Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 148 149


cza w stosunkach pomiędzy matką a dzieckiem. Chronione jest też:

- prawo własności, szczególnie silnie w aspekcie korzystania z wła-

snego mienia;

- wolność przemieszczania się i osiedlania. W ramach tego prawa

niederogowalne jest: prawo wyjazdu cudzoziemców z obszaru działań wojennych i prawo obywateli powrotu do własnego kra­ju, bardzo silną ochronę uzyskuje wolność od przymusowych deportacji i przesiedleń;

W części norm szczegółowych prawo humanitarne przewiduje szczególną ochronę dla osób należących do grup narażonych z jakie­goś powodu na silniejsze niż inni niebezpieczeństwo. Należą do nich: osoby internowane, osoby przebywające na terenach okupowanych, cudzoziemcy przebywający na terenie stron konfliktu18 oraz osoby wymagające szczególnej opieki: kobiety, dzieci, uchodźcy i bezpań­stwowcy oraz dziennikarze19.

Pomiędzy konstrukcjami prawa praw człowieka a prawem hu­manitarnym istnieją różnice. Wydaje się jednak, że są one uzasad­nione praktycznie i faktycznie zwiększają ochronę ludności podczas konfliktów zbrojnych.

inne określenie podmiotu praw. Typowe dla prawa czasu poko-

ju ogólne określenie „każdy" zastąpione jest określeniami: od osoby cywilne, aż po bardzo dokładne: kobiety ciężarne, dzieci do lat 15. Dalej jednak obowiązuje zasada niedyskryminacji - z praw przewidzianych dla danej grupy może korzystać każda osoba do niej należąca;

- Klasyczne w prawie praw człowieka wolności (prawa negatywne,

opierające się na zakazie ingerencji państwa w swobodę korzy­stania z nich) w prawie humanitarnym ujęte są w formie praw (praw pozytywnych, nakładających obowiązek czynnych dzia­łań umożliwiających realizację prawa i korzystanie z niego).20 Jednocześnie podmiot zobowiązań jest określony bardziej kon­kretnie. Jest nim nie tylko - jak w prawie praw człowieka -państwo, ale także m.in. władze wojskowe i dowódcy lokalni;

- Podczas konfliktu zbrojnego, mimo że prawo humanitarne prze­
widuje pewne prawa proceduralne, domaganie się na drodze
prawnej przestrzegania praw jest praktycznie nieskuteczne. Stąd
w prawie wojennym istnieje duża liczba norm negatywnych, okre­
ślających ciężkie naruszenia praw jako zbrodnie wojenne i na­
kazujących ich ściganie przez państwa najpóźniej po zakończe­
niu działań wojennych.21

Prawo humanitarne w całej swej konstrukcji ma służyć ochro­nie ludności i ograniczeniu niepotrzebnych cierpień. Oprócz przepi­sów dotyczących ochrony praw osób bezbronnych w czasie konflik­tu, wprowadza też podstawowe zasady prowadzenia działań wojen­nych. Naczelną spośród nich jest zasada humanitaryzmu. Duch hu­manitaryzmu przenika wszystkie traktaty z zakresu tego prawa, wy­wierając piętno na ich treści. Jego efektem jest też sformułowana przez Fiodora Martensa i zwana od jego nazwiska klauzula określa­jąca, że w trakcie działań zbrojnych we wszystkich sytuacjach nie unormowanych przepisami ludność

[...] pozostaje pod ochroną i władzą zasad prawa międzynarodowego, wypły­wających z ustalonych zwyczajów, z zasad ludzkości i wymagań społecznego

sumienia

Bezpośrednim skutkiem zasady humanitaryzmu jest prawne ograniczenie lub zakaz stosowania niektórych rodzajów broni i me­tod prowadzenia działań wojennych. Należy rozdzielić jednak umo­wy, które mają zniwelować zbędne cierpienia żołnierzy (członków sił zbrojnych) i konwencje mające chronić także ludność cywilną, czyli



148

149



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 150 151
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 152 153
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 160 161
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 156 157
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 154 155
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 158 159
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych
Deklaracja o ochronie kobiet i dzieci na wypadek zagrożenia w czasie konfliktu zbrojnego
Ochrona dóbr kultury w czasie konfliktów zbrojnych zajmuje istotne miejsce, STUDIA, Siły zbrojne
Deklaracja o ochronie kobiet i dzieci na wypadek zagrożenia w czasie konfliktu zbrojnego
Współczesne konflikty zbrojne cechy, przyczyny i skutki
Konflikty religijne, Geografia polityczna i konflikty zbrojne
Prawa Człowieka a międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych, Bezpieczeństwo narodowe lic
148-149, Słownik językowy
KONFLIKTY ZBROJNE NA OBSZARZE POSTRADZIECKIM, Międzynarodowe Stosunki Polityczne
Wojny napoleońskie to ciąg konfliktów zbrojnych toczonych przez Francję
KONFLIKTY ZBROJNE NA OBSZARZE POSTRADZIECKIM
Konflikty zbrojne po 1945 roku, Problemy współczesnego świata
Konflikty zbrojne w Europie

więcej podobnych podstron