Przemysław Majka

Podmioty postępowania egzekucyjnego.

Organ egzekucyjny

Organ egzekucyjny to organ uprawniony do stosowania w całości lub w części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków.

Organy egzekucyjne obowiązków pieniężnych

* naczelnik urzędu skarbowego, który jest organem uprawnionym do stosowania wszystkich przewidzianych w ustawie środków egzekucyjnych

* właściwy organ gminy o statusie miasta wymienionej w odrębnych przepisach, jest on uprawniony do stosowania wszystkich przewidzianych w ustawie środków egzekucyjnych z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, ale wyłącznie dla należności dla których ustalania i pobierania jest on właściwy. (podatek od nieruchomości, rolny, posiadania psów)

* przewodniczący organu orzekającego w I instancji w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych będzie organem właściwym do stosowania środka egzekucyjnego z wynagrodzenia za pracę – ukaranego z tytułu kar pieniężnych i kosztów postępowania orzeczonego w tych sprawach

*dyrektor oddziału ZUS - właściwy do stosowania egzekucji z wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń ubezpieczenia społecznego, z wierzytelności i rachunków bankowych w zakresie należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne oraz nienależnie pobranych świadczeń.

*dyrektor izby celnej – organ właściwy do egzekucji należności celnych wraz z odsetkami z wynagrodzenia za prace, rachunków bankowych, ruchomości, praw majątkowych, posiada również uprawnienia do dokonywania zabezpieczenia należności

Organy egzekucyjne obowiązków niepieniężnych

* wojewoda – organ egzekucyjny w zakresie decyzji i postanowień wydawanych przez organy administracji rządowej

*właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego – organ egzekucyjny w zakresie zadań własnych, zleconych i z zakresu administracji rządowej

* kierownik wojewódzkiej służby, inspekcji lub straży – w zakresie obowiązków wynikających z decyzji i postanowień wydawanych w imieniu własnym lub wojewody

* kierownik powiatowej służby, inspekcji lub straży – w zakresie obowiązków wynikających z wydawanych przez te podmioty decyzji i postanowień

*organy Policji, UOP, SG, PIP, - w przypadkach określonych w przepisach szczególnych

Wierzyciel

Wierzycielem jest podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym.

W stosunku do obowiązków wynikających z decyzji lub postanowień organów administracji rządowej lub organów samorządu terytorialnego wierzycielem będzie właściwy do orzekania organ I instancji

W stosunku do obowiązków wynikających z orzeczeń sądów lub innych organów albo bezpośrednio z przepisów prawa wierzycielem będzie organ lub instytucja bezpośrednio zainteresowana. W przypadku braku takiej jednostki w roli wierzyciela może wystąpić podmiot na rzecz którego zostało wydane orzeczenie lub którego przepisy prawne zostały naruszone.

Zobowiązany

Osoba prawna, jednostka administracyjna nie posiadająca osobowości prawnej bądź osoba fizyczna na którą nałożony został obowiązek o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym a który obowiązku tego nie wykonał dobrowolnie w terminie. W przypadku postępowania zabezpieczającego zobowiązanym będzie także jednostka lub osoba, której zobowiązanie nie jest jeszcze wymagalne albo jej obowiązek nie został jeszcze określony lub ustalony a zachodzi obawa, ze brak zabezpieczenia mógłby utrudnić egzekucje.

Organ rekwizycyjny

Organ rekwizycyjny – to organ, któremu organ egzekucyjny zlecił wykonywanie niektórych czynności egzekucyjnych

Konieczność zlecania organowi rekwizycyjnego czynności egzekucyjnych występuje wtedy, gdy niektóre składniki majątku zobowiązanego, z których ma być przeprowadzona egzekucja znajduje się na obszarze właściwości miejscowej innego organu egzekucyjnego.

Organ udzielający pomocy obcemu państwu oraz wnioskujący o udzielenie takiej pomocy

Organem udzielającym pomocy obcemu państwu w sprawie należności pieniężnej powstałej na jego terytorium oraz organem wnioskującym o udzielenie pomocy przez obce państwo w sprawie należności pieniężnej powstałej na terytorium Polski jest minister właściwy do spraw finansów

Obowiązek udzielania takiej pomocy lub możliwość skorzystania z pomocy innego państwa istnieje wtedy, gdy przewiduje to ratyfikowana umowa międzynarodowa.

Minister Finansów występuje z wnioskiem do obcego państwa w wszczęcie egzekucji na wniosek wierzyciela organu egzekucyjnego lub z urzędu. Kwota należności objętej wnioskiem nie może być niższa niż 1500 euro. Czynności egzekucyjne dokonane przez obce państwo wywołują taki sam skutek, jak podjęte na terytorium Polski.

Egzekutor

Egzekutorem jest pracownik organu egzekucyjnego powołany do bezpośredniego wykonywania czynności egzekucyjnych.

Egzekucji obowiązków pieniężnych dokonuje poborca skarbowy

W postępowaniu tym może także brać udział komornik skarbowy

Jego udział w postępowaniu administracyjnym zamyka się w ramach licytacji zajętej nieruchomości, która musi się odbywać w obecności i pod nadzorem komornika skarbowego. Jest on także podmiotem rozpatrującym skargi na czynności poborcy skarbowego.

Pomocnicze organy egzekucyjne, organy asystenckie

Pomocnicze organy egzekucyjne to wezwane do pomocy w postępowaniu egzekucyjnym organy Policji, Straży Granicznej lub Urzędu Ochrony Państwa.

Wzywa się je, jeżeli natrafi się na opór , który utrudnia przeprowadzenie egzekucji bądź gdy istnieje uzasadnione przypuszczenie, że na taki opór można natrafić. Organy wzywane do udzielania pomocy nie mogą jej odmówić.

Dłużnik zajętej wierzytelności

Pod tym pojęciem rozumiemy dłużnika zobowiązanego, jak również bank, pracodawcę, trasata,oraz inne podmioty wykonujące na wezwanie organu egzekucyjnego zajęcie wierzytelności lub innego prawa majątkowego zobowiązanego.

Biegły

W egzekucji obowiązków pienieżnych może zostać powołany biegły do oszacowania majątku zobowiązanego lub poszczególnych składników tego majątku

Biegły skarbowy – rzeczoznawca w określonej dziedzinie – uprawniony do wyceny majątku i wpisany na listę biegłych skarbowych prowadzoną przez izbę skarbową

Biegły sądowy – osoba ustanowiona i wpisana (na podstawie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych) przez prezesa sądu okręgowego na listę biegłych sądowych

Rzeczoznawca majątkowy

Rzeczoznawca majątkowy - o osoba fizyczna posiadająca uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości nadane przez Ministra Infrastruktury lub jego poprzedników

Pozostali uczestnicy postępowania

Postępowaniu egzekucyjnym mogą brać udział także: prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, organizacja społeczna, świadek, dozorca oraz osoba trzecia, która rości sobie prawa do rzeczy lub innego prawa majątkowego

Prokurator przede wszystkim dba o realizację interesu publicznego przy egzekwowaniu zaległości podatkowych

Rzecznik Praw Obywatelskich chroni praw obywatela w przymusowym postępowaniu egzekucyjnym

Prawo organizacji społecznej polega na dążeniu do zapewnienia przebiegu i wyniku postępowania zgodnie z wymogami interesu społecznego

Uczestnicy postępowania administracyjnego mogą być reprezentowani przez pełnomocnika. Pełnomocnikami mogą być: adwokat, radca prawny, osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami stron.