S2 Historia Myśli Psychologicznej Paweł Besler wykład 4


Wykład 4

16.04.2011

Starożytność (daleki Wschód) - Lao Tse, Konfucjusz, Upaniszady (Atlas Psychologii Benesza)

Sugestie dotyczące egzaminu:

  1. Historia Psychologii rozumiana jako:

  • psychoanaliza, psychologia przednaukowa - minimalnie

  • Rathus - strona 55 (tabela 1.1) - 10 najważniejszych postaci w historii psychologii - ranking historyków:

  • I. Wilhelm Wundt (kierunek: strukturalizm)

    II. Wiliam James (funkcjonalizm)

    III. Zygmunt Freud (psychoanaliza)

    IV. John Watson (behawioryzm)

    V. Ivan Pawłow (warunkowanie)

    VI. Hermann Ebbinghaus (pamięć)

    VII. Jean Piaget (rozwój poznawczy, psychologia rozwojowa)

    VIII. Burrhus Frederic Skinder (warunkowanie sprawcze)

    IX. Alfred Binet (pomiar inteligencji)

    X. Gustaw Fechner (psychofizyka)

    Temat: Floyd Henry Allport

    ŻYCIORYS

    Floyd Henry Allport (1890-1978) był drugim synem lekarza i przedsiębiorcy oraz nauczycielki. Jego siedem lat młodszy brat Gordon również zasłynął w środowisku psychologicznym - poszedł jednak w kierunku psychologii poznawczej, a obecnie uznawany jest za klasyka tej dziedziny. Studiował w Harvardzie, aby w roku 1919 uzyskać doktorat. W latach 1924 - 1956 piastował stanowisko profesora na uniwersytecie w Syracuse. W 1924 roku napisał książkę pt. „Psychologia Społeczna”, która stała się klasycznym dziełem dotyczącym zagadnień z zakresu tej dziedziny. W latach trzydziestych pisał prace na temat mniemań i nastawień, jak również o zachowaniach konformistycznych. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych zajął się rozwiązaniem zagadnienia, które nazwał „głównym problemem psychologii społecznej”, czym interesował się przez całe życie. Kwestia ta dotyczyła relacji zachodzących między jednostką a grupą, jak wyjaśnić zachowania grupy, unikając błędnych analogii do zachowań pojedynczych jednostek. Rozwiązać go próbował za pomocą „teorii struktury osiągnięć”, którą przedstawił w książce dotyczącej teorii spostrzegania (1955).

    POCZĄTKI PSYCHOLOGII SPOŁECZNEJ

    Psychologia społeczna pod koniec XX wieku mimo całej swej różnorodności odznaczała się jednak wyjątkową spójnością, jednak przed książką Allporta „Psychologia społeczna” nawet nie istniała. Samo pojęcie „psychologia społeczna” pojawiało się w różnych kontekstach i znaczeniach. Po pierwszej wojnie światowej chcąc pisać o psychologii społecznej, konieczne było odwoływanie się do takich zagadnień, jak: psychologia tłumu, psychologia ludów, hipnoza i sugestia, rywalizacja, konflikty dzieci z rodzicami, współzawodnictwo, zadania domowe czy rozumienie siebie. Było to bardzo szerokie spectrum, gdzie pojawiało się określenie „psychologia społeczna”, jednak żaden z autorów ówczesnych prac nie nazywał siebie psychologiem społecznym.

    POWODY POWSTANIA KSIĄŻKI PT. „PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA”

    Allport postawił sobie za cel wprowadzenie ładu do tej różnorodności. Dodatkowo w owym czasie w Stanach Zjednoczonych rozpoczynała się właśnie instytucjonalizacja psychologii społecznej, rozpoczęło się urządzanie kursów dotyczących tej dziedziny; należało więc napisać przejrzysty i ujednolicony podręcznik.

    TREŚĆ KSIĄŻKI

    Dzieło to było ujęciem indywidualistycznym, zgodnym z duchem owych czasów. Allport podkreślał, że psychologii społecznej nie należy rozumieć jako przeciwieństwa ogólnej psychologii jednostki. Zauważył, że psychologia społeczna jest „po części psychologią jednostki, której zachowanie analizowane jest w kontekście pewnego wycinka świata otaczającego, składającego się z innych ludzi”. Przez całe życie Floyd Allport uważał, że psychologia we wszystkich swoich gałęziach jest nauką o jednostce, a „rozciągać jej prawa na większe całości znaczy zniekształcać jej sens”.

    Allport starał się również powiązać „perspektywę koncentrującą się na zachowaniu” z „metodą eksperymentalną”, co jest niezwykle ważne dla rozwoju psychologii jako dziedziny wiedzy, gdyż ta metoda badań naukowych charakteryzuje się czynną modyfikacją zjawiska stanowiącego przedmiot badania, dążąc do poznania zależności przyczynowych pomiędzy składnikami lub warunkami przebiegu badanego zjawiska.

