Wykład 2
19.03.2011
Kultura obcowania, współżycia - sposób życia z otoczeniem, przekazywana z pokolenia na pokolenie; umiejętność obcowania z innymi bez wzbudzania w nich negatywnych emocji . liczenie się z drugim człowiekiem, szacunek.
Stachowski - „Historia współczesnej myśli psychologicznej”; wyd. Scholar (2004 - 2007)
Ks. Józef Pastuszka (1971) - „Historia Psychologii”; Lublin. Towarzystwo Naukowe KUL
Zeidler Włodzisław (2009) - „Psychologia europejska w okresie międzywojennym”; Warszawa VizjaPress IT
Przedmiot badań psychologicznych, czyli 3 korzenie psychologii.
„Intelektualiści rozwiązują problemy; geniusze zapobiegają im” (intelectuals salve problems; geniuses prezent them)
Z literatury wykreślić Rathusa, do literatury uzupełniającej dodać:
Butler Browdon T. (2008) - „50 klasyków psychologii”; Helion
„40 prac badawczych, które zmieniły oblicze psychologii”
Wykreślamy T. Tomaszewskiego
„Historia współczesnej psychologii” Schultz D. P. Sch… S.E (2008)
Strelau Jan „T1: Historia Psychologii” (2000)
Toeplitz Winiewska, M. Sękowski A (2008) „Teraźniejszość, przyszłość”
Koordynator referatów - wybrać temat referatu na 16 kwietnia 2011.
John Watson
Ojciec behawioryzmu, ur. 1878 r. zainteresował się teorią nerwic, ale uznał ją za bardzo niedoskonałą.
Napisał „Psychologia z punktu widzenia behawiorysty” w 1919 r.
Eksperyment z małym Albertem.
Charakterystyczne twierdzenie:
„jeśli dowolne, zdrowe dziecko spłodzone przez dowolnych rodziców będzie Mu dane pod opiekę, i będzie miał pełną kontrolę nad środowiskiem tego dziecka to wychowa go na kogoś wyjątkowego, lub na pospolitego złoczyńcę”.
John Broadus Watson (ur. 9 stycznia 1878, zm. 25 września 1958) - amerykański psycholog, twórca behawioryzmu. Profesor Johns Hopkins University w Baltimore. W 1913 w odczycie Psychologia jak ją widzi behawiorysta, przedstawił własną koncepcję psychologii, która odrzucała analizowanie świadomości i introspekcję, jako metodę subiektywną i nienaukową, skupia się natomiast na zachowaniach oraz czynnikach, które je warunkują - sytuacjach. Odczyt ten traktuje się jako symboliczne narodzenie behawioryzmu.
Uważał, że zachowanie przybiera postać S - R. Gdzie S to bodziec (ang. Stimulus) zaś R to reakcja (ang. Response). Pisał: Dajcie mi dziecko spłodzone przez dowolną parę rodziców i dajcie mi pełną kontrolę nad środowiskiem, w jakim będzie ono wzrastać - a sprawię, że wyrośnie na wybitnego uczonego, artystę, politycznego przywódcę, czy też, jeśli tylko będę tego chciał, zostanie pospolitym przestępcą. Swoje przekonanie potwierdził słynnym i eksperymentem na jedenastomiesięcznym dziecku - Małym Albercie (Albert B.), który był umieszczony w szpitalu. Eksperyment Watsona i jego asystentki, najpierw doktorantki, później też żony Rosalie Rayner polegała na uczeniu Alberta lęku przed szczurem poprzez warunkowanie klasyczne. Gdy w polu widzenia dziecka pojawiał się szczur, Watson uderzał w gong, wywołując straszny hałas, który jest bodżcem bezwarunkowym dla reakcji lękowej u dziecka. Albert zaczął szybko bać się szczura. Nastąpiła także generalizacja tego lęku na inne przedmioty podobne do szczura (maskotki, brody itp.). Watson nigdy nie wygasił lęku u Alberta. Obecnie eksperymenty takie są w psychologii zakazane ze względów etycznych. Watson został wyrzucony ze swojej rodzimej uczelni po tym jak nawiązał romans ze swoją doktorantką Rosalie Rayner. Listy miłosne Watsona do Rosalie znalazła jego żona i ujawniła na rozprawie rozwodowej. Fragmenty owych listów zostały opublikowane w prasie co wywołało skandal. Tego nie zniosły ówczesne władze uniwersyteckie.
