na prawidłowy rozwój płodu, zdrowie matki i
dziecka. Racjonalne żywienie ciężarnej musi być dostosowane do potrzeb płodu i zmian zachodzących w ustroju matki. Z tych względów w
różnych miesiącach ciąża ulega pewnym zmianom.
W pierwszych trzech miesiącach tempo rozwoju płodu jest najszybsze. U dziecka rozwija się tkanka mózgowa i inne ważne tkanki. Nie wymaga
to jednak wprowadzania większych zmian w przypadku żywienia zdrowych prawidłowo odżywiających się kobiet. Konieczne jest tylko
zapewnienie odpowiedniej ilości pełnowartościowego białka, składników mineralnych 9wapnia, żelaza) oraz witamin: A, B1, B2, C i D, by młode
tkanki miały dostarczone wszystkie niezbędne do ich prawidłowego rozwoju składniki budulcowe. W okresie tym zapotrzebowanie nie ulega
większym zmianom.
Od mniej więcej połowy ciąży (ok. 5 miesiąca0 płód zaczyna się powiększać. Dlatego też należy zwiększyć dzienną normę na składniki
odżywcze i energię. Dzienna racja pokarmowa kobiety w połowie ciąży powinna dostarczać ok. 2400kcal.
W ostatnich trzech miesiącach następuje nasilenie rozwoju płodu. Kobieta ciężarna znacznie przybiera na wadze (przyrost wagowy w ciągu
jednej ciąży wynosi od 10 do 12kg). W związku z tym wartość energetyczna pożywienia powinna wynosić 2800kcal.
2. Zasady żywienia kobiet w ciąży – wskazania ogólne.
Kobieta ciężarna powinna otrzymywać pożywienie o wysokiej wartości odżywczej, zapewniające odpowiedni rozwój płodu. Wymagania te
spełniają jadłospisy zawierające dostateczną ilość pełnowartościowego białka, składników mineralnych i witamin, o wartości energetycznej
dostosowanej do stopnia zaawansowania ciąży. W codziennej racji pokarmowej powinny dominować następujące produkty:
· chude mięso, podroby (ze względu na zawartość żelaza, substancji mineralnych oraz witamin
z grupy B)
· mleko i jego przetwory (ze względu na zawartość wapnia, fosforu i cennego białka)
· warzywa i owoce zawierające wit. C, pektyny i błonnik
należy ograniczać spożycie węglowodanów i tłuszczów, aby zapobiec otyłości, a tym samym
nadwadze płodu i nieprawidłowemu przebiegowi porodu. Bardzo ważne jest, by kobieta ciężarna
jadła 5 posiłków dziennie.
3. Przeciwwskazania diety
.
Kobiety ciężarne, przede wszystkim, powinny wykluczyć spożywanie alkoholu, palenia tytoniu i używania używek.
Następnie unikać potraw:
·
tłustych
·
smażonych
·
ciężko strawnych
·
mącznych
·
słodyczy
·
wyrobów wędliniarskich
Produktami zakazanymi kobietom w ciąży są również:
·
ostre przyprawy
·
ocet
·
mocna kawa i herbata
Kobiety w okresie ciąży nie mogą stosować diet odchudzających, gdyż może to niekorzystnie wpłynąć na rozwój płodu.
4. Zalecane normy dziennej racji pokarmowej dla kobiet w ciąży.
·
produkty zbożowe – 358g
·
mleko i jego przetwory – 1100g
·
jaja – 100g
·
mięso, wędliny, ryby – 225g
·
masło i śmietana – 25g
·
inne tłuszcze – 20g
·
ziemniaki – 400g
·
warzywa i owoce z wit. C – 240g
·
warzywa i owoce z karotenem – 140g
·
inne warzywa i owoce – 310g
·
suche warzywa strączkowe – 3g
·
cukier i słodycze - 65g
Racjonalne żywienie kobiety ciężarnej
Dla wyczekiwanego maluszka przygotowujemy wyprawkę, łóżeczko, czasami nawet osobny pokój. Z lubością
przeglądamy malutkie ubranka, wybieramy tapety. Ta mała osóbka jest przecież dla nas niezmiernie ważna.
