prawo, ćwiczenia

  1. Norma prawna- jest chronioną przez państwo regułą postępowania, która jednej stronie przyznaje uprawnienia (prawo podmiotowe), a na drugą nakłada obowiązki odpowiadające temu uprawnieniu. Norma prawna składa się z hipotezy, dyspozycji i sankcji.

    Normy prawne można systematyzować wg różnych kryteriów, ale najważniejsze wydaje się kryterium zachowania się wskazanego w dyspozycji oraz kryterium sposobu obowiązywania normy. Według tego kryterium normy prawne dzieli się na:

    a) zakazujące,

    b) nakazujące,

    c) upoważniające,

    d) mieszane.

    Ze względu na sposób obowiązywania normy prawne mogą być:

    a) dwukierunkowo bezwzględnie obowiązujące (imperatywne),

    b) jednokierunkowo bezwzględnie obowiązujące (semiimperatywne),

    c) względnie obowiązujące (dyspozytywne).

    Normy imperatywne są charakterystyczne dla prawa publicznego (np. administracyjnego, finansowego i karnego), a normy dyspozytywne- dla prawa prywatnego (np. prawa cywilnego).

  2. Przepis prawny- jest elementarną jednostką systematyzującą aktu normatywnego i może nim być artykuł, paragraf, punkt, podpunkt, a nawet zdanie zawarte w artykule.

  3. Budowa tekstu prawnego

    Część nieartykułowana:

    1. Tytuł (według ZTP)/ nagłówek (według Lecha Morawskiego);

    2. Preambuła;

    3. Określenie podstawy prawnej.

    Część artykułowana.

    Ad. 1.1/

    Tytuł/nagłówek zawiera:

    Oznaczenie rodzaju aktu;

    Datę ustawy;

    Ogólne określenie przedmiotu (według Morawskiego jest to właśnie tytuł).

    Stosuje się formę zapisu:

    Opisową - rozpoczynającą się przyimkiem „o”, pisanym małą literą;

    Rzeczową - zaczynającą się od wyrazów (np. „ustawa...”).

  4. Stosunek prawny i elementy

    Zdarzenie prawne jest elementem stosunku prawnego, którym jest stosunek społeczny uregulowany przez przypisy prawa. Elementami stosunku prawnego, oprócz zdarzenia prawnego, są podmioty, przedmiot i treść stosunku prawnego. Podmioty stosunku prawnego mogą być różnie określone, w zależności od przynależności norm prawnych regulujących ten stosunek do określających gałęzi prawa (np. osoba fizyczna, osoba prawna, pracownik, pracodawca, organ administracji publicznej), różny może też być ich status względem siebie.

    Przedmiotem stosunku prawnego są określone zachowania, które mogą dotyczyć rzeczy lub dóbr o charakterze niematerialnym, np. świadczenie usług, wydanie rzeczy lub stworzenie utworu w rozumieniu prawa autorskiego. Treścią stosunku prawnego są wzajemne prawa i obowiązki stron, np. wzajemne prawa oraz obowiązki sprzedawcy i kupującego albo wzajemne prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika.

  5. Źródła prawa

    Polskie prawo jest w zasadzie prawem stanowionym więc jego głównym źródłem są akty normatywne. Aby system prawny był spójny, obowiązuje hierarchia aktów normatywnych w następujący sposób:

    - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej,

    - umowy międzynarodowe ratyfikowane za zgodą parlamentu (mają pierwszeństwo w stosowaniu przed ustawami) oraz inne ratyfikowane umowy międzynarodowe,

    - ustawy, niektóre z nich nazwane są kodeksami- np. kodeks cywilny, kodeks karny. Moc ustawy posiadają rozporządzenia z mocą ustawy, które wg obowiązującego prawa mogą być wydane przez Prezydenta RP, w wyjątkowych przypadkach przewidzianych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

    - rozporządzenia wykonawcze wydane na podstawie ustawy i w zakresie jej upoważnienia (np. rozporządzenie Ministra Finansów)

    - akty prawa miejscowego (np. uchwała rady gminy)

    Wyżej wymienione akty prawne są aktami normatywnymi powszechnie obowiązującymi, z tym, że zasięg obowiązywania prawa miejscowego jest terytorialnie ograniczony (np. do obszaru gminy, powiatu lub województwa).

