DYDAKTYKA DOROSŁYCH WEDŁUG JÓZEFA PÓŁTURZYCKIEGO

Dydaktyka dorosłych stanowi jeden z działów andragogiki ogólnej.

Cenny wkład do jej rozwoju wnosi twórczość J. Półturzyckiego, a zwłaszcza jego ostatnia praca pt. „Dydaktyka dorosłych” (1992).

Charakterystycznym rysem poglądów naukowych jest to, że współczesne problemy dydaktyki dorosłych ujmuje na tle tradycji i kierunków rozwoju tej dyscypliny naukowej.

Autor analizuje pojęcie dorosłego ucznia, demograficzną charakterystykę środowiska ludzi dorosłych, psychologiczne właściwości człowieka dorosłego, znaczenie systemu oświaty dorosłych.

Józef Półturzycki w pracy „Dydaktyka dorosłych” dokonał przeglądu zasad dydaktycznych w ujęciu różnych autorów i na tej podstawie przedstawił układ zasad dydaktycznych. Autor przedstawia jak duże znaczenia teoretyczne i praktyczne mają rozważania, refleksje i diagnozy dotyczące celów i treści oświaty dorosłych.

Nowe naukowe ujęcie znalazły problemy metod nauczania, tego typu jak:

- metody oparte na słowie,

- dyskusja,

- metody problemowego nauczania,

- metody praktycznego nauczania,

- nauczanie problemowe.

Istotnym wkładem do dydaktyki dorosłych są poglądy i twierdzenia autora dotyczące metod samodzielnego uczenia się. Wskazuje także na znaczenie obserwacji jako metody uczenia się, korzystania z wykładów, udziału w dyskusji , poznawania i rozumienia tekstu.

Bardziej niż inni przedstawiciele autor akcentuje znaczenie i rolę kontroli i samokontroli w procesie kształcenia dorosłych. Cennym wkładem są rozważania na temat samokształcenia jako procesu oświatowego.

Zasady kształcenia dorosłych:

poglądowości,

- przystępności kształcenia,

- systematyczności,

- świadomego i aktywnego uczestnictwa,

- kształtowania umiejętności uczenia się,

- łączenie teorii z praktyką,

- wykorzystywania doświadczeń dorosłych,

- indywidualizacja i zespołowość,

- trwałość wiedzy,

- ustawiczność kształcenia.

POTRZEBY I NOWE ZADANIA

1. Pierwsze zadanie stanowi zmiany występujące w ogólnej teorii kształcenia i praktyce oświatowej.

2. Druga zadanie to potrzeby wynikające ze znacznie starszych zadań samej pracy oświatowej, która zmierza do objęcia całego społeczeństwa i różnych jego grup.

3. Trzecie zadanie to potrzeba, która wynika z objęcia zakresem znaczeniowym kształcenia dorosłych takich dziedzin, których dawniej nie uwzględniano, czyli studiów wyższych i podyplomowych, kształcenia zawodowego w różnych jego funkcjach z relikfikacją i renowacją oraz stałym okresem doskonalenia.

W dorobku autora są cenne rozważania na temat organizacji i planowania działalności dydaktycznej ukazujące znaczenie przygotowania nauczyciela do zajęć, rolę podręcznika w kształceniu dorosłych, funkcjonowanie środków dydaktycznych i multimedialnych.

Dzięki badaniom i pracą Józefa Półturzyckiego andragogika ogólna i dydaktyka polska wzbogaciły się o nowe, cenne diagnozy, teorie i wskazania oraz dydaktyka dorosłych uzyskała status nauki nowoczesnej, użytecznej i obiektywnej.

---