Zatrucia wieku niemowlęcego i poniemowlęcego
Niemowlęta i starsze dzieci są narażone na wiele niebezpieczeństw. Dom i najbliższe otocznie to strefa naszpikowana różnymi truciznami. Bezpieczeństwo dziecka jest w Twoich rękach. Dlatego musisz wiedzieć, co może być zagrożeniem dla zdrowia lub nawet życia Twojej pociechy
Zagrożenia są wszędzie
Czasami dorośli nie zdają sobie sprawy, jak wiele rzeczy w najbliższym otoczeniu pociech może być dla nich niebezpieczne. Dzieci najczęściej ulegają zatruciom w domu, u swoich dziadków a czasami nawet w sklepie. Zostawiając dziecko bez opieki, dajemy mu możliwość znalezienia sobie ciekawego zajęcia. Najniebezpieczniejsza jest łazienka i kuchnia. Często na dolnych półkach trzymamy różne detergenty, środki czystości. Kolorowe opakowania zachęcają nasze pociechy do próbowania rzeczy, które się w nich znajdują.
Co może być trujące?
Leki: często kładziemy je w miejscach łatwo dostępnych dla dzieci. Dawka leku dla nas powszechnie stosowana, dla maleńkiego dziecka może być prawdziwym zagrożeniem życia
Kosmetyki: zjedzone mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka
Rośliny: doniczkowe takie jak: skrzydłokwiat, dracena, wilczomlecze; ogrodowe: konwalie (liście i jagody),azalie; krzewy: cis pospolity (czerwone jagody), bluszcz pospolity (liście i owoce), jemioła (cała roślina)
Detergenty: środki czystości są drażniące, żrące: mogą wywołać poparzenia ciała lub oparzenia wewnętrzne w przypadku dostania się substancji do przewodu pokarmowego
Alkohol: niewielka ilość wypita przez dziecko może doprowadzić do jego zatrucia
Papieros: połknięty przez niemowlaka może prowadzić do jego zgonu
Jak chronić?
- Leki trzymaj w apteczce, w miejscu niedostępnym dla dziecka
- Wszystkie płyny do prania, środki czyszczące trzymaj w oryginalnych opakowaniach, nie odlewaj do butelek po napojach czy wodzie
-Kosmetyki, lakiery, rozpuszczalniki, benzynę, alkohol trzymaj z daleka od dzieci
- Nie noś leków w torebce, bo dzieci chętnie bawią się rzeczami dorosłych i wtedy łatwo mogą się nimi zainteresować
- Nie angażuj małego dziecka do robienia z Tobą porządków domowych – dziecko musi się nauczyć, że środkami do sprzątania nie może się bawić
- Już najmłodsze pociechy ucz czego nie wolno dotykać
- Wszystkie trujące środki trzymaj w zamkniętych szafkach, najlepiej na klucz
Objawy zatrucia?
- dziecko ma oparzone usta, twarz, rączki
- maluch zachowuje się jakby był pod wpływem alkoholu
- szkrab nagle staje się senny
- dziecko skarży się na pieczenie ust, gardła
- malec ma bóle brzucha, wymiotuje, gorączkuje lub ma biegunkę
Co zrobić?
Jeśli zauważysz niepokojące objawy u Twojego dziecka i masz przeczucie, że dziecko zjadło lub wylało na siebie truciznę, powinnaś wezwać karetkę pogotowia. Tym szybciej, jeśli stan malucha się pogarsza. W przypadku, gdy dziecko dobrze się czuje, umów się na wizytę
z pediatrą, lepiej niech zbada dziecko i oceni czy rzeczywiście nie ma zagrożenia zdrowia u Twojej pociechy. Nie prowokuj wymiotów, gdyż w przypadku substancji żrących ponownie doprowadzisz do oparzenia przełyku. W ciężkich przypadkach leczenie musi się odbywać w szpitalu i różnie przebiega w zależności od rodzaju trucizny i stopnia zatrucia.
