HISTORIA MYŚLI PSYCHOLOGICZNEJ Wykład 1.
Psychologia instytucjonalna powstała na przełomie XIX i XX w.
1879 - założenie laboratorium psychologicznego
1801 - Thomas Jung (fizyk) ustalił naturę światła (falę poprzeczną)
W tym samym czasie psychiatria działała na zasadzie: lewatywa + upuszczanie krwi.
1802 - pierwsza fotografia
1803 - pierwszy parowiec
1805 - odkrycie, że słońce porusza się w galaktyce
1810 - Gall frenologia kształt czaszki mówi o zdolnościach psychicznych
1811 - ustalono jak działa psychoza alkoholowa
1816 - skonstruowano stetoskop
1823 - pierwszy elektromagnes
1834 - próba wyodrębnienia psychologii jako osobnej nauki
1841 - pierwsze Towarzystwo Psychiatryczne
1843 - wpisanie do prawa przez Izbę Lordów w Anglii zasady niepoczytalności;
w USA 1954
1859 - terapia wodna w leczeniu chorób psychicznych (polewanie bardzo zimną wodą) -
statki szaleńców
1861 - naukowo ustalono, że pewne obszary mózgu odpowiadają za mowę
(ośrodek mowy motorycznej)
1869 - przekopano Kanał Sueski
1874 - odkryto i opisano zjawisko masochizmu
1875 - Mill waga urodzeniowa wpływa na dalszy rozwój
1879 - założono pierwsze laboratorium, odkryto bakterie powodujące choroby weneryczne
1880 - teoria uczuć Landego; opisano przypadek Anny O'Brener.
Wiek XIX
Zacofanie nauk społecznych (psychiatrii i psychologii); dużo teorii i odkryć przyrodniczych; dużo wynalazków;
COMTE (filozof)
Metoda wzorowana na naukach przyrodniczych model pozytywistyczny na nim opera się psychologia Comte (filozof)
Pozytywizm wyodrębnił się z empiryzmu. Filozofia pozytywna powinna zajmować się rzeczami rzeczywistymi i ma poprawić życie ludzkie, ma ustalać wiedzę pewną, ma się zajmować rzeczami jasnymi, nie powinna zatrzymywać się na krytyce.
Comte jest ojcem socjologii ludzkość rozwijając się przechodziła przez fazę mitologiczną (teologiczną), potem metafizyczną, a dopiero fazę pozytywną. Zadaniem nauki jest rejestracja faktów i przewidywanie - co się stanie jeśli?
PODZIAŁ NAUK:
Nauki ABSTRAKCYJNE (fizyka, nauki ścisłe) - ogólne
Nauki KONKRETNE (geografia, historia) - o faktach
Klasyfikacja hierarchiczna nauk
Nazwa |
Nauka zajmuje się … |
Matematyka |
opisem wszystkiego |
Astronomia |
wszystkimi ciałami materialnymi |
Fizyka i Chemia |
ciałami ziemskimi |
Biologia i Socjologia |
ciałami ożywionymi |
DILTHEY (filozof)
Nie można uprawiać humanistyki jak nauk przyrodniczych.
Psychologia życia, życie duchowe - to nie biologia, ale zjawiska związane z duszą.
Uważał, że poznawanie świata nie jest czyste, w poznanie wmieszane są emocje.
W naukach przyrodniczych wyjaśniamy (tworzymy teorię, dlaczego tak się dzieje - prawa ogólne), w humanistyce - rozumiemy (mamy rozumieć człowieka i kulturę wczuć się).
Dilthey proponował hermeneutykę, powstała ona jednak dopiero w czasie reformacji, gdy ludzie zaczęli czytać pismo święte, a nie wierzyć w wykładnię kościoła. Metoda ta poległa na tym, że fragmenty pisma świętego interpretowano w szerszym kontekście (od fragmentu do całości). Proces rozumienia człowieka jest nieskończony zawsze możemy zrozumieć go lepiej czy inaczej.
Z w/w koncepcji najbardziej do psychologii pasował punkt widzenia Comte. Zaczęto dążyć do takiego tworzenia psychologii, aby upodobnić do nauk przyrodniczych eksperymentalna - nometyczna (prawa ogólne).
