Podmioty postępowania egzekucyjnego.
Organ egzekucyjny
Organ egzekucyjny to organ uprawniony do stosowania w całości lub
w części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do
wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków.
Organy egzekucyjne obowiązków pieniężnych
* naczelnik urzędu skarbowego, który jest organem uprawnionym do stosowania
wszystkich przewidzianych w ustawie środków egzekucyjnych
* właściwy organ gminy o statusie miasta wymienionej w odrębnych przepisach,
jest on uprawniony do stosowania wszystkich przewidzianych w ustawie
środków egzekucyjnych z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, ale wyłącznie
dla należności dla których ustalania i pobierania jest on właściwy. (podatek od
nieruchomości, rolny, posiadania psów)
* przewodniczący organu orzekającego w I instancji w sprawie o naruszenie
dyscypliny finansów publicznych będzie organem właściwym do stosowania
środka egzekucyjnego z wynagrodzenia za pracę – ukaranego z tytułu kar
pieniężnych i kosztów postępowania orzeczonego w tych sprawach
*dyrektor oddziału ZUS - właściwy do stosowania egzekucji z wynagrodzenia
za pracę, ze świadczeń ubezpieczenia społecznego, z wierzytelności i rachunków
bankowych w zakresie należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne
oraz nienależnie pobranych świadczeń.
*dyrektor izby celnej – organ właściwy do egzekucji należności celnych wraz
z odsetkami z wynagrodzenia za prace, rachunków bankowych, ruchomości,
praw majątkowych, posiada również uprawnienia do dokonywania
zabezpieczenia należności
Organy egzekucyjne obowiązków niepieniężnych
* wojewoda – organ egzekucyjny w zakresie decyzji i postanowień wydawanych
przez organy administracji rządowej
*właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego – organ egzekucyjny
w zakresie zadań własnych, zleconych i z zakresu administracji rządowej
* kierownik wojewódzkiej służby, inspekcji lub straży – w zakresie obowiązków
wynikających z decyzji i postanowień wydawanych w imieniu własnym lub
wojewody
* kierownik powiatowej służby, inspekcji lub straży – w zakresie obowiązków
wynikających z wydawanych przez te podmioty decyzji i postanowień
*organy Policji, UOP, SG, PIP, - w przypadkach określonych w przepisach
szczególnych
Wierzyciel
Wierzycielem jest podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub
jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub
zabezpieczającym.
W stosunku do obowiązków wynikających z decyzji lub postanowień organów
administracji rządowej lub organów samorządu terytorialnego wierzycielem
będzie właściwy do orzekania organ I instancji
W stosunku do obowiązków wynikających z orzeczeń sądów lub innych organów
albo bezpośrednio z przepisów prawa wierzycielem będzie organ lub instytucja
bezpośrednio zainteresowana. W przypadku braku takiej jednostki w roli
wierzyciela może wystąpić podmiot na rzecz którego zostało wydane orzeczenie
lub którego przepisy prawne zostały naruszone.
Zobowiązany
Osoba prawna, jednostka administracyjna nie posiadająca osobowości prawnej
bądź osoba fizyczna na którą nałożony został obowiązek o charakterze
pieniężnym lub niepieniężnym a który obowiązku tego nie wykonał dobrowolnie
w terminie. W przypadku postępowania zabezpieczającego zobowiązanym
będzie także jednostka lub osoba, której zobowiązanie nie jest jeszcze
wymagalne albo jej obowiązek nie został jeszcze określony lub ustalony
a zachodzi obawa, ze brak zabezpieczenia mógłby utrudnić egzekucje.
Organ rekwizycyjny
Organ rekwizycyjny – to organ, któremu organ egzekucyjny zlecił wykonywanie
niektórych czynności egzekucyjnych
Konieczność zlecania organowi rekwizycyjnego czynności egzekucyjnych
występuje wtedy, gdy niektóre składniki majątku zobowiązanego, z których ma
być przeprowadzona egzekucja znajduje się na obszarze właściwości miejscowej
innego organu egzekucyjnego.