Chcemy, aby dostała to, co najlepsze. W taki sam sposób przyszła Mama powinna przygotować swoje ciało na
przyjęcie gościa, który będzie mieszkał pod jej sercem przez najbliższe 9 miesięcy i ona będzie jedynym
źródłem dostarczającym mu pożywienia.
Dieta kobiety ciężarnej nie różni się znacząco od racjonalnego odżywiania każdego z nas. Oczywiście, w
związku z nowopowstałym życiem wzrasta zapotrzebowanie na witaminy, składniki mineralne i białko a co za
tym idzie, zapotrzebowanie energetyczne. W pierwszym trymestrze wynosi ono 150 kcal, natomiast w dwóch
pozostałych 350 kcal na dzień.
Bardzo dużo kobiet boi się przytyć w ciąży i zaczyna ograniczać jedzenie. Nic bardziej błędnego - odpowiednia
ilość tkanki tłuszczowej jest warunkiem donoszenia ciąży. U kobiet zbyt szczupłych częściej występują
poronienia i przedwczesne porody. A wiec, ile powinna przytyć kobieta w ciąży? Zależy to od jej masy sprzed
zapłodnienia, a właściwie od BMI (body mass index), który obliczmy w następujący sposób:
BMI = masa ciała : (wzrost do kwadratu)
Przykład: 60 (kg) : 1,65 (m) x 1,65 (m) = 22
INDEKS MASY CIAŁA PRZED CIĄŻĄ
POŻĄDANY PRZYROST MASY W CIĄŻY
Niski - poniżej 19,812,5-18 kg
Normalny - 19,9-25
11,5-16kg
Wysoki - 25-30
7-11,5 kg
Bardzo wysoki - powyżej 30
Do 6 kg
Przyrost masy ciała powinien być rozłożony na poszczególne trymestry.
Kobiety z niedowagą
I trymestr - 2,3 kg
II i III - 0,5 kg na tydzień
Kobiety z normalną wagą
I trymestr -1,6 kg
II i III 0,45 kg na tydzień
Kobiety z nadwagą
I trymestr -1,0 kg
II i III 0,3 kg na tydzień
Pamiętajmy że stan odżywienia kobiety przed poczęciem i w trakcie ciąży rzutuje na przyszłe zdrowie jej potomstwa.
Niska masa urodzeniowa sprzyja : urazom okołoporodowym, opóźnieniom w rozwoju psychoruchowym, wystąpieniu
padaczki, nadpobudliwości i problemów z nauką. Natomiast wysoka masa urodzeniowa sprzyja m.in.: urazom
okołoporodowym, zaburzeniom w gospodarce tłuszczowo - węglowodanowej, otyłości, cukrzycy, chorobami układu
krążenia. W czasie ciąży nasz organizm magazynuje odpowiednie ilości białka, tłuszczu, węglowodanów. W ten sposób
przygotowuje się do laktacji. (Nawet jeżeli kobieta byłaby pozbawiona pożywienia, mogłaby karmić swoje dziecko.)
Dlatego nie oczekujmy, że jeżeli staniemy na wadze bezpośrednio po porodzie, wskaże ona masę sprzed ciąży.
Zgromadzonych zapasów starcza na okres około 3 miesięcy - jeżeli matka w tym okresie nie odżywia się prawidłowo,
obserwujemy niższe przybywanie na wadze dziecka.
Czynnikiem wzrostu dla płodu są oczywiście białka. Około 50% przyrostu masy białkowej przypada na płód, 25% na
macicę i tkankę gruczołów sutkowych a około 10% na łożysko. Krew i płyn owodniowy zawierają pozostałe 15 %.
