Obrażenia krtani i szyi
w części trzewnej szyi znajdują się górne odcinki drogi oddechowej, pokarmowej, krtań z tchawicą, gardło dolne z przełykiem oraz duże naczynia tętnicze i żylne, naczynia chłonne, pnie nerwowe
przyczyny urazów
-wypadki drogowe
-rany zadane nożem
-rany postrzałowe
-urazy w bójkach,ciosy karate
urazy zewnętrzne
tępe uszkodzenia tkanek miękkich szyi prowadzą, w różnym stopniu nagłości, do obrzmienia ,spowodowanego krwiakiem , lub też do odmy podskórnej w wyniku przerwania tkanek okolicy podgłośniowej, tchawicy i gardła dolnego ,tępe uderzenie może spowodować nagły spadek ciśnienia lub nagłe ustanie czynności serca-odruch z receptorów kłębka szyjnego
podcięcie gardła w celach samobójczych przechodzi zwykle przez tchawicę rzadziej uszkodzona zostaje tętnica szyjna,gdyż chroniona jest przez mięsień mos .
uszkodzenia nerwów szyjnych może nastąpić natychmiast lub w okresie późniejszym jako efekt bliznowacenia tkanek
uszkodzenia otwarte drogi oddechowej czy pokarmowej są mniej dramatyczne niż rozerwanie tętnicy czy żyły szyjnej wewnętrznej.
niebezpieczeństwem związanym z otwarciem dużych naczyń żylnych jest zator powietrzny. jeżeli objętość zatoru powietrznego wynosi 10-21ml, to może dojść do zgonu. zator należy ucisnąć, płasko ułożyć pacjenta i szybki transport do szpitala
krwawienia z tętnicy szyjnej zwykle kończą się zgonem z powodu wstrząsu hypowolemicznego. chorzy, którym udało się przeżyć otwarte uszkodzenie tętnicy szyjnej zwykle wykazują ubytki neurologiczne
celem leczenia szpitalnego jest przywrócenie objetośći krążącej krwi i odtworzenie dużych naczyń poprzez zeszycie .
uszkodzenia ktrani
urazy zewnetrzne powoduja :
zwichnięcie lub rozerwanie szkieletu krtani ,
może to spowodować rozerwanie śluzowki krtani ,
może dojść do złamań pionowych ,poziomych lub złożonych,
może nastąpić podwichnięcie krtani w stosunku do tchawicy ,
przedziurawienia mogą prowadzić do powstania przetok tchawiczo-przełykowych ,krtaniowo -przełykowych
objawy
-natychmiastowa lub narastająca duszność a nawet całkowita niedrożność oddechowa spowodowana krwiakiem,
obrzękiem, przemieszczonymi fragmentami chrząstek
-krwawienie
-dysfonia
rozpoznanie
oglądanie , badanie palpacyjne i laryngoskopia wykazują obecność złamań trzeszczeń,przemieszczeń fragmentów krtani oraz odmę podskórną na szyi.
należy wykonać badanie tomograficzne i próby czynnościowe płuc
leczenie
1-zachowanie drożności dróg oddechowych( brochoskopia ,tracheotomia,intubacja)
2- ataki kaszlu można wytłumić lekami p/kaszlowymi
3- niektórzy chorzy wymagają przyjęcia na oiom
leczenie
leczenie niewydolności oddechowej-intubacja
kortykosteroidy w przypadku obrzęków
inhalacje
obserwacja laryngologiczna
urazy na wskutek działania trujących substancji chemicznych
objawy-ostre- ciężkie napady kaszlu,uczucie palenia i duszenia się oraz łzawienie
patogeneza-wydobywające się gazy lub para po wybuchach w przemyśle lub skutki pożarów
Urazy przełyku
Oparzenia substancjami żrącymi
Objawy
Silny ból w jamie ustnej,gardle i poza mostkiem
Nudności
Ślinotok
Obrzęk głośni z dusznością
Wstrząs z objawami spadku ciśnienia,przyśpieszeniem tętna,sinicą ,bladością powłok,zimne poty
Późne objawy(24-48godz.):zatrucie,niewydolność nerek ,wątroby,hemoliza,zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej,objawy uszkodzenia OUN
patogeneza
Kwasy-martwica skrzepowa
Zasady-martwica rozpływna
W jamie ustnej i gardle zmiany o charakterze nadżerek
W przełyku bardzo rozległe zmiany
Przy poparzeniu kwasem bardziej uszkodzony jest żołądek
Przy poparzeniu zasadami większe uszkodzenie przełyku
Przebieg czasowy zmian patomorfologicznych
1.pierwotna martwica w jamie ustnej,gardle,przełyku,żołądku i jelitach
2.ogólne zatrucie
3.ostre ,podostre i przewlekłe nadżerkowe zapalenie przełyku
4.proces gojenia się przełyku z bliznowaceniem i zwężeniem przełyku
5.zwężenia i ewentualne zezłośliwienia
rozpoznanie
Wywiad
Identyfikacja substancji
Badanie radiologiczne klatki piersiowej i jamy brzusznej
Przy podejrzeniu oparzenia o umiarkowanym stopniu można wykonać ezofagoskopię
Leczenie
Duże ilości płynów do wypicia
Przy oparzeniu kwasami podajemy środki neutralizujące:tlenek magnezu i leki na nadkwasotę
Przy oparzeniach zasadami :soki cytrusowe ,rozcieńczony 2% ocet
Podajemy leki p/bólowe i uspokajające
Leczenie p/wstrząsowe w ramach OIOM:żywienie pozajelitowe,antybiotyki,gastrostomia ,tracheotomia,duże dawki sterydów