Podstawy pielęgniarstwa-wykład 21.02.2013r.
Opis sytuacji zdrowotnej pacjenta
Pacjent w wieku 55 lat, przyjęty do szpitala z powodu utraty przytomności po wypadku komunikacyjnym, w którym złamał kończynę górną i dolne. Świadomość prawidłowa, kontakt słowny zachowany Nastrój obniżony. Zasiniałe części ciała. Oddech utrudniony 30/min, z tego powodu pozycja pół wysoka. Chory ma trudności z zasypianiem. Przesypia 3 godz.
Diagnoza pielęgniarska
Diagnoza: Trudności w oddychaniu ograniczające swobodne poruszanie się.
Cel: Brak objawów trudności w oddychaniu.
Zlecenia:
- wietrzenie sali co 2 godz. przez 10 min.
- zapewnienie wygodnej pozycji
- zastosowanie udogodnień
- podanie tlenu (1-2 l/min.)
- temperatura w skali 18 C.
Teoria Virginii Henderson:
Po wybuchu I wojny światowej:
- wstąpiła do Amerykańskiej Wojskowej Szkoły Pielęgniarstwa w Waszyngtonie
- pracowała jako pielęgniarka środowiskowa, jako nauczycielka pielęgniarstwa
- w 1930r. ukończyła studia z zakresu pedagogiki
- wprowadzała rozważania dotyczące nowoczesnego pielęgniarstwa, kształtujące jednocześnie umiejętności myślenia analitycznego uczestników zajęć.
Teoria Virginii Henderson- podstawowe pojęcia:
- pojedynczy człowiek
- pielęgniarka
- zdrowie
- niezależność pacjenta ( cel pielęgnowania).
Teoria V.H. (Podstawą założeń teorii autorka przyjęła teorie ludzkich potrzeb)
a)Wprowadzenie hierarchii potrzeb Maslowa:
-Wyodrębnił trzy podstawowe potrzeby fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności i miłości.
- Cztery potrzeby rozwoju: godności i szacunku, samorealizacji, wiedzy i zrozumienia, estetyczne.
- Pojawienie się kolejnych potrzeb jest uzależnione od zaspokojenia potrzeb wcześniejszych.
Teoria V.H.- podstawowe założenia
- zdrowie uzależnione jest od stanu zaspokojenia potrzeb bio- psycho-społecznych i duchowych, dlatego: Istnieje konieczność rozpoznania potrzeb człowieka.
Potrzeby:
- dopływu świeżego powietrza
- odżywiania
- odpowiedniego nawodnienia
- wydalania
- ruchu
- snu i odpoczynku
- ubioru
- termoregulacji
- czystości
- bezpieczeństwa
- komunikacji
- wiary (wyznania)
- pracy
- uczenia się.
„Osoba”
„Osoba” traktowana była jako niezależna całość, funkcjonująca poprzez zaspokajanie.
14 potrzeb, zwanych uniwersalnymi, których stosowanie w praktyce pozwala na wskazanie realnego zapotrzebowania na opiekę, głównie pielęgniarską. W opiece tej jedno z pierwszych miejsc zajmuje wyposażanie pacjenta w wiedzę i umiejętności dbania i dążenia do zdrowia.
Uniwersalnymi potrzebami człowieka, niezbędnymi do życia i rozwoju, precyzyjnie określonymi przez V.H. są:
1. Potrzeba dopływu świeżego powietrza.
2. Potrzeba pożywienia odpowiedniego do struktury anatomiczno-fizjologicznej, wieku, stanu zdrowia, rodzaju wykonywanej pracy.
