Burak cukrowy

Anna Nieć

EMP III

Ogólna charakterystyka

buraków cukrowych

Burak cukrowy – grupa kultywarów

podgatunku buraka zwyczajnego. Roślina

przemysłowa stanowiąca drugie na

świecie (po trzcinie cukrowej) źródło cukru

– 24% produkcji światowej.

Wyróżnia się około 76 odmian

buraków cukrowych m.in.:

•Japola jest odmianą pośrednią

pomiędzy burakiem cukrowym a

plennym

•Janowa charakteryzuje się wysoką

zawartością cukru i wysokim plonem

korzeni

Umownie wyodrębniono 3

grupy odmian buraków

cukrowych na podstawie

kształtu, wysokości plonu

korzeni oraz zawartości w

nich cukru

1) typ cukrowy, charakteryzujący się

stosunkowo niskim plonem korzeni, ale

wysoką zawartością cukru (20-22%),

2) typ normalny, o średnich plonach

korzeni i średniej zawartości cukru (18-

19%),

3) typ plenny, wytwarzający duże

korzenie o niskiej zawartości cukru (15-

18%).

Morfologia

Korzeń w kształcie stożka (masa 0,5-1,0 kg).

Charakteryzuje się wysoką zawartością sacharozy

(18-19,5%). Korzeń może być niskocukrowy (17%

zawartości cukru), średniocukrowy (18%-19%),

wysokocukrowy (19%-21%).

Wymagania klimatyczne i

glebowe buraków

cukrowych

Wymagania glebowe:

• gleby żyzne,
• gleby średnio żyzne,
• gleby próchnicze,
• zasobne w wilgoć,
• niezakwaszone
• korzystny jest odczyn gleby zbliżony

do obojętnego

Wymagania klimatyczne:

-duże nasłonecznienia w fazie
dojrzewania, co zwiększa zawartość
cukru w korzeniu
-długi okres wegetacyjny
-nie jest zbyt wrażliwy na niskie
temperatury

Wymagania związane z

uprawą

• kapitałochłonne
• pracochłonne
• wymagają stosowania dużych ilości

obornika

• nawozów mineralnych
• częstych zabiegów pielęgnacyjnych

Historia uprawy buraka

cukrowego:

-uprawiane były początkowo jako warzywa
ogrodowe oraz na paszę dla zwierząt
-cukier został wyprodukowany
eksperymentalnie z buraków w Niemczech
w 1747
-pierwsza fabryka przetwarzająca buraki
cukrowe była wybudowana w Konarach na
Dolnym Śląsku w 1799

Wykorzystywanie buraków

cukrowych:

•przemysł cukrowniczy,
•pasza dla zwierząt,
•melasa stosowana jest w przemyśle
farmaceutycznym do wyrobu alkoholu etylowego,
gorzelnictwie, kwasku cytrynowego oraz jako
pożywka w hodowli drożdży i produkcji drożdży
piekarskich

Najwięksi producenci

Uprawa buraków cukrowych w

Polsce

• Buraki cukrowe uprawia się na:
• Nizinie Śląskiej
• w Wielkopolsce ( tam też znajduje się

znaczna ilość cukrowni gdyż duże
plantacje od razu graniczą z
cukrowniami)

• na Kujawach, na Żuławach Wiślanych
• na Wyżynie Lubelskiej

Import i eksport

Buraki cukrowe nie są przedmiotem handlu

zagranicznego Polski. Wyjątkiem są

niewielkie

ilości, sprowadzanych w postaci bulw dla

celów hodowli nasion. Eksport lub import

korzeni buraków cukrowych z

przeznaczeniem do przerobu na cukier

jest utrudniony z uwagi na ścisłe limitowanie

produkcji tego surowca oraz jego nietrwałość.

Polska jest tradycyjnym

eksporterem netto cukru i jednym

z największych eksporterów tego

produktu w Europie. Średnio w

latach 1996 – 2003 eksport cukru

z Polski wynosił 349,2 tys. ton,

co stanowiło 17,7% produkcji.

Import w tym czasie osiągnął

zaledwie 50,3 tys. ton

Krajowe zużycie cukru obejmuje następujące

dziedziny:

• spożycie bezpośrednie przez ludność w

gospodarstwach domowych i zakładach

żywienia

zbiorowego – 58%,

• zużycie w przetwórstwie spożywczym – 38%,

• zużycie w pszczelarstwie i przetwórstwie

niespożywczym – 3%,

• inne niezidentyfikowane zużycie (np.

sprzedaż przygraniczna dla obcokrajowców) –

1%.