Czynniki produkcji - to dobro lub usługa wykorzystywana w procesie produkcji (D. Begg 2003, s. 192). Klasyczny podział czynników wytwórczych obejmuje kolejno ziemię, pracę i kapitał. Mogą to zatem być zarówno materiały, maszyny, surowce, placówka, praca i inne niezbędne czynniki. Przedsiębiorstwo zazwyczaj ustala konkretne proporcje pomiędzy czynnikami wytwórczymi, a więc stosuje pewną metodę produkcji.
Pojęcie czynników produkcji wywodzi się od dzieła Bogactwo Narodów wydanego w roku 1776 przez Adama Smitha. Dalej było ono rozwijane przez Davida Ricardo oraz Johna Stuarta Milla i stało się podstawą ekonomii politycznej.
W klasycznej ekonomii kapitałem były narzędzia i maszyny. Współcześnie określa się to jako kapitał fizyczny. Nie mniej ważny jest kapitał ludzki oznaczający zwykle wiedzę i umiejętności siły roboczej.
Czasami jako czwarty czynnik produkcji określa się inicjatywę przedsiębiorców, jednak można to traktować jako ludzki kapitał opłacany zyskiem.
Poziom niektórych czynników produkcji można zmieniać dość szybko, podczas gdy zmiana poziomu innych czynników produkcji może trwać długo. Prowadzi to do pojęć krótki okres i długi okres. W krótkim okresie ulegać zmianie może poziom tylko niektórych czynników produkcji, podczas gdy poziom pozostałych, najczęściej kapitału, pozostaje stały. W długim okresie poziom wszystkich czynników produkcji może ulec zmianie.
Wpływ czynników produkcji na zarządzanie
Na podstawie dostępnych czynników produkcji i ich cen przedsiębiorstwo może określać jaka technologia produkcji będzie dla niego w danym momencie najlepsza. Technologia wykorzystująca w największym stopniu kapitał jest zwana kapitałochłonną, natomiast wykorzystująca pracę nazywana jest pracochłonną.
Wraz ze zmianami cen czynników produkcji przedsiębiorstwo wykorzystując efekt substytucji dobiera odpowiednie ilości czynników produkcji dążąc do minimalizacji kosztów. </div>
Czynniki produkcji możemy również podzielić na stałe i zmienne.
Stały czynnik produkcji – jest to czynnik którego nakład nie może ulec zmianie.
Zmienny czynnik produkcji - jest to czynnik którego nakład może ulec zmianie nawet w krótkim okresie.