3. Potrzeba dostarczenia napojów w wystarczającej jakości i ilości.
4. Potrzeba usuwania produktów przemiany materii.
5. Potrzeba ruchu i utrzymania właściwej postawy ciała.
6. Potrzeba snu i odpoczynku.
7. Potrzeba odpowiedniego ubioru i codziennych możliwości ubierania się i rozbierania.
8. Potrzeba utrzymania w normie temperatury ciała.
9. Potrzeba utrzymania w czystości ciała.
10. Potrzeba unikania niebezpieczeństw otoczenia.
11. Potrzeba komunikowania się z innymi ludźmi w wyrażaniu swych uczuć, potrzeb, obaw czy opinii.
12. Potrzeba oddawania się praktykom religijnym, stosowanie do wyznawanej wiary
13. Potrzeba celowej pracy
14. Potrzeba uczenia się, odkrywania, przejawiania zainteresowań warunkujących prawidłowy rozwój, zdrowie, a także korzystanie z dostępnych środków sprzyjających zdrowiu
Potrzeby te są wspólne dla wszystkich ludzi, jednak na ostateczny ich zakres mają wpływ określone uwarunkowania o charakterze indywidualnym, do których według autorki najczęściej należą:
1. Właściwości biologiczne.
2. Właściwości psychiczne.
3. Właściwości społeczno-kulturowe.
4. Zaburzenia w stanie zdrowia.
5. Stany szczególne.
„Zdrowie”
„Zdrowie” w teorii Henderson określone było jako zdolność człowieka do niezależnego, czyli samodzielnego zaspokojenia potrzeb, a w sytuacji braku samodzielności pacjenta- wspomaganie przez pielęgniarkę w powrocie do zdrowia.
Rozumienie zdrowia przez Henderson jest zbieżne z jego definiowaniem prze WHO, których wspólnym celem jest możliwość osiągnięcia optymalnego poziomu jakości życia w rozwoju jednostki.
„Środowisko”
„Środowisko” poprzez wyodrębnione elementy zewnętrzne, wpływa na zaspokajanie potrzeb człowieka, efektywność życia oraz rozwój organizmu.
Elementami składowymi środowiska człowieka są między innymi osoby w kręgu rodziny i relacje zachodzące pomiędzy nimi a pacjentem, podstawowe warunki socjalno-bytowe, które gwarantują mu prawidłowe funkcjonowanie w oparciu o potrzeby
Teoria V.H – Podstawą założeń teorii autorka przyjęła teorię ludzkich potrzeb
Definicja pielęgnowania:
„... pielęgnowanie jest przede wszystkim asystowaniem ludziom chorym i zdrowym w podejmowaniu działań znaczących dla wzmacniania i przywracania zdrowia, które podejmowaliby sami, gdyby mieli potrzebną siłę, wole, wiedzę;
Teoria V. H- pozycja pielęgniarki w stosunku do pielęgnowanego określiła jako asystowanie
Pielęgniarka
Towarzyszy osobie pielęgnowanej
Jest blisko
Jest gotowa do świadczenia fachowej pomocy
Zakres zawodowych działań pielęgniarskich
Umacnianie zdrowia
Przywracanie zdrowia
wspieranie w czasie umierania
Teoria V. H- rodzaje pomocy pielęgniarskiej
Pielęgniarka zapewnia pomoc:
Odpowiednie zastępowanie pielęgnowanego w tym, do czego pielęgnowanemu brakuje sił
Pobudzenie do aktywności, gdy pielęgnowanemu brakuje koniecznej motywacji
Uczenie tj. Pomaganie w przyswajaniu takiej wiedzy, umiejętności, jakie człowiekowi są niezbędne do opiekowania się własnym zdrowiem
Założenia teoretyczne Henderson
Koncentrują się wokół potrzeb zdrowotnych człowieka
Potrzeby ulegają złożonym modyfikacją
Planowanie pielęgnowania ulega modyfikacjom
Pielęgniarka
Asystowanie
Indywidualne osoby
Chory Zdrowy
Człowiek autonomiczny niezależny
Teoria V. H
Zastosowanie:
-W każdej sytuacji zdrowotnej pacjenta
w opiece środowiskowo-rodzinnej
w stosunku do leżących w szpitalu
ciężko chorych
Teoria Dorothy Orem
-Urodziła się w 1914 roku w Baltimore w stanie Maryland. W latach 30 XX wieku skończyła Katolicki Uniwersytet Ameryki Pielęgniarka i nauczycielka.
-W latach 1958-1959 czynnie uczestniczyła w poprawie praktycznej nauki zawodu pielęgniarki
Co decyduje o ty, że człowiek potrzebuje pomocy innych ludzi w tym opieki pielęgniarskiej? „samoopieka”.