Najważniejszym aminokwasem dla naszego dziecka jest lizyna - jest ona czynnikiem wzrostowym. Jej brak w jadłospisie
mamy powoduje zaburzenie gospodarki azotowej (często spotykane w źle skomponowanej diecie wegetariańskiej). Duże
ilości tego aminokwasu występują w produktach zwierzęcych. Należy jednak pamiętać, że takie procesy technologiczne
jak pasteryzacja, sterylizacja niszczą lizynę. Zważywszy, że białko jest ciężkie w metaboliźmie, a jego nadmiary obciążają
nerki i wątrobę, ważne jest jego spożycie w granicach zalecanych norm. Dorosła kobieta powinna spożywać 0,8g białka na
kilogram należnej masy ciała a w ciąży dodatkowo jeszcze 30g (Przykład jesteś kobietą o masie 55 kg, to twoje
całodzienne zapotrzebowanie na białko wynosi 55 x 0,8= 44g; 44g + 30g= 74g, z czego połowę powinno stanowić białko
zwierzęce.). Białko, które spełnia powyższe zalecenia znajduje się w drobiu, cielęcinie, jajkach i rybach. Dobrym źródłem
białka roślinnego są: kasze zwłaszcza : gryczana, pęczak, makarony, ryż brązowy nie łuskany, płatki owsiane, pszenne
kukurydziane, strączkowe (w postaci np. past, żeby nie powodować wzdęć u przyszłej mamy)
W diecie kobiety ciężarnej około 65% wartości energetycznej diety powinny stanowić węglowodany pochodzące z kasz,
makaronów, płatków zbożowych, ciemnego pieczywa. (Należy jednak pamiętać, że chleb razowy jest ciężkostrawny i
może powodować problemy żołądkowe u kobiet w ciąży, należy go wtedy zastąpić pieczywem typu graham lub jasnym).
Uważaj, też na ziemniaki, które zawierają metioninę i mogą powodować wzdęcia.
Tłuszcze w jadłospisie przyszłej mamy powinny pochodzić z świeżego masła, a do surówek i sałatek dodajemy : oliwę z
oliwek, olej rzepakowy niskoerukowy, słonecznikowy. Zaleca się ograniczenie spożycia tłuszczów roślinnych utwardzanych
(margaryny twarde) i wszelkich produktów, w skład których one wchodzą (ciastka, wyroby czekoladowe, słodycze itp.) .
Racjonalne żywienie ogranicza też do minimum proces technologiczny jakim jest smażenie, a zaleca duszenie (na
emulsjach olej + woda) lub pieczenie w piekarniku.
W diecie przyszłej mamy nie może zabraknąć warzyw i owoców jako źródła witamin i soli mineralnych. W miarę
możliwości powinny to być warzywa i owoce krajowe, spożywane w postaci gotowanej lub surowe. W okresie zimowym
wzbogacamy jadłospis w mrożonki i kiszonki. W jadłospisie kobiety ciężarnej nie powinno być dużo słodkich owoców jak
winogrona czy banany, gdyż mają one wysoki indeks glikemiczny i mogą spowodować cukrzycę ciążową. Z tego też
powodu nie należy przesadzać z suszonymi owocami. Generalnie owoce powinno się spożywać w dwóch małych posiłkach
Zapotrzebowanie na energię wzrasta dopiero od 4. miesiąca ciąży. Ale nie tak bardzo, jak się powszechnie uważa. W tym
czasie będziesz potrzebować tyko 300 kcal więcej w ciągu dnia. Taką wartość mają 3 szklanki chudego mleka, 3 plasterki
sera żółtego czy 2 banany. Niżej podajemy menu, które dostarczy ci energii i zapewni odpowiednią ilość składników
odżywczych. Ułożone jest dla kobiety o umiarkowanej aktywności, która przed ciążą ważyła ok. 55 kg. Jeśli twoje
parametry są większe, wprowadź 2 lub więcej porcji zbożowych, np. kromkę chleba oraz 100 g warzyw, np. średniej
wielkości marchew lub porcję owoców.
