James Clerk Maxwell (ur. 13 czerwca 1831 w Edynburgu, zm. 5 listopada 1879 w Cambridge) - szkocki fizyk i matematyk. Autor wielu wybitnych prac z zakresu elektrodynamiki, kinetycznej teorii gazów, optyki i teorii barw.
Elektrodynamika
Maxwell dokonał unifikacji oddziaływań elektrycznych i magnetycznych, to znaczy udowodnił, że elektryczność i magnetyzm są dwoma rodzajami tego samego zjawiska - elektromagnetyzmu. Wprowadzone przez niego w 1861 roku równania Maxwella pokazały, że pole elektryczne i magnetyczne podróżują w próżni z prędkością światła w postaci fali. Doprowadziło go to do wniosku, że światło jest falą elektromagnetyczną.
Równania Maxwella są uważane za jeden z największych przełomów w historii fizyki. Na cześć ich odkrywcy jednostkę strumienia magnetycznego nazwano makswelem.
Termodynamika
Pierwsza fotografia barwna, wykonana przez Maxwella w 1861 roku.
W 1866 roku z rozkładu Boltzmanna Maxwell wyznaczył rozkład prędkości cząsteczek gazu doskonałego, który pozawala ustalić jaka część cząsteczek gazu porusza się z daną prędkością w ustalonej temperaturze. Maxwell jest także twórcą demona Maxwella, eksperymentu myślowego, który zaprzecza drugiej zasadzie termodynamiki.
Teoria barw i fotografia
Maxwell odkrył, że kolorową fotografię można wykonać za pomocą czerwonych, niebieskich i zielonych filtrów optycznych. Pierwszą fotografię barwną zaprezentował w 1861 roku. Fotografia przedstawiała wstążkę tartanu.
Ciekawostki
Maxwell do końca życia odrzucał teorię ewolucji Darwina.
Clerk to pierwsza część nazwiska, a nie drugie imię uczonego. Nazwisko Maxwell przyjął jeden z jego przodków George Clerk po ślubie z Dorothy Maxwell w XVIII wieku.
W 1854 roku Maxwell poznał w Nowym Jorku Aurelie Muras, dziennikarkę, żonę Alberto Murasa, z którą utrzymywał potajemny związek miłosny do roku 1858.
W listopadzie 1858 roku kochanka Maxwella zginęła w nie do końca wyjaśnionych okolicznościach. Oficjalnym powodem jej śmierci miało być odwodnienie organizmu potwierdzone przez lekarza Antonio Murasa doktora Francois le Boisa.
Przyjaciel Maxwella, Sir John Starsfield wysuwał zaraz po śmierci kochanki Maxwella podejrzenia w kierunku Antonio Murasa, o to że Aurelia Muras została otruta na zlecenie zazdrosnego małżonka. Według Starsfielda, to właściwie Francois le Bois dokonał tego czynu. Dowodów potwierdzających tezę Starsfielda nigdy nie okazano.