Zatrucia w wieku

niemowlęcym i

poniemowlęcym

Urszula Wierzbicka

Pielęgniarstwo SL 1

0

rok II, grupa II

Zagrożenia są wszędzie

Niemowlęta i starsze dzieci
są narażone na wiele
niebezpieczeństw. Dom i
najbliższe otocznie to strefa
naszpikowana różnymi
truciznami. Bezpieczeństwo
dziecka jest w Twoich
rękach. Dlatego musisz
wiedzieć, co może być
zagrożeniem dla zdrowia lub
nawet życia Twojej pociechy.

Zagrożenia są wszędzie

c.d

• Czasami dorośli nie zdają sobie sprawy, jak wiele

rzeczy w najbliższym otoczeniu pociech może być
dla nich niebezpieczne. Dzieci najczęściej ulegają
zatruciom w domu, u swoich dziadków a czasami
nawet w sklepie. Zostawiając dziecko bez opieki,
dajemy mu możliwość znalezienia sobie
ciekawego zajęcia. Najniebezpieczniejsza jest
łazienka i kuchnia. Często na dolnych półkach
trzymamy różne detergenty, środki czystości.
Kolorowe opakowania zachęcają nasze pociechy
do próbowania rzeczy, które się w nich znajdują.

Co może być trujące?

Leki: często kładziemy je w miejscach łatwo dostępnych dla dzieci.

Dawka leku dla nas powszechnie stosowana, dla maleńkiego
dziecka może być prawdziwym zagrożeniem życia

Rośliny: doniczkowe takie jak: skrzydłokwiat, dracena, wilczomlecze;

ogrodowe: konwalie (liście i jagody), azalie; krzewy: cis pospolity
(czerwone jagody), bluszcz pospolity (liście i owoce), jemioła (cała
roślina)

Kosmetyki: zjedzone mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka
Detergenty: środki czystości są drażniące, żrące: mogą wywołać

poparzenia ciała lub oparzenia wewnętrzne w przypadku dostania
się substancji do przewodu pokarmowego

Alkohol : niewielka ilość wypita przez dziecko może doprowadzić do

jego zatrucia

Papieros: połknięty przez niemowlaka może prowadzić do jego

zgonu

Jak chronić?

-

Leki trzymaj w apteczce, w miejscu

niedostępnym dla dziecka
- Wszystkie płyny do prania, środki
czyszczące trzymaj w oryginalnych
opakowaniach, nie odlewaj do butelek
po napojach czy wodzie
-Kosmetyki, lakiery, rozpuszczalniki,
benzynę, alkohol trzymaj z daleka od
dzieci
- Nie noś leków w torebce, bo dzieci
chętnie bawią się rzeczami dorosłych i
wtedy łatwo mogą się nimi
zainteresować
- Nie angażuj małego dziecka do
robienia z Tobą porządków domowych –
dziecko musi się nauczyć, że środkami
do sprzątania nie może się bawić
- Już najmłodsze pociechy ucz czego nie
wolno dotykać
- Wszystkie trujące środki trzymaj w
zamkniętych szafkach, najlepiej na klucz

Objawy zatrucia?

- dziecko ma oparzone

usta, twarz, rączki
- maluch zachowuje się
jakby był pod wpływem
alkoholu
- szkrab nagle staje się
senny
- dziecko skarży się na
pieczenie ust, gardła
- malec ma bóle brzucha,
wymiotuje, gorączkuje
lub ma biegunkę

Co zrobić?

Jeśli zauważysz niepokojące objawy u Twojego dziecka
i masz przeczucie, że dziecko zjadło lub wylało na
siebie truciznę, powinnaś wezwać karetkę pogotowia.
Tym szybciej, jeśli stan malucha się pogarsza. W
przypadku, gdy dziecko dobrze się czuje, umów się na
wizytę z pediatrą, lepiej niech zbada dziecko i oceni
czy rzeczywiście nie ma zagrożenia zdrowia u Twojej
pociechy. Nie prowokuj wymiotów, gdyż w przypadku
substancji żrących ponownie doprowadzisz do
oparzenia przełyku. W ciężkich przypadkach leczenie
musi się odbywać w szpitalu i różnie przebiega w
zależności od rodzaju trucizny i stopnia zatrucia

Jedną z częściej
występujących dolegliwości u
dzieci jest nieżyt żołądka i jelit
wywołany zjedzeniem czegoś,
co zawierało toksyny bakterii.
Najczęściej są to nieświeże
produkty spożywcze. Bardzo
niebezpiecznym rodzajem
zatruć są, z kolei, zatrucia
środkami chemicznymi lub
lekami, pozostawionymi przez
dorosłych w zasięgu rączek
dziecka. Warto wiedzieć, jak
postępować w takich
wypadkach.

