Rehabilitacja wczesna
W pierwszej fazie choroby stosuje się zasady wczesnej rehabilitacji psychiatrycznej, polegające na zapobieganiu bierności, dążeniu do utrzymania się chorego w dotychczasowych rolach życiowych i społecznych ( męża, ojca, pracownika ). Związana jest z krótkim intensywnym leczeniem chorego i obejmuje rozpoznanie społecznych problemów pacjenta, pomoc psychologiczną udzielaną jemu i rodzinie w rozwiązywaniu konfliktów.
W rehabilitacji późnej farmakoterapia ma mniejsze znaczenie, bowiem największą rolę odgrywają oddziaływania kształtujące motywację do akceptowanych przez otoczenie zachowań, pobudzające do celowej aktywności. Bardzo ważne jest odtwarzanie i podtrzymywanie umiejętności z zakresu: samoobsługi, dbałości o higienę i estetyczny wygląd, nawiązywania i podtrzymywania kontaktów z ludźmi, opanowywania uciążliwych dla otoczenia objawów choroby. Kształtowaniu tych umiejętności powinna towarzyszyć psychoterapia podtrzymująca i systematyczne usprawnianie ruchowe.
REHABILITACJA PSYCHIATRYCZNA to system skoordynowanych oddziaływań społecznych, psychologicznych, wychowawczych i medycznych umożliwiających chorym psychicznie w miarę samodzielną egzystencję i integrację społeczną
Rehabilitacja lecznicza- stanowi zespół działań prowadzących do możliwie najpełniejszego odzyskania sprawności psychofizycznej, utraconej wskutek choroby, a u osób, które z powodu wad wrodzonych lub nabytych we wczesnym dzieciństwie sprawności tej nie zdobyły - osiągnięcie możliwego w ich przypadku usprawnienia.
Rehabilitacja społeczna obejmuje zarówno proces przygotowania osoby niepełnosprawnej do aktywnego życia, jak i kształtowanie warunków i postaw otoczenia tak, aby umożliwić jednostce pełną integrację środowiskową.
Rehabilitacja zawodowa obejmuje poradnictwo i szkolenie zawodowe przystosowane do możliwości inwalidy i sytuacji na rynku pracy. Brak aktywności zawodowej oraz nieumiejętność wypełniania wolnego czasu mogą powodować pogorszenie społecznego funkcjonowania, połączone z utratą poczucia
rzeczywistości i czasu, co może doprowadzić do nasilenia się objawów choroby
SPOŁECZNOŚĆ LECZNICZA, społeczność terapeutyczna, zbiór osób, najczęściej wszystkich członków personelu i wszystkich pacjentów znajdujących się na danym oddziale (psychiatrycznym lub innym), podejmujących wspólny świadomy wysiłek, w celu wykorzystania wszystkich potencjalnych możliwości personelu i pacjentów dla uzyskania maksymalnych psychol. efektów terapeutycznych.
ZASADY REHABILITACJI PSYCHIATRYCZNEJ
Zasada partnerstwa-polega na poszanowaniu praw i indywidualnosci chorego. Rehabilitacja nie mzoe zostac prowadzona bez zgody chorego.
Zasada wielostronności oddziaływań oznacza jednoczesne oddziaływania rehabilitacyjne w różnych sferach życia codziennego: rodzinnej, zawodowej, towarzyskiej i społecznej. Wymaga to ścisłej współpracy wielospecjalistycznego zespołu, dobrej znajomości problemów pacjenta i jego środowiska.
Zasada stopniowania trudności Zasada ta wynika ze zmniejszonych zdolności adaptacyjnych większości chorych psychicznie. Realizacja tej zasady wymaga użycia różnych form pomocy dostosowanych do zmieniających się możliwości chorego.
Zasada powtarzalności oddziaływań
Zasada zgodności psychospołecznych i biologicznych metod oddziaływania
Zasada optymalnej stymulacji
Terapia ruchem, czyli kinezyterapia wykorzystuje ruch jako metodę rehabilitacji, celem aktywizacji chorych psychicznie. Terapia ruchem w psychiatrii jest stosowana w formie ćwiczeń ogólnie usprawniających, zajęć sportowych, ćwiczeń relaksacyjno-koncentrujących. Dzięki nim można osiągnąć poprawę pracy narządów wewnętrznych, wzmocnienie układu mięśniowego, odprężenie nerwowe. Terapia ruchem ułatwia kontakty z ludźmi przez towarzyszące grupowej aktywności ruchowej ożywienie. Aktywność ruchowa pośrednio wpływa na poprawę nastroju, zwiększenie poczucia bezpieczeństwa, podniesienie samooceny oraz dążenia do rywalizacji.
Ogólne cele stawiane sobie w biblioterapii to: zapewnienie wsparcia psychologicznego i duchowego, poprawa samopoczucia, wywołaniu uśmiechu na twarzach dzieci, pomoc w odzyskaniu wiary w siebie, zaakceptowania siebie lub innych w trudnej sytuacji życiowej, ukazanie wzorców osobowych lub wzorców postępowania, przełamanie izolacji. W zależności od osoby/ grupy i jej potrzeb cele mogą być oczywiście formułowane bardziej precyzyjnie – np. zmniejszenie agresywności, zmiana postaw wobec osób niepełnosprawnych ruchowo itp.
Cel terapii zajęciowej w odniesieniu do poszczególnych pacjentów jest zawsze określany indywidualnie. Jednak do najważniejszych z nich należy:
Przestawienie toru myślenia chorego i zwrócenie uwagi na sprawy nie związane z chorobą.
Poprawa stanu fizycznego.
Neutralizowanie otępiającego działania nudy i bezczynności.
Zmniejszenie odruchu bólowego w wyniku rozluźnienia mięśni i koncentracji psychiki
Zmniejszenie napięcia w stanach depresyjnych i lękowych
Stworzenie u chorego poczucia własnej wartości oraz rozszerzenia kręgu zainteresowań
Wzbogacenie jego życia emocjonalnego
Zaktywizowanie chorych nie posiadających zajęcia
Umożliwienie szybciej i lżej przebiegającej akceptacji kalectwa