Pedagogika – nauka o wychowaniu, której przedmiotem jest działalność wychowawcza, mająca na celu wyposażenie w wiedzę ( sprawności logiczne, zawodowe ), zainteresowania, postawy czy też przysposobienie do oddziaływania na własny rozwój.
Wychowanie – świadomie organizowana działalność społeczna, której celem jest wywoływanie zamierzanych zmian w osobowości człowieka. Zmiany te obejmują zarówno stronę poznawczo – instrumentalną związaną z poznaniem rzeczywistości i umiejętnością oddziaływania na nią jak i stronę aksjologiczną, która polega na kształtowaniu stosunku człowieka do świata i ludzi jego przekonań i postaw, układu wartości, celu życia. Proces i wyniki wychowania kształtują się pod wpływem :
Świadomego i celowego oddziaływania odpowiedzialnych za wychowanie osób lub instytucji ( m.in. rodziców, nauczycieli, rodziny, szkoły ), organizacji społ. - politycznych i kulturalnych
Systemu wychowania równoległego, a zwłaszcza odpowiednio zorganizowanej działalności środków masowego oddziaływania
Wysiłków jednostki nad kształtowaniem własnej osobowości
Edukacja – ogół procesów, których celem jest zmienianie ludzi, przede wszystkim dzieci i młodzieży – stosownie do panujących w danym społeczeństwie ideałów i celów wychowawczych. Znaczenie terminu edukacja obecnie obejmuje szeroki zakres tj ogół procesów oświatowo – wychowawczych obejmujących kształcenie i wychowanie oraz szeroko pojmowaną oświatę,
Oświata ( system oświaty ) - działalność polegająca na upowszechnianiu wykształcenia ogólnego : zawodowego oraz realizowania określonych celów wychowawczych dla zapewnienia jednostkom wszechstronnego rozwoju i pomyślnej egzystencji, a społ. Więzi kulturalnych łączących jego przeszłość historyczną z teraźniejszością i budowa pomyślnej przyszłości.
(PODZIAŁ EDUKACJI Z PODRĘCZNIKA )
Cele wychowania
Przygotowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w życiu społ.
Przygotowanie uczniów do pracy zawodowej
Przygotowanie uczniów do czynnego udziału w życiu kulturalnym
Zapewnienie uczniom wielostronnego rozwoju intelektualnego, społeczno – moralnego, estetycznego i fizyczno – zdrowotnego.
Cele kształcenia
Zaznajomienie uczniów z podstawami usystematyzowanej wiedzy o społeczeństwie, przyrodzie, technice i kulturze
Rozwinięcie zdolności i zainteresowań poznawczych uczniów
Wdrążenie uczniów do systematycznego samokształcenia
Zapoznanie ucznia z naukowymi podstawami produkcji oraz wyrobienie umiejętności posługiwania się prostymi narzędziami pracy
Cele ogólne formułuje się jako spodziewane szerokie, ogólne wyniki uczenia się danego przedmiotu w skali jednego roku szkolnego lub cyklu nauczania.
Szczegółowe cele dydaktyczne odnoszą się do konkretnych zajęć lekcyjnych, ćwiczeń i zajęć warsztatowych ( praktycznych ) w powiązaniu ze ściśle określonym tematem. Charakteryzują się one tym, że :
są sformułowane z punktu widzenia uczącego się
odnoszą się do jego konkretnych zachowań ( zrealizować cel, to oznacza uzyskać pożądane zachowanie uczącego się )
zawierają warunki ( kryteria ), które muszą spełniać pożądane zachowania
uwzględniają różnorodność zachowań, stąd często mówi się o typie zachowań, a samo zachowanie wyobrażamy sobie jako zewnętrzny przejaw stanu wewnętrznego.
Cel poznawczy – związany jest z opanowaniem przez uczącego się wiedzy ( poznanie i zrozumienie, a także często zapamiętanie faktów, zjawisk, praw, zasad, teorii itp.) prowadzącej do poznania świata.
Cel kształtujący – dotyczy rozwoju sprawności fizycznej i umysłowej uczącego się, jego zainteresowań i zdolności, a jego realizacja polega na wykształceniu u uczącego się konkretnych zdolności umysłowych i praktycznych.
Cel wychowawczy – odnosi się do wielostronnego kształtowania osobowości podmiotu uczącego się, a szczególnie takich jej składników jak postawa i przekonania.
Operacjonalizacja celów kształcenia - wyrażanie celów i zadań kształcenia w postaci jednoznacznie opisanych sekwencji czynności końcowych, które uczniowie mają opanować wskazanie warunków, w jakich te czynności mają być wykonywane, a ponadto określeniu ich parametrów. Dzięki temu operacjonalizacja służy nie tylko konkretyzacji celów i zadań nauczania w postaci podlegającej z zewnątrz operacji, lecz dostarcza również danych na temat standardów wymagań, dzięki czemu przyczynia się do obiektywizacji oceny uzyskiwanych wyników pracy dydaktycznej.