Sposób żywienia kobiet w okresie ciąży oraz w okresie karmienia naturalnego ma istotny wpływ zarówno na
zdrowie przyszłej matki jak i jej dziecka.
Racjonalna dieta w tym okresie powinna pokrywać zapotrzebowanie energetyczne kobiety, dostarczać odpowiednich ilości
składników odżywczych (białka, tłuszczy, węglowodanów) oraz witamin i składników mineralnych, ale również nie
dopuszczać do nadmiernego spożywania pokarmów.
Codzienna dieta kobiet w okresie ciąży oraz karmiących swoje pociechy naturalnie powinna uwzględniać zwiększone
zapotrzebowanie kobiet na: energię, białko, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), witaminy (C, B2, B6, B12,
kwas foliowy, A, E) oraz składniki mineralne (wapń, magnez, żelazo, cynk, jod)
.
Zapotrzebowanie energetyczne
Ustalając potrzeby energetyczne kobiety ciężarnej należy zwrócić uwagę na jej wiek, stan odżywienia organizmu przed ciążą
(niedowaga, waga prawidłowa, nadwaga czy otyłość), aktywność fizyczną oraz styl życia. Średnio całodobowe
zapotrzebowanie energetyczne kobiety w okresie ciąży zwiększa się o 300 kcal/dobę, a w okresie karmienia naturalnego o
500 kcal/dobę. Warto również pamiętać o rozplanowaniu całodobowej porcji energii na 5-6 małych posiłków i ich regularnym
spożywaniu (co 2-3 h, kolacja nie później niż 3-4 h przed snem).
Jakość i ilość białka
Białko jest podstawowym składnikiem pokarmowym w żywieniu kobiety ciężarnej i karmiącej. Jego zapotrzebowanie wzrasta
średnio o 19% (u kobiet w ciąży) – 22% (u kobiet karmiących piersią) w stosunku do okresu przed ciążą. Ważna jest zarówno
ilość jak i jakość spożywanego białka. 60% ogólnej ilości dziennego zapotrzebowania na białko powinno dostarczać białko
pochodzenia zwierzęcego, którego podstawowym źródłem jest mleko i jego przetwory oraz jaja, chudy drób, cielęcina i ryby.
Pozostałą ilość 40% powinno stanowić pełnowartościowe białko pochodzenia roślinnego np. roślin strączkowych (soja, bób,
fasola, groch).
Rodzaje tłuszczu
Prawidłowa ilość tłuszczów w diecie kobiet ciężarnych i karmiących nie różni się od ilości polecanych innym kobietom.
Tłuszcz powinien stanowić do 30% wartości energetycznej codziennej racji pokarmowej (w tym spożycie nasyconych
kwasów tłuszczowych nie powinno przekraczać 10%, a cholesterolu 300 mg/dobę). W jadłospisie kobiet w okresie ciąży i
karmienia ważna jest podaż wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, których źródłem są oleje np. słonecznikowy, sojowy
oraz tłuste ryby morskie. Zapotrzebowanie na ten rodzaj tłuszczu wzrasta o ok. 50% u przyszłych mam i kobiet karmiących
swoje pociechy.
Węglowodany
Węglowodany stanowią źródło 55-60% dobowego zapotrzebowania energetycznego. Przyszłe mamy oraz
kobiety karmiące powinny spożywać przede wszystkim węglowodany złożone (produkty zbożowe z pełnego
przemiału) a ograniczyć spożywanie sacharozy, cukru spożywczego (do 10% energii codziennej racji
pokarmowej). Szczególnie podczas ciąży należy zwrócić uwagę na odpowiednie spożycie błonnika
pokarmowego (ok. 30 mg/dobę), którego źródłem są zboża pełnoziarniste, otręby pszenne, płatki
kukurydziane, warzywa i owoce. Ten składnik w znacznym stopniu reguluje zaparcia, które są istotnym
problemem kobiet spodziewających się dziecka.
