Kolejną grupą filozofów byli Atomiści, z których najbardziej znany był Demokryt z Abdery (ok.460-350). Poglądy wypracowane przez Atomistów okazały się b trwałe i żywotne, gdyż przetrwały do czasów współczesnych i były propagowane przez K. Marksa i F. Engelsa. Atomiści uważali, że cały świat zbudowany jest z materii, która stanowi jedynie istniejącą rzeczywistość. Ozn. to, że poza materią nie istnieje nic. Demokryt wyróżnił następujące zasady dotyczące istnienia świata materialnego:
istnieje niezliczona ilość niepodzielnych atomów, z których zbudowany jest cały świat
atomy te posiadają właściwości ilościowe, takie jak przestrzeń i kształt, a nie posiadają właściwości jakościowych
atomy te są w ciągłym ruchu, co ozn., że ruch jest złączony z materią i stanowi ich istotny element
atomy poruszają się i pozostają w próżni.
Wg Atomistów, materia jest nieciągła; wg Demokryta, ludzkie zmysły poznają świat materialny niedokładnie, gdyż wiele osób, patrząc na tę samą rzeczywistość, różnie ją postrzega. W ten sposób powstał w filozofii subiektywizm poznawczy, który przejawiał się w relatywizmie dotyczącym poznania świata materialnego przez człowieka.
Wg Demokryta człowiek posiada 2 rodzaje wiedzy: prawdziwą i ciemną. W. prawdziwa pochodzi od rozumu, a w. ciemna pochodzi od zmysłów. Demokryt był przekonany, że decydującą rolę w świecie odgrywa zasada przyczynowości, która przejawia się w determinizmie. Ozn. to, że wszystko co dokonuje się w świecie dzieje się z konieczności, a nie z przypadku. Demokryt pojmował duszę ludzką podobnie jak ciało, gdyż uważał, że jest ona zbudowana z materii, ale bardziej delikatnej i subtelnej. W etyce Demokryt stwierdził, że najwyższym dobrem człowieka jest zadowolenie, a środkiem do pozyskania go jest ludzki rozum. Przedstawione poglądy były b spójne i przejrzyste, dlatego też w późniejszych czasach znalazły wielu zwolenników.
Warto jeszcze przypomnieć poglądy Pitagorejczyków, z których najważniejszym był Pitagoras z Samos (ok.572-497). Grupa ta zajmowała się badaniami matematyki i akustyki. Doszli do wniosku, że zasadę wszelkiego bytu stanowi liczba, a cały świat można zrozumieć i zapisać w postaci działań matematycznych. Wszystkie zjawiska w świecie mają swoje uzasadnienie w działaniach matematycznych. Pitagorejczycy uznawali tzw. dualizm, który polegał na przyjmowaniu nieograniczoności i bezkresu świata, a jednocześnie na określeniu jego granic. Pitagorejczycy wnieśli pewne zasługi w dziedzinie astronomii, gdyż uważali, że ziemia jest kulista.
W pewnym momencie w historii filozofii greckiej nastąpiła wyraźna zmiana dotycząca jej orientacji. Otóż pierwsi filozofowie zajmowali się głównie problemami świata materialnego i przyrody. Jednak z czasem te zainteresowania zaczęły się poszerzać i filozofia zajęła się przede wszystkim człowiekiem i jego życiem społecznym. Stąd też zajmowano się takim problemem jak: etyka, polityka, teoria poznania itp. Akcent został więc przesunięty z filozofii przyrody na poznanie człowieka. Ważną rolę w zmianie tej orientacji odegrali tzw. Sofiści. Nie byli to filozofowie, ale uważali się za nauczycieli i wychowawców. Oni to przesunęli akcent w filozofii i przedmiotem swoich badań uczynili człowieka. Interesowało ich przede wszystkim praktyczne wykorzystanie wiedzy o poznaniu. Uważali, że należy korzystać z doświadczenia empirycznego. Wg nich istnieją 4 najważniejsze priorytety, które można by wyróżnić w ich poglądach:
#)SENSUALIZM-polegał na przypisywaniu decydującego znaczenia w procesie poznawczym właśnie zmysłom. One to stanowiły główne źródło poznania i w związku z tym decydującą rolę zaczęły odgrywać ludzkie zmysły, które stanowiły dla Sofistów źródło poznania;
#) RELATYWIZM-polegał na odrzuceniu stałych i niezmiennych praw, które decydowałyby o życiu człowieka. W związku z tym to właśnie człowiek stał się miarą wszechrzeczy, co ozn. iż decydował on o tym, co dobre i co złe. Relatywizm moralny miał negatywny wpływ na ludzkie życie, gdyż czynił z człowieka jedyne źródło obowiązującego prawa;
#) PRAKTYCYZM-wg tego poglądu najważniejszą rolę odgrywały te prawdy, które miały największe znaczenie praktyczne. Pozostałe zajmowały o wiele mniejszą funkcję w hierarchii;
#) KONWENCJONALIZM-wynikał z relatywizmu, który nie przyjmował niezmiennych prawd i dlatego trzeba było się umówić, które zasady są obowiązujące i niezmienne w danym społeczeństwie. Sofiści uważali, że życiem świata kieruje prawo natury. Jednak ich zdaniem było to prawo silniejszego.
