Dorastanie to okres intensywnego poszukiwania własnej tożsamości i próby określania siebie. Według koncepcji E. H. Erikson na okres dorastania przypada kryzys tożsamości, w którym jednostka poszukuje odpowiedzi na pytanie „kim jestem?”, oraz opracowuje wiodącą orientację wartościową. Wiele zaburzeń zachowania w tym okresie wynika z poszukiwania tożsamości przez czasowe odrzucenie autorytetów i norm oraz testowanie wzorców dorosłego życia na zasadzie prób i błędów. Osiągnięcie w adolescencji tożsamości nadaje życiu kierunek, doprowadza do krystalizacji system wartości osobistych i owocuje wglądem w indywidualne możliwości, zdolności i ograniczenia, czyli stabilizuje koncepcję siebie. Szczególne znaczenie ma wypracowanie cnoty wierności wybranym wartościom, gdyż dzięki temu możliwe jest wytrwałe realizowanie celów życiowych i tworzenie spójnych wizji przyszłości.
I. Obuchowska wyróżniła poszukiwanie własnej tożsamości:
W ciągłości istnienia – przez sprawdzanie niezawodności miłości rodziców;
W próbach zmieniania siebie – eksperymentowanie z samym sobą;
W sprawdzaniu siebie – podejmowanie i realizowanie postanowień.
Aby kryzys tożsamości pokonać, młody człowiek musi scalić dotychczasową wiedzę o sobie zawartą w pełnionych przez niego rolach i uzyskać integrację swojej przeszłości z teraźniejszością i koncepcją przyszłości. Dalszy rozwój osobowości zależy od tego, czy młody człowiek pokona kryzys tożsamości.
K. Obuchowski prezentuje tezę, że identyfikacja jest pragnieniem do wejścia na drogę ku dojrzałości i jest koniecznym etapem w rozwoju tożsamości. Wyróżnia fazy w poszukiwaniu własnej tożsamości związanej z poczuciem sensu życia:
Identyfikacji, kiedy dorastający utożsamiają się z zewnętrznymi wzorami, w tym także z autorytetami;
Fazą kosmiczną, która charakteryzuje oderwanie się od rzeczywistości, rozmach a zarazem chaos w poszukiwaniu celu i sensu życia;
Dojrzałego sensu życia, przypadająca na okres późnej adolescencji i lata dalsze, gdy człowiek potrafi określić siebie i sens swojego istnienia.