Socjalizm - ogólnie

Socjalizm (łac.societas - wspólnota) wieloznaczne pojęcie, odnoszące się do prób zmniejszenia nierówności społecznych i upowszechnienia świadczeń socjalnych, lub poddania gospodarki kontroli społecznej (poprzez instytucje państwowe, samorządowe, korporacyjne lub spółdzielcze). Częścią wspólną wszystkich odmian socjalizmu jest (częściowe lub całkowite) odrzucenie idei kapitalistycznego wolnego rynku, ograniczenie własności prywatnej oraz promowanie idei sprawiedliwości społecznej.

Socjalizmem najczęściej określa się / są spokrewnione :

A) ruchy ideologiczne, prądy myślicielskie

• socjalizm utopijny

• tzw. socjalizm naukowy, czyli marksizm

• komunizm (mutacja marksizmu)

• socjaldemokracja

• anarchizm

• rewizjonizm (mutacja socjaldemokracji)

• reformizm (mutacja socjaldemokracji)

• centryzm (mutacja socjaldemokracji)

• anarchosyndykalizm

• socjalizm chrześcijański

• socjalizm agrarny

B) ruchy społ., partie polityczne (inspirowane ideami socjalistycznymi)

• Międzynarodówki

• partie socjaldemokratyczne

• partie komunistyczne

!!! socjalizm i ruch robotniczy to nie to samo.

Sama myśl socjalistyczna rozwinęła się wcześniej (XVIII w., początek XIX), a ruch robotniczy dopiero wtedy się formował (Francja - od 1831, Anglia - lata 20. XIX w., Niemcy - od 1847) i dopiero w poł. XIX w. się sformalizował i „z żywiołu” powstały większe oraz sprawniejsze partie, organizacje itd.