    Nie mają charakteru powszechnie obowiązującego:

    - uchwały podejmowane przez kolegialne, centralne organy administracji rządowej (np. uchwały Rady Ministrów),

    - zarządzenia Prezydenta RP lub ministrów (mogą być wydawane tylko na podstawie ustaw).

  6. System prawny

    Podział całego systemu prawnego na: prawo publiczne i prawo prywatne. W prawie publicznym przejawia się władztwo publiczne, strony nie mają równorzędnego względem siebie statusu prawnego, w prawie prywatnym strony w zasadzie swobodnie kształtują wzajemne relacje prawne i mają równorzędny względem siebie status prawny.

    Prawo międzynarodowe publiczne reguluje przede wszystkim stosunki między państwami oraz relacje między państwami a organizacjami międzynarodowymi. Źródłem tego prawa są przede wszystkim konwencje międzynarodowe, a niektóre z nich stają się źródłami prawa polskiego i mają pierwszeństwo przed ustawami.

    Prawo unijne (wspólnotowe) różni się od prawa międzynarodowego publicznego i od prawa wewnątrzpaństwowego. Polska jest państwem członkowskim Unii Europejskiej, jest więc zobowiązana do przestrzegania jej prawa. Prawo unijne jest autonomiczne, wyodrębnia się w nim prawo pierwotne (np. traktaty) oraz prawo pochodne (tworzone przez organy UE- np. rozporządzenia i dyrektywy). Prawo unijne ma pierwszeństwo w stosowaniu przed prawem wewnątrzpaństwowym.

    Prawo wewnątrzpaństwowe jest tworzone przez organy danego państwa i obowiązuje na jego terytorium, a podmiotami tego prawa są, w zależności od gałęzi prawa: osoby fizyczne, osoby prawne, organy albo inne jednostki organizacyjne.

    Prawo publiczne reguluje stosunki prawne, w których co najmniej po jednej stronie występuje organ państwa lub organ samorządu terytorialnego albo innej organizacji realizującej z mocy prawa interesy publiczne. Organy te mają kompetencję do władczego kształtowania sytuacji prawnej innych podmiotów prawa. Strony stosunków publicznoprawnych nie mają równorzędnego względem siebie statusu prawnego.

    W prawie prywatnym status stron stosunków prawnych jest równorzędny względem siebie, żadna z nich nie działa wobec drugiej z pozycji władczej, ponieważ są nimi autonomiczne podmioty prawa prywatnego, którym przysługują własne, chronione prawem sfery interesów.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
15 12 Stosunek prawny i odp prac ?m prawo ćwiczenia
prawo ćwiczenia, 4 semestr, prawo żywności, Prawo
prawo?ministracyjne ćwiczenia zaliczenie
Prawo?ministracyjne ćwiczenia
prawo ćwiczenia zagadnienia
prawo?ministracyjne cwiczenia czakowski
WYROK TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO, Szkoła, 2 rok, 4 semestr, Prawo Pracy, Prawo pracy ćwiczenia
10.11.2010, prawo administracyjne ćwiczenia(2)
Praca domowa-rzeczoznawca, PRAWO ADMINISTRACYJNE, ćwiczenia
PRACA DOMOWA Prawo Administracyjne, PRAWO ADMINISTRACYJNE, ćwiczenia
PRAWO GOSPODARCZE Ćwiczenia nr 
Prawo?ministracyjne K Wlaźlak ćwiczenia
Finanse publiczne, prawo finansowe ćwiczenia
Prawo karne ćwiczenia nr 3 z dn 0 10 2011r
Prawo międzynarodowe ćwiczenia dla studentów
Prawo finansowe M. Karlikowska ćwiczenia 3, Prawo finansowe(11)
Prawo finansowe M. Karlikowska ćwiczenia 2, Prawo finansowe(11)
zakres materiału, PRAWO ADMINISTRACYJNE, ćwiczenia
Prawo administracyjne - K. Wlaźlak ćwiczenia 4 2008-2009, Prawo administracyjne(30)

więcej podobnych podstron