Zatrucia środkami chemicznymi i lekami

Bardzo niebezpiecznym rodzajem zatruć, które, 

niestety, zdarzają się z powodu zaniedbań
dorosłych, są zatrucia substancjami niejadalnymi
(środkami chemicznymi, lekami). W domu, w
którym  jest małe dziecko należy bezwzględnie
tego typu substancje przechowywać w miejscu
niedostępnym dla dzieci. Szafki, w których są
przechowywane takie substancje powinny mieć
zamknięcia, których dziecko nie jest w stanie
otworzyć. Pamiętajmy, że małe dziecko poznaje
świat wkładając wszystko do ust. Kolorowe
tabletki pozostawione na wierzchu przez
dorosłego mogą stać się przyczyną nieszczęścia.
Jeżeli zorientujemy się, że dziecko połknęło jakiś
lek, należy sprowokować u niego wymioty i jak
najszybciej udać się do szpitala (wymiociny
zabierając ze sobą).

Zatrucia roślinami

Wiele roślin ma kolorowe jagody, które niestety są
trujące. Ze względu na kolor jagody takie jednak wabią
dziecko, które odruchowo wkłada je do ust. Do
najczęstszych zatruć tego typu należą zatrucia
jagodami wawrzynka wilczego łyka, wiciokrzewu,
jarzębiny, owocami śnieguliczki lub cisu. Toksyny
roślinne wywołują objawy podobne do zatrucia
pokarmowego (nudności, wymioty, biegunka); gdy
trucizna przedostanie się do krwioobiegu może
wywołać zaburzenia krążenia, oddychania lub zmiany w
zachowaniu. Jeśli podejrzewamy, ze dziecko zjadło
jakąś trującą jagodę lub owoc, należy wywołać u niego
wymioty i zawieźć je do szpitala.

Zatrucia pokarmowe

Objawy zatrucia
pokarmowego pojawiają się
zwykle ok. 3 godzin po
zjedzeniu nieświeżego
pożywienia. Jednak czasem
mogą pojawić się nawet po
24 godz.
Objawy zatrucia
pokarmowego, to:

• silne bóle brzucha,
• wymioty,
• biegunka,
• podwyższona temperatura

ciała, dreszcze

• Co należy robić? 
• Jeżeli dziecko wymiotuje lub

ma biegunkę, bardzo ważne
jest, żeby nie dopuścić do
jego odwodnienia. W tym
celu podajemy dziecku dużo
płynów do picia; można
podawać Gastrolit lub ORS
200 (dostępne w aptekach).
Często objawy takiego
zatrucia same mijają.
Jednak czasem potrzebna
jest konsultacja z lekarzem.

Koniecznie trzeba wezwać lekarza, jeśli:

• choruje niemowlę;
• dziecko intensywnie

wymiotuje i nie przyjmuje
płynów;

• wymiotom i biegunce

towarzyszy wysoka gorączka;

• biegunka nasila się i u

dziecka daje się
zaobserwować objawy
odwodnienia (spierzchnięte
usta, zapadnięte powieki,
ciemiączko, suchy język i
pomarszczona skóra na
brzuszku , rzadkie siusianie).

Biegunka u niemowląt

U niemowląt, które karmione są zgodnie z zaleceniami lekarza,
biegunka wywołana zatruciem pokarmowym zdarza się rzadko.
Bardziej prawdopodobną przyczyną wodnistych stolców i wymiotów
jest infekcja rotawirusowa, która dla małego człowieka może być
groźna (bardzo szybko może nastąpić niebezpieczne odwodnienie
organizmu). Dlatego z chorym niemowlęciem koniecznie jedźmy do
lekarza.

Oczywiście trzeba pamiętać, że noworodki i małe niemowlęta
karmione piersią zwykle oddają wiele razy w ciągu dnia luźne stolce
(najczęściej po karmieniu) - to nie jest biegunka. Niepokojące są
dopiero: śluz i pasma krwi w kupce, wymioty (nie ulewanie),
gorączka. Wtedy konieczna jest szybka konsultacja z lekarzem.

Wymioty

Częsty objaw wielu chorób u dzieci. Gwałtowne wymioty mogą
doprowadzić do odwodnienia organizmu dziecka, dlatego jak
najszybciej trzeba znaleźć przyczynę wymiotów.
Przyczyną może być:
zatrucie pokarmowe - wymioty zwykle poprzedzone są bólem brzucha,
nudnościami i przynoszą dziecku ulgę;
infekcja wirusowa (grypa) lub bakteryjna (angina, płonica, zapalenie
ucha środkowego, zakażenie układu moczowego) - wymiotom
towarzyszą inne objawy zakażenia oraz często biegunka;
alergia pokarmowa - wymioty pojawiają się zawsze po zjedzeniu
konkretnego produktu, a wykluczenie go z diety zapobiega wymiotom;
reakcja na stres;
choroba lokomocyjna, telewizyjna;
błędy pielęgnacyjne - przekarmianie, przegrzewanie;
nietolerancja jakiegoś leku.

Postępowanie dietetyczne:

• wiek niemowlęcy:

mleko matki,

mieszanki mleczne i

mlekozastępcze

• wiek poniemowlęcy:

ryż gotowany, rosół na

chudym mięsie,

marchewka lub dynia

z mięsem, tarte jabłko,