Uczniem Sofistów był Sokrates (469-399). Człowiek ten miał olbrzymi wpływ na ówczesną filozofię. Był b przekonany, co do prawdziwości swoich poglądów, kiedy został oskarżony o ateizm, gdyż nie uznawał mitologicznych bogów. Wtedy do końca pozostał wierny swoim poglądom, za które został skazany na karę śmierci. Wg niego cnota jest największym i bezwzględnym dobrem. Ona to decyduje o życiu moralnym człowieka, gdyż zajmuje b ważne miejsce w jego moralności. Wg Sokratesa cnota wiąże się nierozłącznie z pożytkiem i szczęściem. Jeżeli człowiek żyje cnotliwie i dobrze, to wtedy jest szczęśliwy i wewnętrznie spokojny. Natomiast jeżeli jego życie w znacznym stopniu odbiega od życia zgodnego z cnotą, to wówczas nie jest on szczęśliwy, a jego życie nie jest pożyteczne. Cnota jest także wiedzą dlatego, że jeżeli człowiek pozna odpowiedni zakres prawd, to wtedy w swoim życiu będzie wiedział jak ma postępować. Ozn. to, że znajomość dobra warunkuje bezwzględnie postępowanie zgodne z tym dobrem. Natomiast jeżeli człowiek nie posiada wiedzy dotyczącej dobra, to wówczas nie będzie on żył cnotliwie. Zatem Sokrates jednoznacznie i zdecydowanie uzależnił postępowanie dobre od posiadanej wiedzy (cnoty). Pogląd ten nazywano w filozofii intelektualizmem etycznym. Analizując jego założenia, nietrudno zauważyć, że te poglądy są mało realistyczne, gdyż wielu ludzi doskonale wie, co jest dobre, a co złe, a pomimo tego postępują źle (choć powinni postępować dobrze).
Sokrates twierdził, że cnoty, podobnie jak wiedzy można się nauczyć. Od Sofistów przyjął on metodę prowadzenia dyskusji. W jego wykonaniu składała się ona z 2 części: negatywnej i pozytywnej. W negatywnej starał się rozprawić z poglądami przeciwnika, aby je ośmieszyć, wykazać ich bezsensowność i absurdalność. Chodziło więc o to, aby skompromitować przeciwnika, wykazać jego ignorancję i głupotę, gdyż wówczas tracił on pewność siebie, a słuchacze nabierali wątpliwości, co do prawdziwości tych założeń. Kiedy Sokrates osiągnął swój cel wtedy przystępował do części pozytywnej, w której posługując się b licznymi pytaniami i odpowiedziami starał się wykazać prawdziwość własnych poglądów. Najczęściej sugerował słuchaczom odpowiedzi, jakie chciał usłyszeć. Przedstawiony sposób zdobywania wiedzy wskazuje na to, że stosował on przede wszystkim metodę dowodzenia indukcyjną, gdyż ze szczegółowych wniosków wyciągał b ogólne spostrzeżenia.
Podsumowując poglądy Sokratesa trzeba stwierdzić, że miał on b duży wpływ na ówczesne poglądy filozoficzne. Przyczynił się także do rozwoju orientacji filozoficznej, zajmującej się człowiekiem. Sofiści i Sokrates mieli swoich wielbicieli i uczniów. W pewien sposób ich kontynuatorami byli Cynicy i Cyreneicy.
Cynicy uważali, że cnota jest najważniejsza dla człowieka, dlatego należy dążyć do jej osiągnięcia. Natomiast wszystko inne, co nie jest cnotą powinno być mu obojętne. W ten sposób pokazali pewną postawę etyczną, z której wynikało, że cnota stanowi cel życia, a wszystko poza nią powinno być człowiekowi obojętne.
Cyreneicy uważali, że cnotą człowieka są przyjemności. Są one chwilowe, cielesne, zmysłowe i stanowią dla człowieka pewien cel jego pragnień. Dlatego też jedynym celem ludzkiego życia było dążenie do przyjemności, rozumianych w sposób b hedonistyczny
Jednym z najbardziej znanych filozofów był Platon (427-337). Wg niego, b bogatego w myśleniu, istniejący świat składał się ze zmiennych rzeczy, które przemijają. Dlatego też doszedł do wniosku, iż oprócz tego świata muszą istnieć jakieś byty niezmienne. Stwierdził, że istnieje drugi świat, świat idealny. Zatem, wg Platona , istnieje świat realny, w którym żyjemy, i świat idealny, który jest doskonały. Świat realny jest niedoskonałym odbiciem świata idealnego. Idee są niezmienne i stanowią wzorce dla świata materialnego. Jego zdaniem b ważną rolę odgrywa dusza ludzka. Jest ona nieśmiertelna, niematerialna, niezłożona i kieruje ciałem. Wg tej koncepcji dusze ludzkie przebywały kiedyś w świecie idei, jednak popełniły grzech, za który zostały ukarane połączeniem z ciałem. Dlatego też ciało stanowi więzienie dla duszy, gdyż ona jest od ciała doskonalsza. Po śmierci opuszcza je i przechodzi do innego ciała, aż się oczyści.
Wg Platona istnieją 3 byty: idee, materia i boski demiurg. Demiurg kiedyś, z odwiecznej materii, utworzył istniejący świat na wzór świata idei. Jednak nie jest on stwórcą świata, ale jego budowniczym, gdyż nie stworzył go z niczego.
Wg Platona istnieją 3 sposoby poznania świata: zmysłowy, rozumowy oraz poprzez tzw. wiedzę wlaną (posiada ją dusza ludzka z czasów kiedy przebywała w świecie idei).
Wg Platona najważniejszą ideą jest idea dobra i miłości.