    TREŚĆ KSIĄŻKI

    Prowadził on również badania dotyczące „facylitacji społecznej” - czyli wpływu obecności innych ludzi na poziom wykonania danego zadania przez jednostkę; mówiąc prościej oznacza napięcie wynikające z obecności innych osób i możliwości oceny przez nich naszego działania. Skutkiem tego napięcia jest lepsze wykonanie zadań dobrze opanowanych i łatwych, lecz gorsze wykonanie zadań trudnych lub tych, których dopiero się uczymy; np.: Sportowcy osiągają lepsze wyniki na oczach publiczności, kulturysta ćwiczy intensywniej, gdy oprócz niego na siłowni znajdują się inni, intensywnie ćwiczący ludzie. Należy jednak pamiętać, że opisywany efekt występuje w odniesieniu do zachowań stosunkowo dobrze wyuczonych, automatycznych. Obecność innych może hamować lub zakłócać zachowania niezbyt dobrze wyuczone lub bardzo złożone. Mówimy wtedy o interferencji społecznej.

    badał również zachowania konformistyczne - czyli postawa podporządkowania się normom, wzorcom i poglądom panującym w danej grupie społecznej; jednak mógł w owym czasie powołać się wyłącznie na dwa eksperymenty, gdyż badania dotyczące tego zjawiska na szerszą skalę podjęto dopiero później.

    Program „społecznego behawioryzmu” zakładał, że aby zrozumieć ludzkie zachowanie, wystarczy rozważyć nagradzające właściwości środowiska, to znaczy to, w jaki sposób pozytywne i negatywne wydarzenia w otoczeniu są związane ze specyficznymi zachowaniami Program ten wyznaczał nowe szlaki, którymi w późniejszym czasie podążyło wielu badaczy.

    OCENA KONCEPCJI - KRYTYCZNA

    Koncepcja Allporta, silnie zorientowana na jednostkę i na zachowanie, może być uważana zarówno za krytyczną, jak i konstruktywną. Krytyczny był Allport przede wszystkim wobec ujęć uznających istnienie bytów ponadjednostkowych („społecznych”). Allport nie jest skłonny przyznać ani grupie, ani innym bytom kolektywnym żadnej realności, która wykraczałaby poza realność jednostek tę grupę tworzących. Twierdził, że nie „istnieje żadna psychologia grupy, która nie byłaby w istocie całkowicie psychologią jednostki”. Szczególnie ostro behawiorystyczny indywidualizm występował przeciwko psychologii mas. Sytuacje masowe można podsumować w taki sposób, że „zachowanie mas nie jest niczym innym niż sumą zachowań jednostek tworzących te masy”. Zwłaszcza pojęcia takie jak „dusza mas”, „duch grupowy” czy „kolektywna świadomość” zostały odrzucone jako nienaukowe.

    OCENA KONCEPCJI - KONSTRUKTYWNA

    To, co natomiast zdaniem Allporta jest istotne dla psychologii społecznej, to analizowanie bodźców społecznych i wywoływanych przez nie reakcji. Bodziec „społeczny” przy tym to tyle, co pochodzący od innej jednostki. Jak więc widać, Allport rzeczywiście w konsekwentny sposób sprowadził zjawiska społeczne na poziom pojedynczego indywiduum.

    OCENA KSIĄŻKI ALLPORTA - WSPÓŁCZEŚNIE

    Książka Allporta pt. „Psychologia społeczna” była w efekcie nie tylko podręcznikiem, była również czytana przez fachowców. Można pokusić się o wniosek, że książka Allporta jest tekstem opartym głownie na eksperymentach - jak twierdzi Katz. Faktem jest również, że Allport cytowany jest we współczesnych podręcznikach psychologii społecznej jako jej założyciel oraz jako ten, który nadał jej nazwę.

    DLACZEGO KSIĄŻKA ALLPORTA JEST CYTOWANA CORAZ RZADZIEJ

    Niestety we współczesnych pracach (za wyjątkiem tych historiograficznych) jest cytowany coraz rzadziej z dwóch powodów:

    w obecnych czasach podręczniki nie wznawiane mają krótki żywot

    postulat Allporta, by psychologia społeczna programowo i metodologicznie koncentrowała się na jednostce, stał się czymś oczywistym - a autorów oczywistości pamiętamy z trudem

    KSIĄŻKA „PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA” - PODSUMOWANIE

    Podsumowując, książka Allporta:

    wskazywała drogę, którą powinni byli podążyć psychologowie społeczni, by ich dyscyplina stała się eksperymentalną nauką dotyczącą zachowania jednostki, która mogłaby być traktowana poważnie

    podążała ścieżką wyznaczoną przez nauczyciela Allporta - Hugo Münsterberga. Pierwszymi etapami na tej drodze były badania eksperymentalne, przeprowadzone w Niemczech na początku stulecia. Dotyczyły one samodzielnej i grupowej pracy dzieci szkolnych.