Wilhelm Maximilian Wundt (1832 - 1920)
Niemiecki psycholog, filozof i fizjolog. Założył Instytut Psychologiczny. Napisał „Podstawy psychologii fizjologicznej” - 1 podręcznik nowej nauki. Psychologia introspekcyjna - samoobserwacja; prowadził badania nad zjawiskiem kojarzenia, percepcji, apercepcji, czasem reakcji na bodziec.
Pomiary ilościowe. Eksperymenty należy wzbogacić o wyniki badań, opisy charakterów, popędów, itd. Metafizyka - według Wundta miała charakter spirytualistyczny. Sacrum / Profanum.
Wilhelm Maximilian Wundt (ur. 16 sierpnia 1832 w Neckarau, zm. 31 sierpnia 1920 w Großbothen) - niemiecki psycholog i filozof, uważany za twórcę psychologii eksperymentalnej.
Psychologia
Wundt wskazał jako zadanie dla psychologii analizowanie procesów życia duchowego metodami eksperymentalnymi, dlatego ma on ogromne znaczenie dla rozwoju psychologii naukowej. W psychologii przyjmuje pewne elementy duchowe, których dalej rozłożyć nie można. Z elementów stara się rozbudować życie psychiczne na podstawie praw połączeń. Za najważniejsze prawo uważa zasadę twórczej syntezy. Wyniki badań nad najprostszymi formami procesów duchowych stara się zastosować do psychologii ludów („Völkerpsychologie”). W metafizyce był zwolennikiem woluntaryzmu, w etyce ewolucjonizmu. W 1879 roku Wundt założył w Lipsku słynne laboratorium psychologiczne. Data ta jest uważana za początek psychologii klasycznej (eksperymentalnej).
Filozofia
Filozofię Wundt uważał za światopogląd, który zaspokaja potrzeby umysłu oraz uczucia, a także hipotetyczne uzupełnienie nauk szczegółowych. Jego zdaniem umysł przechodzi przez trzy fazy poznania:
początkowo operuje konkretnymi postrzeżeniami,
następnie zastępuje postrzeżenia przez pojęcia ogólne,
wreszcie ujmuje całość świata w światopogląd.
W trzecim etapie wychodzi poza doświadczenie budując metafizykę. Ten proces jest nieuchronny i konieczny, bo metafizyka jest potrzebą psychiczną na pewnym etapie rozwoju. Metafizyka Wundta miała spirytualistyczny charakter: jego zdaniem świat jest zgromadzeniem istot, obdarzonych wolną wolą. Ponieważ działania tych istot powodują nieprzewidziane skutki, zatem stawiają sobie wciąż nowe cele i nowe idee ("heterogenia celów"). Wundt także zajmował się badaniami nad sferą sacrum oraz religiami. Podobnie jak ewolucjoniści antropologii uważał i religia ma swój stadialny rozwój od form prostych do bardziej złożonych. Za pierwotną formę religii uważał animizm pierwotny, za kolejne stadium totemizm oraz manizm. Dopiero z nich wykształcona wiara w istnienie dusz dała możliwość rozwoju religii właściwej. Animizm uważał za przedreligijne stadium wiedzy. Samą religię zaś za świadomość przynależności człowieka i bytu do wyższego świata (sacrum).
Historia Myśli Psychologicznej: wykłady
Prof. Paweł Besler
Semestr 2
- 3 -