HISTORIA MYŚLI PSYCHOLOGICZNEJ Wykład 2.
Próbny stworzenia z psychologii nauki ścisłej.
HOELWERT
Psychologia matematyczna.
Teoria pedagogiczno - psychologiczna doznania zmysłowe, ślady percepcji w postaci pojęć i skojarzeń można przedstawić w postaci kuleczek czy atomów w duszy. One się przyciągają lud odpychają. Część z nich może przekraczać pewien próg; to ma wytłumaczyć np. że w czasie nauki musi być cicho, bo nie można się skupić i dotrzeć do atomów odpowiedzialnych za naukę (inne rozpraszają).
Wprowadził on słowo percepcja - formułowanie się nowych wyobrażeń na podstawie tego, co już mamy w umyśle.
Prawo Webera-Fechnera - zależność między fizycznym, obiektywnym oddziaływaniem a subiektywnym odczuciem; eksperyment z ciężarkami; Wzrostowi siły bodźca fizycznego w postępie geometrycznym towarzyszy wzrost natężenia zjawiska psychicznego w postępie arytmetycznym.
Wszystko, co w materii i psychice można określić prawami matematycznymi. Potem okazało się, że dotyczy to tylko pewnych zmysłów, pewnych właściwości bodźców ( nie obowiązuje to dla bardzo silnych i bardzo lekkich bodźców).
WüNDT (filozof, fizjolog potem psycholog)
wyjaśnienie genezy przestrzennego pojmowania świata wrażeń zmysłowych
Założyciel laboratorium lipskiego - zajmowano się tam wrażeniami i bodźcami. Kontynuowano badania nad wrażeniami zmysłowymi - fizjologiczne i od strony przeżyć (introspekcja, samoobserwacja eksperymentalna). Koncentrowano się na percepcji (podstawą życia psychicznego są wrażenia).
(W. James - założył 1 Laboratorium Psychologiczne - dydaktyczne, aby pokazać studentom jak można pracować) historyczno-kulturowa metoda nieeksperymentalna wczesny Wündt
Percepcja poprzedza wrażenia świadome - nieświadome okres heidelberdzki (myślał, że można je badać, ale potem zmienił zdanie okres lipski). Badał operacje i czasy reakcji.
3 KATEGORIE ŻYCIA PSYCHICZNEGO:
Wyobrażenia i pojęcia
Uczucia
Akty woli
WYOBRAŻENIE to stan duszy, na temat rzeczy rzeczywistych.
UCZUCIA - pobudzają lub hamują, mają znak.
AKTY WOLI to procesy nadające kierunek działaniu ludzkiemu, procesy uczuciowe towarzyszące wyobrażeniom i kierujące nas do działania.
Percepcja jako atomy badane fizjologicznie i introspekcyjnie (co, jak widzę i czuję).
1 rewolucja w psychologii szkoła Wirtsburska - potem
J.S. MILL (myśliciel, nie był psychologiem)
Scjentyzm - wzorzec to nauki przyrodnicze
Pozytywizm - wiedza ze zmysłem
Wszystkie nauki humanistyczne powinny być zredukowane do psychologii (PSYCHOLOGIZM), bo wszystkie nauki mówią o człowieku socjologia, antropologia itd. To, że ludzie odrzucają rzeczy sprzeczne wynikają z praw psychologii (psychologizm). Antypsychologizm - ludzie tolerują czasem sprzeczność. Logika nie wynika z natury rzeczy a z innych teorii.
Kanon jedynej zgodności
Sytuacja 1. A B C powoduje Zjawisko
2. C D E Z
Więc C Z
Kanon jedynej różnicy
Sytuacja 1. A B C powoduje Zjawisko
2. A B ~C NIE Z
Więc C Z
A. BINET (franc. psycholog, twórca pierwszego testu IQ)
Francuski Komitet Nauki chciał odróżnić uczniów zdolnych od leniwych. Binet przebadał ich zadaniami umysłowymi robi je większość 9-latków.
wiek umysłowy
wiek życia
Metody statystyczne (F. Galton) - prowadził badania nad skutecznością modlitwy. Duchowni modlą się więcej niż inni i modlącą się o długie życie. Więc trzeba sprawdzić średnią długość życia duchownych i innych. Analiza nie wykazała żadnych różnic.
