Aktualne wytyczne American Society for Gastrointestinal Endoscopy
dotyczace badań endoskopowych u kobiet ciężarnych i w okresie
laktacji
ASGE Guideline: Guieline for endoscopy in
pregnant and lactating women 2007 rok.
W liczbach…
Ponad 12 tys kobiet/rok w Stanach
Zjednoczonych wymaga
gastroduodenoskopii
Ok. 6 tys wymaga kolonoskopii lub
sigmiodoskopii
Ok. 1 tys cholagiopancreatografii
wstecznej
Fizjologia „stanu odmiennego”
Łożysko;
Transport substancji na drodze dyfuzji, tnsportu
ułatwionego lub aktywnego
Występowanie enzymów odpowiedzialnych za
reakcje oksydacji, redukcji, hydrolizy i koniugacji
Płód;
Niskie stężenie albumin w krążeniu płodowym
na początku ciąży
Niedojrzałość mechanizmów odpowiedzialnych
za metabolizm substancji
ZAGROŻENIA DLA MATKI I PŁODU
Teratogenne działanie leków stosowanych w
czasie zabiegu endoskopowego
Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej
po lekach przygotowujących jelito do badania
Kontakt bezpośredni ze środkami używanymi
do dezynfekcji narzędzi
Napromienienie RTG
Porażenie płodu i/lub matki prądem
Wskazania do przeprowadzenia
badań endoskopowych u kobiet
w ciąży
Nasilone lub utrzymujące się krwawienie z przewodu
pokarmowego
Nasilone lub oporne na leczenie nudności i wymioty
albo ból brzucha
Dysfagia lub odynofagia
Poważne podejrzenie guza okrężnicy
Ciężka biegunka o nieustalonej przyczynie
Żółciowe zapalenie trzustki, kamica przewodu
żółciowego wspólnego lub zapalenie dróg żółciowych
Uraz przewodu żółciowego wspólnego lub przewodu
trzustkowego
Ogólne zasady postępowania
dotyczące badania
endoskopowego u ciężarnych
Badanie można przeprowadzić tylko wówczas,
gdy istnieją ku temu jednoznaczne wskazania,
szczególnie w przypadku ciąży dużego ryzyka
Jeśli to możliwe należy odroczyć badanie do II
trymestru ciąży
Należy stosować najmniejsze możliwe dawki
leków uspokajających
Jeśli to możliwe stosować leki grupy A lub B
(wg klasyfikacji FDA)
Badanie powinno trwać możliwie najkrócej
Ogólne zasady c.d.
Ciężarną należy ułożyć w pozycji na lewym boku
lub tak, by miednica była pochylona na lewą stronę,
Czynność serca płodu należy ocenić przed
podaniem sedacji i po wykonaniu badania
endoskopowego
Obecność położnika jest nieodzowna w razie
wystąpienia powikłań związanych z ciążą
Endoskopia jest przeciwwskazana w przypadku:
przedwczesnego odklejenia łożyska, zagrażającego
porodu przedwczesnego, pPROM, zagrażającej
rzucawki i rzucawki
Odrębności postępowania w ciąży
Endoskopię górnego odcinka przewodu
pokarmowego u ciężarnych wykonuje się
tak samo jak u kobiet niebędących w ciąży.
ECPW
Osłonięcie antyradiacyjne miednicy i dolnej
części brzucha
Używanie pojedynczych ekspozycji RTG lub
fluoroskopii i unikanie wykonywania zdjęć RTG w
czasie badania
Konsultacje z radiologiem i specjalistą ds.
ochrony przed promieniowaniem jonizującym w
zakresie zminimalizowania naświetlenia płodu
Wykonywanie ECPW u ciężarnych tylko przez
doświadczonego endoskopistę
KOAGULACJA W CZASIE ENDOSKOPII
U KOBIET CIĘŻARNYCH
BIPOLARNA
Stosowana w celu uzyskania hemostazy
W przypadki
polipektomii endoskopowej zabieg przełożyć
do czasu rozwiązania
Klasyfikacja FDA
bezpieczeństwa stosowania
leków w okresie ciąży
A badania kontrolowane nie wskazują na
zagrożenie
B brak dowodów, by lek stanowił zagrożenie
dla płodu ludzkiego
C nie można wykluczyć ryzyka
D dowody istnienia zagrożenia
X leki niebezpieczne dla płodu
Leki stosowane w endoskopii
Grupa A nie znajduje zastosowania
Grupa B
petydyna (meperydyna) [Dolargan Dolcontral]
Nalokson
Propofol
Glukagon
Leki znieczulenia miejscowego: lignokaina
Leki stosowane w endoskopii c.d.
Grupa C
Morfina, fentanyl
Flumazenil
Środki do wlewów dodobytniczych
Grupa D
benzodiazapiny
Bezpieczeństwo stosowania leków
przeciwbakteryjnych w ciąży
Bezpieczne; penicyliny, cefalosporyny,
erytromycyna (z wyj. estolanu),
klindamycyna
Niewskazane; chinolony, streptomycyna,
tetracycliny
Niewskazane w I trym.; metronidazol
Niewskazane w III trym; sulfonamidy,
nitrofurantoina (Furaginum)
Endoskopia w czasie
laktacji
Diagnostyczna i terapeutyczna endoskopia
przewodu pokarmowego u kobiet
karmiących nie różni się od wykonywanej
pod względem wskazań do badania,
przygotowania do jego przeprowadzenia,
monitorowania pacjentki w czasie jego
trwania, ekspozycji na promieniowanie ani
używanej podczas badania aparatury
Leki u kobiet karmiących
piersią
Midazolam pozwala na powrót do karmienia
już po 4 godz. od podania
Fentanyl osiąga bardzo niskie stężenia w
mleku kobiecym
Petydyne można wykryć nawet 24 godz. od
podania, jest niezalecana
Propofol – nie zaleca się karmienia piersią ale
brak określonego przedziału czasowe
Antybiotyki a laktacja
Bezpieczne; penicyliny, cefalosporyny,
erytromycyna, tetracycliny, nitrofurantoina
Niewskazane; sulfonamidy, chinolony,
metronidazol
Korzyści z
przeprowadzenia badania
endoskopowego
Możliwość uniknięcia zabiegu operacyjnego
Zapobieganie rozwojowi zapalenia dróg
żółciowych na tle kamicy przewodowej
Zmniejszenie hipotensji i okresu
niedokrwienia macicy
Bezpieczniejsza niż badanie radiologiczne
przewodu pokarmowego z użyciem kontrastu
ze względu na unikanie promieniowania RTG