Temat:,,Źródła prawa tworzonego w Polsce''.
Prawo jest tworzone przez powołane do tego organy państwowe.We współczesnych państwach demokratycznych w procesie tworzenia prawa uczestniczą różne grupy społeczne,a także poszczególni obywatele.Mogą to uczynić poprzez wybieranych przez siebie przedstawicieli(posłów,radnych),jak również działająć w samorządzie terytorialnym,zawodowym,w partiach politycznych czy organizacjach pozarządowych(związki zawodowe,związki pracodawców,grupy nacisku).
,,1.Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są:Konstytucja,ustawy,ratyfikowane umowy międzynarodowwe oraz rozporządzenia.
2.Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są,na obszarze działania organó,które je stanowiły,akty prawa miejscowego''.
Art.87.Konstytucji RP
Wszystkie podstawowe zasady tworzenia prawa są określone w Konstytucji RP.Zdecydowana większość obowiązujących uregulowań prawnych powstaje w kraju i jest rezultatem pracy odpowiednich organów państwowych.W Polsce organem powołanym do tworzenie prawa jest przede wszystkim Sejm i Senat RP.Poza ustawami aktamiprawnymi najwyżej ustytuowanymi w hierarchii aktów prawnych są m.in.:Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,rozporządzenia wykonawcze,a także w aktach prawa miejscowego.Istnieje wiele sposobó rozumienia terminu ,,źródła prawa''.Do podstawowych z nich należą:
a) źródła znaczenia w prawie formalnym. Są to same akty normatywne, taka jak ustawa czy roporządzenie, zawierające przepisy obowiązujące na terenie danego kraju (lub terenie działania władz samorządiwych).
b) źródła prawa w sensie w sensie źródła poznania prawa. Są to opublikowane zbiory źródeł prawaw znaczeniu formalnym, tj. Dzienik Ustaw (zawierający ustawy i umowy międzynarotowe) i „Monjitor Polski” (zawierający rozporządzenia)
c) źródła prawa w znaczeniu mateialnym. Jest to najszerszy sposób rozumienia tego terminu, uwzględniający wszelkie czyniki wpływające na powstanie źródeł prawa w znaczeniu formalnym, mogące mieć charakter społeczno-ekonimiczny, kulturowy, a nawet religijny (takie ukazanie źródeł prawa zostało zastosowane przy umawianiu zasadniczych sposobów pojmowania prawa).
d) źródła prawa w sensie instytucjonalnym Są toorgany władzy publicznej, które prawo tworzą (parlament, rząd, władze samorządowe).
Fundamentem całego systemu prawa jest Konstytucja, uchwalana w szczególny sposób w formie ustawy (zob. s. 150). Jest ona najważniejsza wśród wsztstkich ustaw i dlatego nazywana jest ustawą zasadniczą.
Konstytucja ma najwyższą moc obowiązywania. Wszystkie inne akty normatywne muszą być z nią zgidne. Jeżeli jjednak okaże się, że jakieś prawo nie jest zgodne z Konstytucją, to wydane w takiej sprawie orzeczenie Trybunału Konstytucjnego uchyla jego obowiązywanie (powoduje koniec jego obowiązywania).
Konstytucja określa tekże snadardowy proces stosowania prawa. Stosowanie prawa w praktyce przez obywateli, adminitrację państwa w myśli przepisów zawartych w kodeksach postępowania administracyjnego, karnego i cywilnego.
Ustawa
jest źródłem prawa tworzonym przez parlament. Może regulować
dowolne zagadni8enia, pod warunkiem zgodności stanowionych przez nią
rozwiązań z Konstytucją i ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi.
Niektóre sprawy muszą być uregulowane przez ustawę (a nie przez
akt prawny niższego rzędu w herarchii źródeł prawa). Jest to
tzw. materia ustawowa. Należą do niej przede obowiązki
obywatelskie (takie jak wysokość podatków). Jest to ważne
rozwiązanie konstytucyjne- chodzi o to, by wszelkie ciężary
ponoszone przez obywateli mogły być nakładane tylko przez
wybranych przez nich reprezentantów.
Z ustwą muszą być
zgodne wszystkie akty nomatywne niższego on dniej rzędu.
Polska zawiera liczne umowy miedzynoarodowe, do ktorych ważności potrzebna jest ratyfikacja. Postanopwienia umowy międzynarodowej znajdują bezpośrednie zastosowanie w prawie krajowym i mają przed nim pierwszeństwo. Szczególnym rodzajem norm prawa miedzynarodowego są prawa człowieka. Ze względu na ich specyfikacje są traktowane we wspólczesnych państwach demokratycznych jako zasadnicze źródło prawa.
Zasadnicze normy prawa UE są stosowane bezpośrednio w ramach prawa krajowego danego państwa członkowskiegoi. Prawo to ma uznane i niekwestionowane pierwszeństwo przed prawem krajowym. Konsekwęcje prawne wynikające z członkowstwa Polskiej w UE zostały przewidziane w ustępie 3. art. 91. konstytucji RP.
Konstytucja nadaje rozporządzeniom prezydenta RP rangę (moc obowiązywania) ustawową tylko w wyjątkowych okolicznościach: jeżeli w czasie stanu wojennego, które może być wprawadzone przez prezydenta na wniosek Rady Ministrów, sejm nie może zebrać się na posiedzenie, prezydent- też na niosek Rady Ministrów- może wydawać rozporządzenia z mocą ustawy. Rozporządzenia te podlegaja zatwierdzeniu przez Sejm na najbliższym posiedzeniu.
Roporządzenia wykonawcze są to akty prawne wydawane przez określone w konstytucji organy władzy wykonawczej: Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów, poszczególnych Ministrów, Krajową Rade Radiofonii i Telewizji na podstawie szczególnego upowarzenienia zawartego w ustawie i w celu ich wykonania. Wszystkie rozporządzenia (poza rozporządzeniami prezydenta RP z mocą ustawy) mają charakter aktów wykonawczych w stosunku do ustaw, stąd ich określenie - „rozporządzenia wykonawcze”. Takie określenie ich charakteru wynika przede wszystkiem z przyjęcia koncepcji „Materii Ustawowej”. Taki więc roporządzenie może być wydane tylko wtedy, gdy ustawa wyraźnie taką możliwośc („szczegółowe upowarzenienie zawarte w sutawie”) i może zawierać wyłączenie treśc wynikające bezpośrednio z danej ustawy („w celu jej wykonania”).
Akty prawa miejscowego, podobnie jak roporządzenia wykonawcze mogą być wydawane tylko na podstawie i w granicach upowarznień zawartych w ustawach. Istotna róznica zachodząca między nimi zawiera się w określeniu podmiotów kompetentnych do tworzenia tych aktów oraz w zakresie ich obowiązywania terytorialnego. Akty prawa miejscowego:
Są ustanawiane przez organy samorządu terytorialnego (uchwały i zarządzenie porządkowe) oraz terenowe organy administracji rządowej (rozporządzenia, zarządzenia)
obowiązują tylko na obszarze działania tych organów.
Poza zamkniętym katalogiem prawa powszechnie obowiązującego w Polsce konstrukcja RP dopuszcza również istnienie prawa obowiązującego wewnętrznie w ramach danego organu władzy publicznej. Katalog aktów prawa obowiązującego wewnętrznie dane organy nie jest zamknięty. Zaliczamy do nich zarówno uchwały sejmu i senatu oraz ministrów, jak i zarządzenia takich organów, jak: Prezes Rady Ministrów, poszczególni ministrowie, Prezes Głównego Urzędu Ceł, Komendandt Głowny Policji, Prezes Narodowego Banku Polakiego.