PIEŚŃ O WIKLEFIE ("Lachowie, Niemcowie, wszyćcy językowie") - autor Andrzej Gałka z Dobczyna, duchowny, profesor Akademii Krakowskiej, zm po 1451, sprzyjał husytom. Pieśń powstała ok 1449, znany z przekazu z XVI w., chwali angielskiego reformatora religijnego Jana Wiklefa i krytykuje Kościół z papieżem. Tekst zapisany na wyklejce oprawy rękopisu nr 306 Biblioteki Książęcej w Wolfenbuttel. Pierwsza kopia naukowa - XIX dla uczonego czeskiego ks. Józefa Dobrovskiego.
John Wiklef - odrzucał hierarchiczną strukturę Kościała, Pismo Św jedynym źródłem objawienia, potępiał celibat kleru i kult świętych, relikiwii i obrazów. Do niego nawiązywał Jan Hus.
Treść - Wiklef głosi prawdę, jedyną i słuszną, kto się do niego przyłączy nigdy nie zejdzie z dobrej drogi, kler jest zakłamany, księża mają moc od antychrysta - list cesarza Konstantyna, który nadał Rzym w władanie Sylwestrowi I, uznał przewagę władzy papieskiej nad świecką. Jeżeli ludzie chcą pokoju to muszę się modlić i antychrysta pokonać słowem Bożym, ostatnia zwrotka - prośba do Jezusa o pogrzebanie antychrysta i zesłanie prawych kapłanów.
WIERSZ O ZABICIU ANDRZEJA TĘCZYŃSKIEGO ("a jacy to źli ludzie mieszczanie krakowianie") - zwany też pieśnią, napisany z początkiem 1462, po egzekucji 6 mężczyzn odpowiedzialnych za śmierć A. Tęczyńskiego, starosty rabsztyńskiego (wielki chorąży) zabitego 16 lipca 1461. Utwór zachował się w manuskrypcie (ostatnia strona) z końca XIV wieku, w tym samym gdzie jest najstarszy zapis Kroniki Galla. Rękopis z Biblioteki Ordynacji Zamoyskich jest obecnie w Bibliotece Narodowej w Wa-wie (wpisany XV wiek). Pierwsze wydanie opracował Kazimierz Władysław Wójcicki.
Treść - Tęczyński wybierał się na wojnę pruską z zakonem krzyżackim (wojna trzynastoletnia), ale spoliczkował i pobił płatnerza Klemensa, za co tłum mieszczan go zabił w kościele Franciszkanów, a jego zwłoki ciągano po ulicy i zawleczono pod ratusz - pozycja gdzie nogi znajdują się wyżej od głowy to znak pohańbienia i odebrania czci. Mieszczanie posłali do wrocławian, że ziemianie ich źle traktują. Wrocławianie skrytykowali mord na Tęczyńskim i oskarża ich o kłamstwo. Tęczyński został pomszczony zabiciem 6 jego oprawców. W ostatniej strofie prośba do Boga o uchronienie syna Tęczyńskiego, gorąco mszczącego ojca, przed złem i krzywdą.
ROZMOWA MISTRZA POLIKARPA ZE ŚMIERCIĄ - znany z rękopiuy, który do 1939 był w Bibliotece Seminarium Duchownego w Płocku, a w czasie II WŚ zaginął. Kodeks (zawierający głównie kazania) został sporządzony w latach 60 XV wieku, był własnością kanonika płockiego Mikołaja z Mirzyńca. Rozmowa zapisana ok 1463, ale kopista nie umieścił końcówki utworu. Oryginał dialogu prawdopodobnie powstał najpóźniej ok połowy XV. Rozmowę odnalazł w rękopisie płockim Wojciech Kętrzyński. Brakujące zakończenie utworu znamy z przekładów ruskich w XVI w. Treść - notatki z ćwiczeń!
SKARGA UMIERAJĄCEGO - inaczej Żale konającego, znany z dwóch średniowiecznych przekazów. Pierwszy - rękopis płocki (ten co zawierał Rozmowę mistrza...), który zaginął w IIWŚ, Skarga została tam umieszczona ok 1463, ale oryginał powstał wcześniej, może w pierwszej połowie XV wieku. Według Dobrzyckiego utwór jest przekładem czeskiej pieśni powstałej 1422-24. W wersji płockiej Skarga to pieśń abecedarna (kolejna strofa zaczyna się na kolejną literę alfabetu). Brak zwrotki na S. Drugi przekaz - wrocławski, zawarty w rękopisie nr 2 Biblioteki Kapitualnej w Wrocławiu, mieszczącym głównie kazania niedzielne i na uroczystości świętych. Tekst zapisany prawdopodobnie w latach 1461-70. Zapisu dokonał właściciel kodeksu, uważa się, że mógł to być Jan Rodzina, kaznodzieja katedry wrocławskiej. Wersja wrocławska ma charakter dialogu, na końcu dodana pieść Dusza z ciała wyleciała. Oba przekłady jako pierwszy wydał W. Nehring. Jest zwrotka S. Osoby dialogu - Homines (udziela rad), Infirmus (chory, umierający), Angelus (anioł)
OTO USTA JUŻ ZAMKNIONA - tekst mieścił się w kodeksie stanowiącym u schyłku XIX wieku właność Biblioteki Towarzystwa Naukowego w Toruniu, później rękopis zaginął. Pochodził z 2 połowy XV wieku i zawierał zbiór kazań łacińskich. W jednym z kazań był zapisany utwór Oto usta... Pierwszy ogłosił go T. Wierzbowski.
Treść - scena po śmierci mężczyzny, męża i ojca, który targował się o pieniędze, nabywał bogactw, nie przestrzegał (naruszał) przykazań Bożych. Po jego śmierci przyjaciele kłócą się o majątek, bracia zakonni gromadzą się przy zwłokach, dzieci żałośnie płaczą, a żona "gorzko krzyczy" słysząc dzwony. Opis pogrzebu??? i żałoby.
CANTIlLENA INHONESTIA - tłum z łac. Piosenka nieprzystojna (Chcy ja na pannu żałować) - zwany też Skargą na pannę, najwcześniejszy polski wiersz o tematyce miłosnej, zachowany w rękopisie Biblioteki Uniwersytetu w Wrocławiu. Kodekst zawierał różne utwory, przeważnie religijne, w pierwszej ćwieci XV wieku należał do franciszkanina Mikołaja z Koźla. Po jego śmierci trafił do biblioteki klasztoru Franciszkanów w Wrocławiu, a w 1811 trafił do Biblioteki Uniwersytetu w Wrocku. Pieśń zapisana przez Mikołaja z Koźla ok 1416-17. Zapis cechuje pomieszanie form polskich z czeskimi. Uwór w formie poprawnej jako pierwszy ogłosił W. Nehring.
Treść - bohater skarży się na pannę, co nie chciała z nim odbyć stosunku seksualnego (dać memu koniu owsa ), dalej następują "aluzje obsceniczne", np o rozkoszach na kolorowej pierzynie, zrywaniu wianka, jeśli jest całe i wyganianiu kijem zająca z zarośli.