Witaminy
W okresie ciąży i karmienia naturalnego wzrasta przede wszystkim zapotrzebowanie na witaminy
rozpuszczalne w wodzie: witaminę C (owoce cytrusowe, pomidory ziemniaki), witaminę B2 (produkty mleczne,
pełnoziarniste pieczywo), witaminę B6 (ziarna pszenicy i żyta, drożdże, ryby), witaminę B12 (jaja, produkty
mleczne), kwas foliowy (suche kiełki, soczewica, pomarańcze, pełnoziarniste pieczywo, buraki, brokuły,
szpinak) oraz witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: witaminę A (marchew, szpinak, mleko, sery) i witaminę E
(oleje roślinne, mięso, mleko, sałata, ziarna zbóż, żółtko jaja).
Składniki mineralne
Dla kobiet w okresie ciąży i karmienia piersią wzrasta również zapotrzebowanie na wiele składników
mineralnych: wapń (mleko i przetwory mleczne), magnez (płatki owsiane, kasza gryczana, otręby pszenne,
zarodki pszenne), cynk (mięso, mleko i jego przetwory, pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin
strączkowych, jaja), żelazo (mięso wołowe, żółtko jaja, płatki owsiane, fasola, orzechy, szpinak) oraz jod (sól
spożywcza, wzbogacana jodkiem potasu)
Płyny w codziennej diecie
Odpowiednie spożycie płynów (ok. 2 l dziennie) jest nieodłącznym elementem racjonalnego żywienia kobiet w
okresie ciąży i karmienia naturalnego. Podstawowym napojem w diecie kobiet powinna być woda. Obok wody
kobiety powinny również sięgać po naturalne soki owocowe, warzywne czy owocowo - warzywne (bez dodatku
cukru) oraz chude mleko.
Kobiety będące w ciąży lub karmiące piersią powinny unikać picia kawy i mocnej herbaty, ze względu na
zawartość kofeiny. Niewskazane jest również picie napojów alkoholowych. Spożywanie nawet niewielkich ilości
alkoholu może sprzyjać wadom rozwojowym płodu, a także komplikacjom podczas ciąży i porodu. Unikać
należy również słodzonych napojów gazowanych typu cola, fanta, oranżada.
Codzienna racja pokarmowa kobiety w okresie ciąży i karmienia naturalnego powinna być łatwostrawna,
atrakcyjna pod względem składu, smaku i barwy. Tylko urozmaicona i zbilansowana dieta gwarantuje zdrowie
matki i jej przyszłego dziecka. W okresie ciąży i karmienia piersią wzrasta przede wszystkim zapotrzebowanie
na pełnowartościowe białko, witaminy i składniki mineralne, a nie energię. W tym czasie kobiety powinny
pamiętać, iż jedzą dla dwojga a nie za dwoje.
Kobiety w ciąży w Polsce. Coraz więcej z Hiv
90 procent dzieci z HIV/ AIDS w Polsce zaraziło się od matki w czasie ciąży, porodu lub połogu.
Głównie dlatego, że kobiety nie wiedziały o zakażeniu lub nie poinformowały swego lekarza.
Tymczasem odpowiednia terapia pozwala zmniejszyć ryzyko przekazania dziecku wirusa HIV
poniżej 1 procenta.
Doktor Grażyna Cholewińska - Szymańska - przewodnicząca zespołu do spraw profilaktyki HIV/
AIDS w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim podkreśliła, że coraz więcej kobiet w naszym
kraju jest zakażonych wirusem HIV. Jeśli kobieta nie wie o zakażeniu, może przekazać wirus
dziecku. Natomiast jeśli przyjmuje odpowiednie leki podczas ciąży, a także noworodek jest
zabezpieczony lekami - ryzyko przeniesienia wirusa jest bardzo małe.