Jedną z częściej występujących dolegliwości u dzieci jest nieżyt żołądka i jelit wywołany zjedzeniem czegoś, co zawierało toksyny bakterii. Najczęściej są to nieświeże produkty
spożywcze. Bardzo niebezpiecznym rodzajem
zatruć są, z kolei, zatrucia środkami chemicznymi lub lekami, pozostawionymi przez dorosłych w zasięgu rączek dziecka. Warto wiedzieć, jak postępować w takich wypadkach.
Zatrucia pokarmowe
Objawy zatrucia pokarmowego pojawiają się zwykle ok. 3 godzin po zjedzeniu nieświeżego pożywienia. Jednak czasem mogą pojawić się nawet po 24 godz.
Objawy zatrucia pokarmowego, to:
silne bóle brzucha,
wymioty,
biegunka,
podwyższona temperatura ciała, dreszcze.
Leczenie w pierwszej kolejności polega na uzupełnianiu utraconych płynów i elektrolitów, dopajaniu Gastrolitem, utrzymywaniu przez 1-2 dni ścisłej diety (kleik ryżowy i marchwianka).
Można podać sulfaguanidynę lub
nifuroksazyd. Gdy dolegliwości nie ustępują lub dziecko zaczyna się odwadniać, co sygnalizują zapadnięte powieki, ciemiączko, suchy język i pomarszczona skóra na brzuszku należy skontaktować się z lekarzem.
Najgroźniejsze jest zatrucie salmonellowe, wówczas wymioty i biegunka nie ustają pomimo domowego leczenia. Konieczne jest leczenie szpitalne.
Przyczyną może być:
zatrucie pokarmowe - wymioty zwykle poprzedzone są bólem brzucha, nudnościami i przynoszą dziecku ulgę;
infekcja wirusowa (grypa) lub bakteryjna (angina, płonica, zapalenie ucha środkowego, zakażenie układu moczowego) - wymiotom towarzyszą inne objawy zakażenia oraz często biegunka;
alergia pokarmowa - wymioty pojawiają się zawsze po zjedzeniu konkretnego produktu, a wykluczenie go z diety zapobiega wymiotom;
reakcja na stres;
choroba lokomocyjna, telewizyjna;
błędy pielęgnacyjne - przekarmianie, przegrzewanie;
nietolerancja jakiegoś leku.
Biegunka
U niemowląt, które karmione są zgodnie z zaleceniami lekarza, biegunka wywołana zatruciem pokarmowym zdarza się rzadko. Bardziej prawdopodobną przyczyną wodnistych stolców i wymiotów jest infekcja rotawirusowa, która dla małego człowieka może być groźna (bardzo szybko może nastąpić niebezpieczne odwodnienie organizmu). Dlatego z chorym niemowlęciem koniecznie jedźmy do lekarza.
Oczywiście trzeba pamiętać, że noworodki i małe niemowlęta karmione piersią zwykle oddają wiele razy w ciągu dnia luźne stolce (najczęściej po karmieniu) - to nie jest biegunka. Niepokojące są dopiero: śluz i pasma krwi w kupce, wymioty (nie ulewanie), gorączka. Wtedy konieczna jest szybka konsultacja z lekarzem.
Co należy robić?
Jeżeli dziecko wymiotuje lub ma biegunkę, bardzo ważne jest, żeby nie dopuścić do jego odwodnienia. W tym celu podajemy dziecku dużo płynów do picia; można podawać Gastrolit lub ORS 200 (dostępne w aptekach). Często objawy takiego zatrucia same mijają. Jednak czasem potrzebna jest konsultacja z lekarzem.
Koniecznie trzeba wezwać lekarza, jeśli:
choruje niemowlę, dziecko intensywnie wymiotuje i nie przyjmuje płynów; wymiotom i biegunce towarzyszy wysoka gorączka; biegunka nasila się i u dziecka daje się zaobserwować objawy odwodnienia (spierzchnięte usta, sucha skóra, rzadkie siusianie).