Organ udzielający pomocy obcemu państwu oraz wnioskujący
o udzielenie takiej pomocy
Organem udzielającym pomocy obcemu państwu w sprawie należności
pieniężnej powstałej na jego terytorium oraz organem wnioskującym
o udzielenie pomocy przez obce państwo w sprawie należności pieniężnej
powstałej na terytorium Polski jest minister właściwy do spraw finansów
Obowiązek udzielania takiej pomocy lub możliwość skorzystania z pomocy
innego państwa istnieje wtedy, gdy przewiduje to ratyfikowana umowa
międzynarodowa.
Minister Finansów występuje z wnioskiem do obcego państwa w wszczęcie
egzekucji na wniosek wierzyciela organu egzekucyjnego lub z urzędu. Kwota
należności objętej wnioskiem nie może być niższa niż 1500 euro. Czynności
egzekucyjne dokonane przez obce państwo wywołują taki sam skutek, jak
podjęte na terytorium Polski.
Egzekutor
Egzekutorem jest pracownik organu egzekucyjnego powołany do bezpośredniego
wykonywania czynności egzekucyjnych.
Egzekucji obowiązków pieniężnych dokonuje poborca skarbowy
W postępowaniu tym może także brać udział komornik skarbowy
Jego udział w postępowaniu administracyjnym zamyka się w ramach licytacji
zajętej nieruchomości, która musi się odbywać w obecności i pod nadzorem
komornika skarbowego. Jest on także podmiotem rozpatrującym skargi na
czynności poborcy skarbowego.
Pomocnicze organy egzekucyjne, organy asystenckie
Pomocnicze organy egzekucyjne to wezwane do pomocy w postępowaniu
egzekucyjnym organy Policji, Straży Granicznej lub Urzędu Ochrony Państwa.
Wzywa się je, jeżeli natrafi się na opór , który utrudnia przeprowadzenie
egzekucji bądź gdy istnieje uzasadnione przypuszczenie, że na taki opór można
natrafić. Organy wzywane do udzielania pomocy nie mogą jej odmówić.
Dłużnik zajętej wierzytelności
Pod tym pojęciem rozumiemy dłużnika zobowiązanego, jak również bank,
pracodawcę, trasata,oraz inne podmioty wykonujące na wezwanie organu
egzekucyjnego zajęcie wierzytelności lub innego prawa majątkowego
zobowiązanego.
Biegły
W egzekucji obowiązków pienieżnych może zostać powołany biegły do
oszacowania majątku zobowiązanego lub poszczególnych składników tego
majątku
Biegły skarbowy – rzeczoznawca w określonej dziedzinie – uprawniony do
wyceny majątku i wpisany na listę biegłych skarbowych prowadzoną przez izbę
skarbową
Biegły sądowy – osoba ustanowiona i wpisana (na podstawie ustawy Prawo
o ustroju sądów powszechnych) przez prezesa sądu okręgowego na listę biegłych
sądowych
Rzeczoznawca majątkowy
Rzeczoznawca majątkowy - o osoba fizyczna posiadająca uprawnienia
zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości nadane przez Ministra
Infrastruktury lub jego poprzedników
Pozostali uczestnicy postępowania
Postępowaniu egzekucyjnym mogą brać udział także: prokurator, Rzecznik Praw
Obywatelskich, organizacja społeczna, świadek, dozorca oraz osoba trzecia,
która rości sobie prawa do rzeczy lub innego prawa majątkowego
Prokurator przede wszystkim dba o realizację interesu publicznego przy
egzekwowaniu zaległości podatkowych
Rzecznik Praw Obywatelskich chroni praw obywatela w przymusowym
postępowaniu egzekucyjnym
Prawo organizacji społecznej polega na dążeniu do zapewnienia przebiegu
i wyniku postępowania zgodnie z wymogami interesu społecznego
Uczestnicy postępowania administracyjnego mogą być reprezentowani przez
pełnomocnika. Pełnomocnikami mogą być: adwokat, radca prawny, osoba
sprawująca zarząd majątkiem lub interesami stron.