Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 154 155


uznała za formę ludobójstwa także politykę czyszczenia etnicznego30. Pochodzenie pojęcia czyszczenia etnicznego (czystek etnicznych) wiązane jest ze zbrodniami popełnianymi na terytorium Jugosławii31 (przed i po jej rozpadzie). Brak jest jednolitej definicji etnicznych czy­stek. Można przyjąć za Drazenem Patrovicem, że

[...] jest to ściśle określona polityka pewnych szczególnych grup lub też osób zmierzająca do systematycznej eliminacji innych grup z danego terytorium z powodu ich religijnej, etnicznej lub też narodowej przynależności. Taka polity­ka prowadzi do przemocy i często jest powiązana z wojskowymi operacjami. Cel jej ma zostać osiągnięty wszystkimi dostępnymi metodami, poczynając od dyskryminacji, aż do eksterminacji, i pociąga za sobą pogwałcenia praw czło­wieka i międzynarodowego prawa humanitarnego32".

Czystki etniczne są zbrodniami złożonymi, składa się na nie wiele poważnych naruszeń praw człowieka. Można - poprzez analogię do podziału zbrodni przeciwko ludzkości - wyróżnić dwa sposoby prze­prowadzania czystek, przez:

Szczególnie drastyczne są działania eksterminacyjne. Obejmują one:

  1. Doraźne i masowe egzekucje, rozpowszechnione i systematycz­
    nie dokonywane gwałty, tortury i zaginięcia;

  2. Stosowanie walki głodem, blokowanie dostępu konwojom hu­
    manitarnym z pomocą dla ludności cywilnej;

  3. Arbitralne uwięzienia, internowanie i przetrzymywanie ludno­
    ści cywilnej w obozach i więzieniach w nieludzkich warunkach,
    bez zapewnienia minimalnych nawet racji żywnościowych i opieki
    medycznej;

  4. Bezpośrednie ataki na ludność cywilną i obiekty niewojskowe,
    stosowanie represaliów wobec ludności cywilnej, branie zakład­
    ników, używanie ludności cywilnej jako żywych tarcz chronią­
    cych obiekty i transporty wojskowe;

  5. Ekspulsje i przymusowe przesiedlenia;

  6. Niszczenie dziedzictwa kulturowego i duchowego, niszczenie
    budynków cywilnych, w tym domów mieszkalnych, żeby unie­
    możliwić powrót ludności.

154

Czystki etniczne są całkowitym pogwałceniem prawa humanitar­nego i prawa praw człowieka. Naruszanie praw, godności i nietykalno­ści osób cywilnych staje się celem konfliktu i metodą prowadzenia dzia­łań wojennych, celem wojskowym staje się ludność cywilna.

Powszechnym skutkiem konfliktów zbrojnych jest uchodźstwo. Zgodnie z „Konwencją o statusie uchodźców" z 28 lipca 1951 roku34 uchodźcą jest osoba, która

[...] na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem i nie może lub nie chce z powodu tych obaw korzystać z ochrony tego państwa, albo, która nie ma żadnego obywatelstwa i znajdując się na skutek podobnych zdarzeń poza państwem swojego dawnego stałego zamiesz­kania, nie może lub nie chce z powodu tych obaw powrócić do tego państwa, (art.lpkt A, ppkt 2)

W wyniku tak skonstruowanej definicji ochroną konwencyjną objęte są tylko te osoby, które opuszczają terytorium swojego państwa z obawy przed prześladowaniem, czyli osoby zmuszone do ucieczki w wyniku prowadzonej przeciwko nim polityki. Ludzie opuszczający miejsce zamieszkania z obawy przed skutkami działań wojennych i poszukujący schronienia przed zbrojną agresją - w rozumieniu kon­wencji - nie są uchodźcami i formalnie pozostają poza międzynaro­dowym systemem ochrony uchodźców. Ludzie ci określani są przez międzynarodowe organizacje jako uchodźcy kategorii B, „uchodźcy wewnętrzni",osoby przesiedlone (displacedpersons) lub uchodźcy de facto35. W praktyce organizacji międzynarodowych i większości państw jest im przyznawana jednak ochrona zgodna z uregulowa­niami konwencji o statusie uchodźców, szczególnie w sytuacji ma­sowego uchodźstwa. Uznaje się wtedy, że osoby przesiedlone należy chronić ze względów humanitarnych i określa sieje mianem uchodź­ców humanitarnych.

Masowe uchodźstwo jest zjawiskiem często towarzyszącym kon­fliktom zbrojnym. Sytuacja nazywana masowym uchodźstwem za­chodzi wtedy, kiedy:

nej, religijnej czy narodowej), nawet jeśli liczebnie nie jest to stosunkowo duża grupa36.

155



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 148 149
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 150 151
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 152 153
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 160 161
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 156 157
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych s 158 159
Sytuacja ludnosci w czasie konfliktow zbrojnych
Deklaracja o ochronie kobiet i dzieci na wypadek zagrożenia w czasie konfliktu zbrojnego
Ochrona dóbr kultury w czasie konfliktów zbrojnych zajmuje istotne miejsce, STUDIA, Siły zbrojne
Deklaracja o ochronie kobiet i dzieci na wypadek zagrożenia w czasie konfliktu zbrojnego
Współczesne konflikty zbrojne cechy, przyczyny i skutki
Konflikty religijne, Geografia polityczna i konflikty zbrojne
Prawa Człowieka a międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych, Bezpieczeństwo narodowe lic
154 i 155, Uczelnia, Administracja publiczna, Jan Boć 'Administracja publiczna'
KONFLIKTY ZBROJNE NA OBSZARZE POSTRADZIECKIM, Międzynarodowe Stosunki Polityczne
Wojny napoleońskie to ciąg konfliktów zbrojnych toczonych przez Francję
KONFLIKTY ZBROJNE NA OBSZARZE POSTRADZIECKIM
Konflikty zbrojne po 1945 roku, Problemy współczesnego świata
Konflikty zbrojne w Europie

więcej podobnych podstron