Zatrucia środkami chemicznymi i lekami
Bardzo niebezpiecznym rodzajem zatruć, które, niestety, zdarzają się z powodu zaniedbań dorosłych, są zatrucia substancjami niejadalnymi (środkami chemicznymi, lekami). W domu, w którym jest małe dziecko należy bezwzględnie tego typu substancje przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci. Szafki, w których są przechowywane takie substancje powinny mieć zamknięcia, których dziecko nie jest w stanie otworzyć. Pamiętajmy, że małe dziecko poznaje świat wkładając wszystko do ust. Kolorowe tabletki pozostawione na wierzchu przez dorosłego mogą stać się przyczyną nieszczęścia. Jeżeli zorientujemy się, że dziecko połknęło jakiś lek, należy sprowokować u niego wymioty i jak najszybciej udać się do szpitala (wymiociny zabierając ze sobą).
Zatrucia roślinami
Wiele roślin ma kolorowe jagody, które niestety są trujące. Ze względu na kolor jagody takie jednak wabią dziecko, które odruchowo wkłada je do ust. Do najczęstszych zatruć tego typu należą zatrucia jagodami wawrzynka wilczego łyka, wiciokrzewu, jarzębiny, owocami śnieguliczki lub cisu. Toksyny roślinne wywołują objawy podobne do zatrucia pokarmowego (nudności, wymioty, biegunka); gdy trucizna przedostanie się do krwioobiegu może wywołać zaburzenia krążenia, oddychania lub zmiany w zachowaniu. Jeśli podejrzewamy, ze dziecko zjadło jakąś trującą jagodę lub owoc, należy wywołać u niego wymioty i zawieźć je do szpitala.
Jest wynikiem kontaktu z substancją toksyczną.
Najczęściej źródłem zatrucia są domowe środki czystości, środki owadobójcze, lekarstwa przyjmowane przez innych domowników. Objawy zatrucia to gwałtowne bóle brzucha, nudności, wymioty, bóle i zawroty głowy. Czasami dochodzi do zaburzeń oddechowych, utraty przytomności, drgawek. Natychmiast wezwij pogotowie!
Co robić:
przy zatruciu czadem - wyprowadź dziecko na świeże powietrze;
przy zatruciu środkami myjącymi, czyszczącymi - podawaj do picia jak najwięcej wody niegazowanej lub herbaty i sprowokuj wymioty;
przy zatruciu lekarstwami - sprowokuj wymioty.
Jeżeli nie jesteś pewna, co robić, bo nie wiesz, co dziecko połknęło - bez konsultacji z lekarzem nic nie podawaj, nie wywołuj wymiotów.
Uchronisz malucha przed zatruciem, jeżeli wszystko, co mogłoby być niebezpieczne dla dziecka, będziesz trzymać poza zasięgiem jego rąk.
Jeśli malec nie chce pić lub utrata płynów jest znaczna, trzeba jechać do szpitala.
Literatura:
http://www.grabieniec.pl/pokaz_artykul.php?id_artykulu=212
http://www.uklad-pokarmowy.net/
http://www.doz.pl/czytelnia/a72-Slodkie_lekarstwo
http://www.biomedical.pl/dziecko/wymioty-u-dziecka-przyczyny-i-postepowanie-522.html
http://www.dlarodzinki.pl/artykul/czytaj/wymioty,1071/
http://www.edziecko.pl/pierwszy_rok/1,79405,4752657.html
Spistreści :
Drogi rodzicu………………….…1
Zagrożenia są wszędzie 2
Co może być trujące?......2-3
Jak chronić ……………………..3-4
Objawy zatrucia?...............4
Co zrobić?...........................4-5
Zatrucia pokarmowe……………6
Wymioty………………………………..7
Biegunka…………………………….7-8
Co należy robić? ……………..8
Koniecznie trzeba wezwać lekarza, jeśli:……………………..8
Zatrucia środkami chemicznymi i lekami..9
Zatrucia roślinam…………9-10
Jest wynikiem kontaktu z substancją toksyczną…….10
Urszula Wierzbicka
pielęgniarstwo SL I0 rok II