    Dzieło Allporta uznane zostało za pierwszy systematyczny podręcznik psychologii społecznej. Napisane z pozycji indywidualistycznej i zorientowanej na zachowanie, omawia ono jednostkę żyjącą w społeczeństwie. Zachowania społeczne uporządkowane są w nim według odpowiadających im bodźców i reakcji. Zawiera ono programowy szkic analizujący przydatność koncepcji społeczno - psychologicznych w dyskusji zagadnień socjologicznych.

    Temat: Hermann Ebbinghaus

    * Eduard Hartmann - niemiecki filozof, żył w latach1842-1906, współtwórca neowitalizmu (noewitalizm- odnowa vitalizmu)

    * Rok 1880 był prawdopodobnie godziną narodzin eksperymentalnych badań pamięci

    * Opublikowano ja pośmiertnie, w roku 1983, jako manuskrypt źródłowy w wyd. uniwersyteckim w Passavii.

    Wśród licznych zagadnień szczegółowych dotyczących pamięci najważniejsze to:

    1. Ile powtórzeń trzeba do całkowitego i bezbłędnego wyuczenia się danego tekstu (listy sylab)?

    2. Ile powtórzeń trzeba do ponownego wyuczenia się tekstu (listy sylab) już kiedyś opanowanego, lecz zapomnianego.

    3. Jakie następstwa pociąga za sobą tzw. przeuczanie się, tj. powtarzanie pewna ilość razy tekstu już całkowicie opanowanego?

    4. Jaki jest przebieg zapominania tekstu bezbłędnie opanowanego?

    5. Jaki jest przebieg zapamiętywania tekstu w zależności od różnego rozkładu powtórzeń w czasie?

    Ebbinghaus głównie w związku z badaniem tych problemów wypracował szereg metod uczenia się tekstów, np.: metoda całkowitego wyuczenia się, metoda oszczędności metodę przeuczenia się itp.

    Technika badań nad pamięcią

    samogłoskę, również dobrana losowo.

    Ebbinghaus badania prowadził na sobie. W swoich badaniach opanował łącznie 6600 list zawierających łącznie 85 000 zgłosek bezsensownych.

    * Czas ten jest krótszy ponieważ w pamięci pozostały efekty poprzedniego uczenia się.

    * Występuje zaoszczędzenie przy ponownym uczeniu się. Im lepiej pamiętana jest dana lista, tym większe zaoszczędzenie przy ponownym uczeniu się. Za pomocą tej techniki Ebbinghaus pokazał, że człowiek po długim czasie zachowuje jeszcze pewne ślady pamięciowe.

    Dla przykładu:

    * W wypadku materiału sensownego zaoszczędzenie jest znaczne większe.

    * Był to warunek konieczny, ponieważ asocjacje musiały powstawać wyłącznie w wyniku eksperymentu, wskutek powtarzanych prób wyuczenia.

    Historia Myśli Psychologicznej: wykłady

    Prof. Paweł Besler

    Semestr 2

    - 3 -



    Wyszukiwarka

    Podobne podstrony:
    S2 Historia Myśli Psychologicznej Paweł Besler wykład 2
    S2 Historia Myśli Psychologicznej Paweł Besler wykład 3
    S2 Historia Myśli Psychologicznej Paweł Besler wykład 9
    S2 Historia Myśli Psychologicznej Paweł Besler wykład 1
    Psychologia ogólna Historia psychologii Sotwin wykład 7 Historia myśli psychologicznej w Polsce
    HISTORIA MYŚLI PSYCHOLOGICZNEJ Wykład 1
    Łukaszewski wykłady, PSYCHOLOGIA I ROK, Wprowadzenie do psychologii i historii myśli psychologicznej
    HISTORIA MYŚLI PSYCHOLOGICZNEJ Wykład 1
    Psychologia ogólna Historia psychologii Sotwin wykład 7 Historia myśli psychologicznej w Polsce
    CW Historia myśli psychologicznej1
    Artefakty, Psychologia, Psychologia I semestr, Wprowadzenie do psychologii i historii myśli psycholo
    Psychologia poznawcza - Uczenie sie[1], Psychologia, Psychologia I semestr, Wprowadzenie do psycholo
    CW-Historia myśli psychologicznej2
    CW-Historia myśli psychologicznej1
    Cele psychologii, Psychologia, Psychologia I semestr, Wprowadzenie do psychologii i historii myśli p
    CW-Historia myśli psychologicznej5

    więcej podobnych podstron