Profesor Magdalena Marczyńska z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego poinformowała,
że do tej pory HIV/ AIDS zdiagnozowano u 160 dzieci. Jednak szacuje się, że zakażonych dzieci
może być nawet tysiąc. Nie wiadomo, ile rocznie rodzi się dzieci z HIV, bo wirus jest
diagnozowany od urodzenia do 17 roku życia, często gdy jest już schyłkowa postać AIDS.
Wówczas wykrywa się również zakażenie u matki.
W Polsce nie ma obowiązkowych badań kobiet w wieku prokreacyjnym w kierunku HIV/ AIDS.
Aktywność fizyczna w ciąży
Twoja aktywność w ciąży nie powinna ograniczać się do przemieszczania z kanapy na fotel. Możesz spacerować,
uprawiać nordic walking, tańczyć, pływać, gimnastykować się - każdy ruch sprzyja twojej kondycji fizycznej jak i
psychicznej.
Gimnastyka doskonale wpływa na psychikę kobiety. Szybko poprawia nastrój, łagodzi rozdrażnienie, pomaga wrócić
do równowagi emocjonalnej. Każda forma ruchu usprawnia działanie układu kostno-stawowo-mięśniowego i
powoduje dotlenienie przyszłej mamy i dziecka. Aktywność fizyczna pozwala też utrzymać w normie masę ciała, a po
porodzie ułatwi szybki powrót do zgrabnej sylwetki. Ruch łagodzi również wiele dolegliwości ciążowych. Poprawia
perystaltykę jelit i ukrwienie wszystkich narządów. Ogranicza też ryzyko pojawienia się hemoroidów i żylaków.
Jakie ćwiczenia
Jeśli prze zajściem w ciążę nie uprawiałaś żadnego sportu, to zacznij od spacerów lub pływania, które odciąży
kręgosłup. Można też zapisać się na specjalne ćwiczenia dla kobiet w ciąży. Jeśli w najbliższej okolicy nie ma takich
zajęć, może ćwiczyć sama w domu, najlepiej 3 razy w tygodniu po 30 minut. Mogą to być ćwiczenia np. na piłce.
Usiądź na piłce i bardzo delikatnie podskakuj - ćwiczenie to zwiększa ruchliwość odcinka krzyżowo-lędźwiowego
kręgosłupa i zmniejsza nacisk na dyski, przez co odciąża tę okolicę. Poprawia również kondycję i pobudza przepływ
krwi do serca. Następne ćwiczenie to: usiądź po turecku spokojnie oddychaj i wykonuj skręty szyją - ćwiczenie to
rozluźnia kark, mięśnie miednicy, łagodzi nacisk na stawy nóg. Możesz też wykonywać tzw. kołyskę i inne znane
ćwiczenia. Ważne by wykonywać je spokojnie, panując na oddechem i wdechem. Przyda się to już przy samej akcji
porodowej. Jeśli lekarz nie widzi przeciwwskazań możesz uprawiać jogę, stretching, pilates, aerobik lub tańczyć.
Pamiętaj, że należy przerwać ćwiczenia zawsze wtedy, gdy tylko poczujesz się nimi zmęczona.
W pierwszym trymestrze, jeśli tylko nie ma przeciwwskazań, możesz ćwiczyć bez obaw, gdyż dziecko jest chronione
przez mięśnie macicy. Trymestr drugi jest najlepszy dla kobiety w ciąży i może osiągnąć w nim szczyt swojej formy
fizycznej. W tym okresie wszelkie rodzaje aktywnego wypoczynku sprawiają przyszłej mamie najwięcej radości. Ten
czas wykorzystaj na przygotowanie organizmu do porodu i jak najwięcej ruszaj się, najlepiej na świeżym powietrzu. W
trzecim trymestrze, musisz trochę zwolnić. Niech to będą raczej ćwiczenia rozluźniające, relaksujące i długie spacery.
Wykonawcy projektu ;D