Psychologia introspekcyjna - wizja psychiki (głównym obszarem badań psychologów powinna być świadomość).
Czym jest świadomość?
Asocjonistyczna
Gesthalt - całość
Akty świadomości
HISTORIA MYŚLI PSYCHOLOGICZNEJ Wykład 3.
I Szkoła Wirsburska - badania nad myślami i rozwiązywaniem problemów.
Podważyła psychologię Asocjonistyczną i Introspekcyjną spór o nie naoczne myślenie, wątpliwości, co do trafności introspekcji.
Narcyz Ach - nie można wyjaśnić niektórych zjawisk tylko skojarzeniami (konkretnymi). Są zdeterminowane celem. Przebieg procesów psychicznych nie zależy od tego, co było a co ma być. Nie są zdeterminowane ustalonymi skojarzeniami tylko celem.
Myślenie cechuje ukierunkowanie na cel nieświadome czynne nastawienie.
PSYCHOLOGIA NOMINALISTYCZNA
Jeżeli są to przedstawienia naoczne lub słów. To, co może być w świadomości może być werbalizacją lub konkretnym wyobrażeniem ASOCJONIZM.
W Szkole Wirsburskiej powiedziano, że jest jeszcze coś - czyste myśli, czyli nie antycypowanie rozwiązania zadań.
PSYCHOLOGIA POSTACI
E. Mach
W. Köhler
C.F. Ehreeufels
B. Zeigarnik
F.S. Perls
E. Mach (fizyk) te same elementy tworzą inne wrażenia.
Badania nad percepcją:
Melodie są rozpoznawane pomimo wymiany wszystkich elementów: tonacji, instrumentu.
Teoria pola psychologicznego
Model pola elektrycznego jako pola sił.
W. Köhler
Badania nad rozwiązywaniem problemów na małpach. Małpa rozwiązuje problemy przez wgląd, a nie metoda prób i błędów szympans w klatce z kijami bambusowymi, na zewnątrz banan.
Przeorganizowanie pola spostrzeżeniowego WGLĄD
Rozwiązanie problemu domknięcie postaci lub uproszczenie pola spostrzeżeniowego.
F.S. Perls - terapia Gestalt w psychologii klinicznej.
B. Zeigarnik - badania nad rozwiązywaniem problemów, gdy je przerwano lub przeszkadzano. Efekt i wpływ przetwarzanego rozwiązywania.
Efekt Zeigarnik - lepiej pamieta się zadanie, które nie zostało rozwiązane. Ogólnie ludzie wracają do rzeczy niedokończonych, lepiej je pamiętają.
Dzięki ich badaniom odkryto później:
Motywację egocentryczną - dbanie o własne interesy
Motywację prospołeczną - dbanie o interesy innych
Motywację zadaniowa - dokończenie zadań
Serle - koncepcje intencjonalności i jej stosunek do języka teoria czynności. Intencjonalność umysłu jako cecha - skierowane na coś, są o czymś. Przyczynowość intencjonalna - wyjaśnienie działania.
Psychologia sztuki
Dlaczego jakieś rzeczy nam się podobają a inne nie? Podoba nam się to, co ma wyraźną postać - wg psychologii postaci.
Opis świadomości wg Szkoły Psychologii Aktów Świadomości interesowała się aktami a nie wytworami tych aktów. Mamy w świadomości akt wyobrażenia, którego rezultatem jest wyobrażenie. Mogą być też akty spostrzeżeniowy, werbalny, wyobrażenie, myślenie. Związek pomiędzy aktami a ich wytworami.
F. Brentano
Metodologia Zjawisk
x 100
IQ=
A
Asocjonistyczna
Bodźce, reakcje
Skojarzenia świadome
Psychologia introspekcyjna
Całościowa; holistyczna; Prowadzili badania w zakresie myślenia, spostrzegania, uczenia się i rozwoju
Introspekcjonizm
G
Psychologia Postaci GESTALT