CUD GOSPODARCZY W RFN PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
1949 r. - państwo zachodnioniemieckie uzyskało prawo do współpracy z międzynarodowymi organizacjami gospodarczymi – pozwoliło to na przystąpienie do:
Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej – 1949 r.
Rady Europy – 1951 r.
1954 r. - układy paryskie zniosły status okupacyjny RFN i pozwoliły jej na realizację suwerennej polityki zagranicznej.
Cechy pierwszych lat powojennych w RFN:
zastój gospodarczy
niski poziom życia mieszkańców
kwitła spekulacja i „czarny rynek” (ceny czarnorynkowe były sto razy wyższe od oficjalnych)
USA i WB postawiły jednak na odbudowę niemieckiej potęgi gospodarczej i militarnej. Zniszczenie materialne okresu II WŚ były bardzo poważne, ale potencjał przemysłowy ocalał w 60%.
REFORMA WALUTOWA 1948 r:
uzdrowiła gospodarkę RFN
przeprowadził ją Ludwik Erhard (kierownik administracji gospodarczej zachodnich stref okupacyjnych Niemiec i ministra gospodarki)
wymieniono zdewaluowaną walutę na nową – według zasady premiującej kapitał, a dyskryminującej posiadane zasoby gotówki. Zabieg ten dał potężny impuls inwestycyjny i gdy zbiegł się z kredytami w ramach planu Marshalla i z wielkim popytem na dobra przemysłowe wywołanym przez „boom koreański”, wywołał efekt „niemieckiego cudu gospodarczego”
„SPOŁECZNA GOSPODARKA RYNKOWA”
jej twórcą był Ludwik Erhard
głosiła konieczność odejścia od zasad interwencjonizmu państwowego, planowania i ograniczeń produkcyjnych w stronę pełnej wolności ekonomicznej (neoliberalizm)
W tej sytuacji rząd nie pozostaje całkiem bierny, dysponuje takimi narzędziami jak kredyt, kontrola inwestycji, polityka fiskalna. Pozwala to państwu wpływać na kierunki produkcji przez kredyty dla najlepszych, ulgi podatkowe dla przedsiębiorstw ograniczających wysokość dywidendy na rzecz inwestycji i dla podnoszących płace itp.
Powyższe czynniki spowodowały:
olbrzymi wzrost produkcji przemysłu energii i paliw, metalurgii, chemii i włókiennictwa
odżyły dawne tradycje niemieckiego przemysłu maszynowego i zbrojeniowego
gwałtownie wzrósł eksport towarów przemysłowych
Druga połowa lat 50. i lata 60.:
kontynuacja „cudu gospodarczego”
dynamika produkcji przemysłowej była równa osiąganej w Stanach Zjednoczonych, ale niższa niż we Francji i Włoszech (zdecydował o tym spadek dynamiki przemysłu wydobywczego)
wielki rozwój w handlu zagranicznym
Wysokie dodatnie saldo handlu zagranicznego RFN przyczyniło się do wzrostu rezerw złota i dewiz
systematyczny przyrost produktu krajowego brutto
Czynniki ujemnie rzutujące na gospodarkę były niekorzystne tendencje w strukturze demograficznej ludności. Liczba ludności zmniejszyła się w latach 1074-1980 o 1 mln osób – występowało zjawisko ujemnego przyrostu naturalnego. Powodowało to też starzenie się ludności i konieczność zatrudniania w gospodarce narodowej cudzoziemców (gastarbeiterów), głownie Turków, Jugosłowian i Włochów. Sytuacja taka rodziła wiele problemów natury adaptacyjnej dla tych grup oraz natury społecznej dla władz RFN.